Στήλη: Η γη μας

Καταρράκτες Angel

Οι καταρράκτες Angel βρίσκονται στην Βενεζουέλα, στο Εθνικό Πάρκο Canaima στο Μπολίβαρ της Βενεζουέλας (maps.google.gr/maps) και είναι οι ψηλότεροι καταρράκτες στον κόσμο. Αποτελούν το μεγαλύτερο τουριστικό αξιοθέατο της Βενεζουέλας. Έχουν ύψος 979 μέτρα (3230 πόδια) είναι έως 2,5 φορές ψηλότεροι από το Empire State Building και 15 φορές υψηλότεροι από τον περίφημο Νιαγάρα. Αν κοιτάξει κανείς από χαμηλά θα νομίσει πως το νερό αναβλύζει από τον ουρανό! Όμως το υπερβολικό ύψος τους κάνει το νερό να μεταμορφώνεται σε ομίχλη λίγο πριν φτάσει στο έδαφος.

Αντίθετα με τους υπόλοιπους εξίσου εντυπωσιακούς καταρράκτες στον πλανήτη, ο συγκεκριμένος δεν δημιουργείται από λιωμένους πάγους ή κάποιον ποταμό, αλλά από την έντονη βροχόπτωση. Από τον Ιούλιο έως το Νοέμβριο τα νερά είναι πιο «φουσκωμένα» και η ορμή του καταρράκτη πιο δυνατή.

 

Η τοπική ονομασία είναι  Parakupá Vená (πτώση από το υψηλότερο σημείο), ενώ το όνομα «Salto Angel» («Το Πήδημα του Αγγέλου»), οφείλεται στον αμερικανό πιλότο  Jimmie Angel  που ήταν ο πρώτος που πέταξε πάνω από τους καταρράκτες στις 16 Νοεμβρίου 1933. Μερικοί ιστορικοί ισχυρίζονται ότι ο πρώτος που ανακάλυψε τους καταρράκτες ήταν ο Fernando De Berrio, ένας ισπανός εξερευνητής και κυβερνήτης κατά τον 16ο και 17ο αιώνα.

Το 1994, το Εθνικό Πάρκο της Βενεζουέλας συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς που συντάχθηκε από την UNESCO. Έχει ψηφιστεί επίσης ανάμεσα στα 10 ομορφότερα φυσικά μνημεία του πλανήτη.

Εντυπωσιακά πλάνα και τρισδιάστατες φωτογραφίες μπορείτε να βρείτε στις διευθύνσεις:
Χούτα Στέλλα – Μαρία
Α5 -2013

 

ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΗΣ

 ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΘΕΜΑ : ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΗΣ
ΓΕΩΛΟΓΙΑ-ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
14 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.     Στόχοι πιλοτικού μαθήματος
Οι μαθητές
a.     Να ερμηνεύουν το εσωτερικό της γης με βάση δοξασίες, προκαταλήψεις και μυθιστορήματα του  παρελθόντος.
b.     Να μαθαίνουν πως γίνετε η διερεύνηση του εσωτερικού της Γής με επιστημονικούς μεθόδους. (Διάδοση των σεισμικών κυμάτων)
c.      Να μελετούν και να κατανοούν τα χαρακτηριστικά του εσωτερικού της Γής.
d.     Να αναλύουν και να κατανοούν την θεωρία των λιθοσφαιρικών πλακών.
e.     Να αντλούν πληροφορίες από το διαδίκτυο, χάρτες και βιβλία.
f.       Να συνεργάζονται και να επικοινωνούν κατά ομάδες.
2.     Εκπαιδευτική μέθοδος
Συνεργατική διερεύνηση με οδηγό φύλλα εργασίας και δημιουργία ομάδων μαθητών.
3.     Διάρκεια
Το μάθημα έγινε  τον μήνα Ιανουάριο του 2013 και διήρκησε 4 διδακτικές ώρες ως εξής:
a.     Φύλλο εργασίας 1,2  για 1 ώρα
b.     Φύλλο εργασίας 3 για 1 ώρα
c.      Φύλλο εργασίας 4 για 1 ώρα
d.     Παρουσίαση φύλλων εργασιών και αξιολόγηση μαθήματος για 1 ώρα.
Επίσης στο τέλος του προγράμματος δόθηκε φύλλο αξιολόγησης προγράμματος, που συμπληρώθηκε από τους μαθητές σε χρόνο πέντε λεπτών.
4.     Αποτελέσματα αξιολόγησης και συμπεράσματα
Το φύλλο αξιολόγησης αποτελείται από 13 ερωτήσεις:
a.     Οι πρώτες 3 ερωτήσεις με συμμετοχή 25%, ικανοποιώντας τον 1ο στόχο.
b.     Οι επόμενες 2 ερωτήσεις με συμμετοχή 25%, ικανοποιώντας τον 2ο στόχο.
c.      Οι επόμενες 5 ερωτήσεις με συμμετοχή 25%, ικανοποιώντας τον 3ο στόχο.
d.     Οι τελευταίες 3 ερωτήσεις με συμμετοχή 25%, ικανοποιώντας τον 4οστόχο.
Κατά την διάρκεια της υλοποίησης αυτού του νέου πιλοτικού μαθήματος προέκυψαν τα εξής συμπεράσματα και προβληματισμοί:
a.     Υπήρχε ενεργή συμμετοχή σχεδόν από όλους τους μαθητές στην τάξη.
b.     Δεν υπήρχε το κλασικό διάβασμα στο σπίτι.
c.      Το σχολικό βιβλίο είχε βοηθητικό ρόλο στο μάθημα.
d.     Υπήρχε χρονοβόρα προετοιμασία του εκπαιδευτικού ως προς τα φύλλα εργασίας.
e.     Το πρόγραμμα μπορεί να εφαρμοστεί στην τάξη για περιορισμένη όμως ύλη μαθημάτων.
f.       Το μάθημα ήταν σχεδόν μαθητοκεντρικό και απλά ο εκπαιδευτικός συντόνιζε τις ενέργειες των μαθητών με τα φύλλα εργασίας και το διαδραστικό πίνακα.
g.     Αν υπήρχε η κατάλληλη υποδομή με Η/Υ για κάθε 2 ή 3 μαθητές, το μάθημα θα ήταν απόλυτα μαθητοκεντρικό.
h.     Τα συμπληρωμένα φύλλα εργασίας  από τους μαθητές χρησιμοποιήθηκαν ως κύρια εξεταστέα ύλη του μαθήματος.
i.        Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης έδειξαν ότι το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών (πάνω από το 80%) κατανόησε την ύλη του μαθήματος.
j.       Το πρώτο φύλλο εργασίας δόθηκε μία εβδομάδα πριν το πρώτο μάθημα, γιατί είναι εργασίες και απλά έγινε παρουσίαση εργασιών και συζήτηση στη τάξη.
k.     Μετά την συμπλήρωση του κάθε φύλλου εργασίας από όλα τα παιδιά της τάξης, τα συλλέγει τα φύλλα εργασίας ένας συντονιστής μαθητής και παραδίδει την άλλη εβδομάδα στον καθηγητή σε ψηφιακή μορφή το φύλλο εργασίας συμπληρωμένο, λαμβάνοντας υπόψην όλα τα φύλλα εργασίας των μαθητών.
l.        Κάθε συντονιστής μαθητής παρουσιάζει το φύλλο εργασίας στην τάξη στην τελευταία διδακτική ώρα και μετά ξεκινάει η αξιολόγηση.
5.     Εργαλεία και τεχνικές
Χρησιμοποιήθηκαν τα λογισμικά Google earth, το εκπαιδευτικό πακέτο Γεωλογία-Γεωγραφία Α & Β Γυμνασίου και το Word Office.
Επίσης αντλήθηκαν πολλές πληροφορίες από το διαδίκτυο και ειδικότερα από ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες.
Μέσα στην τάξη χρησιμοποιήθηκε φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής και το σύστημα του διαδραστικού πίνακα με τον βιντεοπροβολέα.
Τέλος κάθε φορά δίνονταν από τον εκπαιδευτικό του μαθήματος τα κατάλληλα φύλλα εργασίας από το νέο πρόγραμμα σπουδών Γεωλογίας-Γεωγραφίας Γυμνασίου.
6.     Συμμετέχοντες
Στο πιλοτικό αυτό πρόγραμμα συμμετείχαν όλοι οι μαθητές του τμήματος Α1 της Α Γυμνασίου στο 14ο Γυμνάσιο Λάρισας.
Ειδικότερα συγκέντρωσαν από τους μαθητές τα φύλλα εργασίας και επιμελήθηκαν την τελική μορφή τους, οι εξής μαθητές τα παρακάτω φύλλα εργασίας.
Το 1ο φύλλο εργασίας η Γιαννούλη Άννα, το 2ο φύλλο εργασίας η Δημητρακοπούλου Κατερίνα, το 3ο φύλλο εργασίας η Αράπη Ελένη και το 4οφύλλο εργασίας η Αθανασοπούλου Μαρία-Ευδοξία.

Υπεύθυνος της υλοποίησης αυτού του προγράμματος ήταν ο εκπαιδευτικός με ειδικότητα Γεωλόγος,  Παπαϊωάννου Ελευθέριος.

Eswteriko_ghs

Παπαϊωάννου Ελευθέριος

 

ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΚΑΙ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

 ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 
ΘΕΜΑ: ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΚΑΙ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΓΕΩΛΟΓΙΑ-ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
14 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1.     Στόχοι πιλοτικού μαθήματος

Οι μαθητές

a.     Να ερμηνεύουν τους σεισμούς και των ηφαίστεια στο παρελθόν. (μυθιστορήματα, προκαταλήψεις). Να γνωρίσουν μεγάλους ιστορικούς σεισμούς και ηφαίστεια.

b.     Να μελετήσουν τους σεισμούς και τα ηφαίστεια ως γεωλογικά φαινόμενα.

c.      Να γνωρίσουν ποιες είναι οι σεισμικές και ηφαιστειακές ζώνες στην Ευρώπη και ποια είναι η σεισμική και ηφαιστειακή δράση στον Ελλαδικό χώρο.

d.     Να γνωρίζουν τις επιπτώσεις των σεισμών και των ηφαιστείων στην Ευρώπη.

e.     Να γνωρίζουν ποια είναι η αντισεισμική και αντιηφαιστειακή  προστασία.

f.       Να αντλούν πληροφορίες από το διαδίκτυο, χάρτες και βιβλία.

g.     Να συνεργάζονται και να επικοινωνούν κατά ομάδες.

 

2.     Εκπαιδευτική μέθοδος

Συνεργατική διερεύνηση με οδηγό φύλλα εργασίας και δημιουργία ομάδων μαθητών.

 

3.     Διάρκεια

Το μάθημα έγινε  τον μήνα Δεκέμβριο του 2012 και διήρκησε 6 διδακτικές ώρες ως εξής:

a.     Φύλλο εργασίας 1  για 1 ώρα

b.     Φύλλο εργασίας 2  για 1 ώρα

c.      Φύλλο εργασίας 3 για 1 ώρα

d.     Φύλλο εργασίας 4 για 1 ώρα

e.     Φύλλο εργασίας 5 για 1 ώρα

f.       Παρουσίαση φύλλων εργασιών και αξιολόγηση μαθήματος για 1 ώρα.

Επίσης στο τέλος του προγράμματος δόθηκε φύλλο αξιολόγησης προγράμματος, που συμπληρώθηκε από τους μαθητές σε χρόνο πέντε λεπτών.

 

4.     Αποτελέσματα αξιολόγησης και συμπεράσματα

Το φύλλο αξιολόγησης αποτελείται από 12 ερωτήσεις:

a.     Οι πρώτες 2 ερωτήσεις με συμμετοχή 15%, ικανοποιώντας τον 1ο στόχο.

b.     Οι επόμενες 2 ερωτήσεις με συμμετοχή 15%, ικανοποιώντας τον 2ο στόχο.

c.      Οι επόμενες 4 ερωτήσεις με συμμετοχή 30%, ικανοποιώντας τον 3ο στόχο.

d.     Οι τελευταίες 2 ερωτήσεις με συμμετοχή 20%, ικανοποιώντας τον 4οστόχο.

e.     Οι τελευταίες 2 ερωτήσεις με συμμετοχή 20%, ικανοποιώντας τον 5οστόχο.

Κατά την διάρκεια της υλοποίησης αυτού του νέου πιλοτικού μαθήματος προέκυψαν τα εξής συμπεράσματα και προβληματισμοί:

a.     Υπήρχε ενεργή συμμετοχή σχεδόν από όλους τους μαθητές στην τάξη.

b.     Δεν υπήρχε το κλασικό διάβασμα στο σπίτι.

c.      Το σχολικό βιβλίο είχε βοηθητικό ρόλο στο μάθημα.

d.     Υπήρχε χρονοβόρα προετοιμασία του εκπαιδευτικού ως προς τα φύλλα εργασίας.

e.     Το πρόγραμμα μπορεί να εφαρμοστεί στην τάξη για περιορισμένη όμως ύλη μαθημάτων.

f.       Το μάθημα ήταν σχεδόν μαθητοκεντρικό και απλά ο εκπαιδευτικός συντόνιζε τις ενέργειες των μαθητών με τα φύλλα εργασίας και το διαδραστικό πίνακα.

g.     Αν υπήρχε η κατάλληλη υποδομή με Η/Υ για κάθε 2 ή 3 μαθητές, το μάθημα θα ήταν απόλυτα μαθητοκεντρικό.

h.     Τα συμπληρωμένα φύλλα εργασίας  από τους μαθητές χρησιμοποιήθηκαν ως κύρια εξεταστέα ύλη του μαθήματος.

i.        Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των μαθητών έδειξαν ότι το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών, περίπου στο 60%, κατανόησε την ύλη του μαθήματος.

j.       Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του προγράμματος έδειξαν ότι το πρόγραμμα είχε επιτυχία, οι μαθητές ένιωσαν ικανοποιημένοι και θα ήθελαν η διδασκαλία του μαθήματος να γίνετε με παρόμοιο τρόπο. Οι μαθητές θεώρησαν ότι ο χρόνος ήταν λίγος, η διάθεση για την παρακολούθηση ήταν μέτρια και τα τεχνολογικά μέσα ήταν ανεπαρκή.

k.     Το πρώτο φύλλο εργασίας δόθηκε μία εβδομάδα πριν το πρώτο μάθημα, γιατί είναι εργασίες και απλά έγινε παρουσίαση εργασιών και συζήτηση στη τάξη.

l.        Μετά την συμπλήρωση του κάθε φύλλου εργασίας από όλα τα παιδιά της τάξης, τα συλλέγει τα φύλλα εργασίας ένας συντονιστής μαθητής και παραδίδει την άλλη εβδομάδα στον καθηγητή σε ψηφιακή μορφή το φύλλο εργασίας συμπληρωμένο, λαμβάνοντας υπόψην όλα τα φύλλα εργασίας των μαθητών.

m. Κάθε συντονιστής μαθητής παρουσιάζει το φύλλο εργασίας στην τάξη στην τελευταία διδακτική ώρα και μετά ξεκινάει η αξιολόγηση.

5.     Εργαλεία και τεχνικές

Χρησιμοποιήθηκαν τα λογισμικά Google earth, το εκπαιδευτικό πακέτο Γεωλογία-Γεωγραφία Α & Β Γυμνασίου και το Word Office.

Επίσης αντλήθηκαν πολλές πληροφορίες από το διαδίκτυο και ειδικότερα από ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες.

Μέσα στην τάξη χρησιμοποιήθηκε φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής και το σύστημα του διαδραστικού πίνακα με τον βιντεοπροβολέα.

Τέλος κάθε φορά δίνονταν από τον εκπαιδευτικό του μαθήματος τα κατάλληλα φύλλα εργασίας από το νέο πρόγραμμα σπουδών Γεωλογίας-Γεωγραφίας Γυμνασίου.

 

6.     Συμμετέχοντες

Στο πιλοτικό αυτό πρόγραμμα συμμετείχαν όλοι οι μαθητές του τμήματος Β1  της Β Γυμνασίου στο 14ο Γυμνάσιο Λάρισας.

Ειδικότερα συγκέντρωσαν από τους μαθητές τα φύλλα εργασίας και επιμελήθηκαν την τελική μορφή τους, οι εξής μαθητές τα παρακάτω φύλλα εργασίας.

Το 1ο φύλλο εργασίας η Γκαμπούρα Ζαχαρένια, ο Αποστολάκης Πέτρος, η Αναγνώστου Ελένη, η Βούρτουρα Ιππονίκη και ο Αποστόλου Παντελής, το 2οφύλλο εργασίας η Βούρτουρα Ιππονίκη, το 3ο φύλλο εργασίας η Γκαμπούρα Ζαχαρένια και το 4ο φύλλο εργασίας η Ανδρεοπούλου Βάγια και το 5ο φύλλο εργασίας  με συμμετοχή πολλών μαθητών.

Υπεύθυνος της υλοποίησης αυτού του προγράμματος ήταν ο εκπαιδευτικός με ειδικότητα Γεωλόγος,  Παπαϊωάννου Ελευθέριος.

 

seismikh_drash_europe

Παπαϊωάννου Λ.

Απλώστε τα χέρια ..

… και Σώστε τον Πλανήτη

 

 

 

Ανέκαθεν η οικονομική δράση του ανθρώπου, ήταν μια δράση μέσα στη φύση και πάνω στη φύση. Αν  στην πρώτη φάση της ιστορικής εξέλιξης των σχέσεων του ανθρώπου με αυτήν το κυρίαρχο γνώρισμα στάθηκε η εξάρτηση του ανθρώπου από τις δυνάμεις της φύσης και του περιβάλλοντος , στη δεύτερη και πιο πρόσφατη φάση, και μάλιστα από τη βιομηχανική επανάσταση και μετά, η σχέση μεταβάλλεται και το κυρίαρχο γνώρισμα γίνεται πλέον η υποταγή της φύσης στον άνθρωπο.
Γιατί  άραγε η κοινωνία των ανθρώπων μεταβάλλεται σε σκουπιδότοπο; Γιατί η φύση να λαμβάνεται ως πρώτη ύλη και αξία, υποκείμενη σε μια επιθετική από μέρους του ανθρώπου προσέγγιση;
Καθημερινά το οικολογικό περιβάλλον καταστρέφεται. Η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης δράσης με επικίνδυνες συνέπειες στον πολίτη και την κοινωνία. Γι’ αυτό προκύπτουν οι κλιματολογικές αλλαγές και ξεχάσαμε την έννοια των εποχών χειμώνα – καλοκαίρι. Από τα ρυπογόνα μικρομόρια μολύνεται η ατμόσφαιρα και η όξινη βροχή «μυρίζει» ανίατες ασθένειες για τον πλανήτη. Η χλωρίδα και η πανίδα μολύνονται ανεπανόρθωτα και όμως ο ξέφρενος καταναλωτικός ρυθμός συνεχίζεται αμείωτος. Χιλιάδες είδη φυτών και ζώων αποτελούν είδη προς εξαφάνιση, γιατί κυρίαρχη παραμένει η λανθασμένη εντύπωση  πως η φύση μπορεί να επουλώσει όλες τις πληγές που προκαλεί η ανθρώπινη επέμβαση. Η μόλυνση του νερού, η αποψίλωση των δασών, η διόγκωση των απορριμμάτων και των αποβλήτων, η χρήση ρυπογόνων πυρηνικών μέσων  – γιατί όχι και όπλων; – είναι επιπλέον καταστροφικές συνήθειες που εντυπωσιάζουν καθημερινά στον ανθρώπινο βίο.
Τι να πει όμως κανείς για μια αντιοικολογική εποχή, για τον εκβιομηχανοποιημένο τρόπο ζωής  και την ξέφρενη κούρσα προς μια αυξανόμενη κατανάλωση…

 Δυστυχώς και με μεγάλη πικρία ομολογείται ότι τα οικονομικά συμφέροντα είναι ποικίλα και μεγάλα. Οι κυβερνητικές οργανώσεις παγκοσμίως αδιαφορούν τελείως και η εκμεταλλευτική διάθεση – απληστία του ανθρώπου «βαραίνει» ακόμη περισσότερο το φυσικό τοπίο. Ο τεχνοκρατικός χαρακτήρας κυρίως των θετικών επιστημών και η απουσία οικολογικής συνείδησης θέτουν στο περιθώριο αυτό που αποκαλούμε φυσικό περιβάλλον. Σε μια κοινωνία που οι οικονομικές συναλλαγές κατέχουν κεντρική θέση, που η οικονομία δεν έχει μπει στη θέση που της αρμόζει, που κατακεραυνώνονται αξίες και ιδανικά, είναι αναπόφευκτο, να οδηγηθούμε και να αποφύγουμε την τελεσίδικη καταστροφή του γήινου περιβάλλοντος. Η αδιαφορία για την ομαλή λειτουργία και διαβίωση αν όχι επιβίωση του ζωικού και φυτικού βασιλείου, η στέρηση του οξυγόνου, η καταστροφή του όζοντος θα φέρουν στην επιφάνεια επικίνδυνες ασθένειες, τερατογεννέσεις λόγω ραδιενέργειας, βλάβες στο νευρικό σύστημα και αύξηση της επιθετικότητας εξαιτίας  των πιεστικών συνθηκών διαβίωσης στις πόλεις. Οι συνέπειες με τα βιομηχανικά πυρηνικά και χημικά απόβλητα καθώς επίσης και η αλόγιστη χρήση  χημικών λιπασμάτων θα είναι τρομακτικές και καθ’ όλα εφιαλτικές.
 Για πόσο λοιπόν ο άνθρωπος θα κατατρύχεται από ματαιότητες και ψευδαισθήσεις; Για πόσο θα παραμένει ατάραχος μπροστά σε μια τραγωδία που  εκτυλίσσεται μπροστά του;
Τα ερωτήματα είναι πολλά. Οι λύσεις δύσκολες. Εκείνο που απομένει να πούμε είναι ότι όλοι όσοι έχουν συνείδηση να αφυπνιστούν, να κινητοποιηθούν για τη σωτηρία του περιβάλλοντος, βάζοντας τέλος στην ξέφρενη πορεία προς την άβυσσο. Είναι κάτι που μας αφορά όλους….
Χαχούδης Χρήστος
Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής

 

Η ανθρώπινη επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον

   Στα πλαίσια του περιβαλλοντικού προγράμματος που συμμετείχαμε με τίτλο «Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ – Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ» καταφέραμε να έρθουμε πιο κοντά με το περιβάλλον, το οποίο κινδυνεύει από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Αυτό έγινε μέσα από τις τρεις εκδρομές που πραγματοποιήσαμε, στην λίμνη Πλαστήρα, στο Μοναστήρι της Παναγίας της Ξενιάς και σ΄ένα από τα μονοπάτια του Κισσάβου. Στην πρώτη οι καιρικές δυσκολίες και το χιόνι που συναντήσαμε δε στάθηκαν εμπόδιο για την περιήγηση μας στην όμορφη και κατάλευκη περιοχή γύρω από τη λίμνη. Στη δεύτερη απολαύσαμε το καταπράσινο αυτήν τη φορά τοπίο από τα δύο Μοναστήρια (παλιό και καινούριο) και στην τρίτη  περιδιαβήκαμε μέσα σ” ένα δάσος κατάφυτο από πλατάνια, καστανιές και φτέρες, μια καταληκτικής ομορφιάς χαράδρα με τρεχούμενα νερά και οργιώδη βλάστηση. Όμως το βαθύτερο νόημα αυτών των αποδράσεων μας δεν ήταν μόνο η αναψυχή και η διασκέδαση αλλά το να αντιληφθούμε την αξία της φύσης και το ακριβό τίμημα της απώλειάς της. Και πράγματι, αυτές οι εξορμήσεις μας, το κατάφεραν..!!

 Η Φύση μας περίμενε…Φιλόξενη άνοιξε τις αγκαλιές της. Υπέροχες περιοχές, για περιβαλλοντικές περιπλανήσεις η κάθε γωνιά.. Κάμποι, βουνά, θάλασσες, είναι χώροι υποδοχής. Κάτι ξεχωριστό σε κάθε μας επίσκεψη. Κοντά στις θάλασσες, απέραντες αμμουδιές ή ιδιόμορφα ακρογιάλια μα και απόκρημνες ακτές. Ξέφωτες βουνοπλαγιές με τις ιδιομορφίες της η κάθε μία περιτριγυρισμένες με πλούσια βλάστηση. Ποικιλία μικροκλιμάτων και κάθε λογής πανίδας. Φανταστικό θέαμα τα φαράγγια, οι καταρράκτες οι ξεριάδες. Τόποι για μικρούς ή μεγάλους.

Είναι καθήκον των μεγάλων – γονιών, εκπαιδευτικών, κληρικών – να οδηγούν εμάς τους μικρότερους σε τόπους αναψυχής-διδαχής. Όλοι μας πρέπει να αποκτούμε πρωτόγνωρες εμπειρίες από τη φύση. Να εμπλουτιζόμαστε με “αισθητικές εμπειρίες”. Να μιμούμαστε το Ωραίο. Να συνειδητοποιούμε τη γαλήνη. Να κινούμαστε σε χώρους υγιεινούς και ψυχαγωγικούς. Να νιώθουμε άνετα, ελεύθερα, χαρούμενα, με βαθιά μέσα μας την υποχρέωση να το υποστηρίζουμε. Για διαφύλαξη, για διάσωση, για διατήρηση.
 Και όλα αυτά που μάθαμε μέσα από το περιβαλλοντικό πρόγραμμα που συμμετείχαμε θα μας μείνουν έντονα τυπωμένα μέσα μας και θα τα αξιοποιήσουμε για να διατηρήσουμε τη ζωή στον πλανήτη μας, εφόσον εμείς είμαστε το μέλλον του. Σιγά σιγά να αναγνωρίζουμε το περιβάλλον όχι μόνο σαν πηγή αγαθών (εξασφάλιση τροφών, ενδυμασιών, υλών για κάθε μορφή εκπολιτισμού του) αλλά σαν το νόημα και το κέντρο της ανθρώπινης υπόστασής μας!
Παπαδοπούλου Βασιλική – Παναγώτου Λευκή-Ιωάννα

Μέρες και νύχτες στη βόρεια πολική ζώνη

     Ξέρουμε ότι η διάρκεια της μέρας και της νύχτας αλλάζει ανάλογα με την εποχή του έτους και το γεωγραφικό πλάτος του τόπου στον οποίο βρισκόμαστε.
     Η πιο θεαματική αλλαγή όμως παρατηρείται στις πολικές περιοχές, από 66ομέχρι 90ο βόρεια, και 66ο μέχρι 90ο νότια, δηλαδή στη Βόρεια Πολική Ζώνη (Αρκτική) και στη Νότια Πολική Ζώνη (Ανταρκτική) αντίστοιχα. Δεδομένου ότι στη Νότια Πολική Ζώνη δεν υπάρχουν μόνιμοι οικισμοί ή τουριστικά καταλύματα, οι άνθρωποι που βιώνουν αυτό το φαινόμενο περιορίζονται στο βορρά — πιο συγκεκριμένα, στους κατοίκους της Αλάσκας, του Βορείου Καναδά, της Γροιλανδίας, της Ισλανδίας και των βορείων επαρχιών της Ρωσίας, της Φινλανδίας, της Σουηδίας και της Νορβηγίας.

Στις πολικές ζώνες της Γης υπάρχει μια μέγιστη μέρα κάθε έτος με διάρκεια μεγαλύτερη από 24 ώρες . Η ημέρα που διαρκεί από 24 ώρες και πάνω λέγεται «πολική ημέρα». Η διάρκειά της εξαρτάται από το γεωγραφικό πλάτος από το οποίο την παρατηρούμε. Όσο πιο κοντά είναι ο παρατηρητής στο Βόρειο Πόλο τόσο περισσότερο διαρκεί. Για παράδειγμα, ο ήλιος φωτίζει διαρκώς επί 6 μήνες στους πόλους, ενώ στο βόρειο άκρο της Φινλανδίας περιορίζεται σε «μόνο» 73 εικοσιτετράωρα και στον πολικό κύκλο (Ροβανιέμι) σε 1 εικοσιτετράωρο.

     Κατά τη διάρκεια της πολικής μέρας ο Ήλιος διαγράφει στον ουρανό συνεχώς κύκλους παράλληλους προς τον Ισημερινό. Κάθε κύκλος ολοκληρώνεται σε 24 ώρες και ο Ήλιος βρίσκεται ολόκληρος πάνω από τον ορίζοντα, δηλαδή τα μεσάνυχτα ο Ήλιος είναι πάνω από το βορρά του ορίζοντα και  δε χάνεται. Το φαινόμενο κατά το οποίο τα μεσάνυχτα βλέπουμε ήλιο ονομάζεται «Ήλιος του Μεσονυχτίου» και οφείλεται στην κλίση του κάθετου άξονα της Γης κατά 23°26΄ σε σχέση με το επίπεδο περιστροφής της γύρω από τον Ήλιο.
     Όσα 24ωρα διαρκεί η πολική μέρα, τόσες φορές βλέπουμε Ήλιο του Μεσονυκτίου σε ένα έτος.
     Στο βόρειο πόλο η πολική μέρα ξεκινά στις 21Μαρτίου και τελειώνει στις 23 Σεπτεμβρίου, δηλαδή διαρκεί 6 μήνες. Το μέσο της πολικής μέρας είναι το μεσημέρι της 22ας Ιουνίου.

 

 

Μετά τις 23 Σεπτεμβρίου ο Ήλιος κατεβαίνει κάτω από τον ορίζοντα του Βόρειου Πόλου. Έτσι αρχίζει η «πολική νύχτα» που διαρκεί μέχρι τις 21 Μαρτίου.
Η πολική νύχτα παρατηρείται στις ίδιες περιοχές το χειμώνα και διαρκεί όσο και η πολική μέρα του ίδιου τόπου π.χ. εάν σε ένα μέρος έχουμε Ήλιο επί 40 ημέρες το καλοκαίρι, θα έχουμε και Νύχτα επί 40 ημέρες το χειμώνα.

     Κατά τη διάρκειά της, ο ήλιος βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα και το φως είναι ελαφρύ ή ανύπαρκτο. Στο βόρειο πόλο η πολική νύχτα αρχίζει την φθινοπωρινή ισημερία, 23 Σεπτεμβρίου και τελειώνει την εαρινή ισημερία στις 21 Μαρτίου. Το μέσο της πολικής νύχτας είναι τα μεσάνυχτα της 22ας Δεκεμβρίου.

 

     Οι «Λευκές Νύχτες» οφείλονται στο ίδιο φαινόμενο (στην κλίση του κάθετου άξονα της Γης κατά 23°26΄ σε σχέση με το επίπεδο περιστροφής της γύρω από τον Ήλιο) αλλά και στην ύπαρξη της ατμόσφαιρας (διάχυση φωτός) και είναι ορατές σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 60° και 66°, δηλαδή στα εξωτερικά όρια των αρκτικών κύκλων, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο ήλιος δύει μεν, αλλά βρίσκεται ελάχιστα κάτω από τον ορίζοντα – αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη φωτός στον ουρανό, ώστε δραστηριότητες σαν το διάβασμα να είναι εφικτές χωρίς επιπλέον φωτισμό.
     Οι γνωστότερες λευκές νύχτες είναι αυτές της Αγίας Πετρούπολης, όπου είναι ορατές για έναν ολόκληρο μήνα, από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου. Κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου στην πόλη λαμβάνει χώρα πληθώρα βραδινών πολιτιστικών εκδηλώσεων.

 

 

 

 

Το περιβάλλον …βάλλεται

 

Το εφιαλτικό σενάριο, ότι το περιβάλλον είναι και θα είναι το ζητούμενο του 21ου αιώνα, κερδίζει συνεχώς υποστηρικτές και θιασώτες. Τα δεδομένα συνεχώς αλλάζουν δραματικά και κανείς επιστήμονας δεν μπορεί πλέον να αποτυπώσει την εικόνα του πλανήτη δηλαδή  την ίδια την ποιότητα της ζωή μας, τα αμέσως επόμενα πενήντα χρόνια. Ένα πρόβλημα που φάνταζε μακρινό και   θα απασχολούσε κάποιες άλλες μελλοντικές γενιές, έγινε σύγχρονό μας. Αυτή η πραγματική διάσταση του προβλήματος μας οδηγεί σε μια αναδιοργάνωση «εκ βάθρων», ως κοινωνία και ως κοινωνούς.

Μπροστά σε αυτή τη πρόκληση, μοναδική αλλά και πιο καίρια αντιμετώπιση για να κατανοήσουμε αρχικά και να αντιμετωπίσουμε εν συνεχεία τη διάσταση του προβλήματος, είναι η εναργής απασχόληση με τη γνώση του προβλήματος. Συνεπώς είναι αναπόδραστη ανάγκη να κατακτήσουμε τις βασικές γνώσεις που θα μας οδηγήσουν σε κάποια ατομικά αλλά και συλλογικά συμπεράσματα και μέτρα αντιμετώπισης, σχετικά με το περιβάλλον και τις άμεσες και έμμεσες επιδράσεις στη ζωή μας. Πολλές φορές αντιλαμβανόμαστε γύρω μας την καταστροφή του, θυμώνουμε αλλά νοιώθουμε ανήμποροι να αντιδράσουμε και να αναστρέψουμε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, δηλώνουμε απλώς «το παρόν», εγκαταλείποντας όμως το μέλλον.

     Ας εξοικειωθούμε αρχικά με τις βασικές έννοιες. Το περιβάλλον διακρίνεται σε ανθρωπογενές και φυσικό. Ανθρωπογενές είναι το περιβάλλον το οποίο δημιούργησε ο άνθρωπος με τα διάφορα τεχνολογικά και άλλα επιτεύγματά του. Φυσικό είναι το περιβάλλον το οποίο δημιουργήθηκε χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση και αποτελείται από τη χλωρίδα, τη πανίδα, το έδαφος, το υπέδαφος, τον αέρα και τα ύδατα. Όταν προσβάλουμε το περιβάλλον με οποιαδήποτε ανθρώπινη ενέργεια, είτε αφορά πράξη, είτε παράλειψη τότε αυτό  οδηγεί σε ρύπανση ή υποβάθμισή του και επιφέρει δυσμενείς επενέργειες τόσο στα ίδια τα περιβαλλοντικά αγαθά όσο και στον άνθρωπο, που εξαρτάται από αυτά για την επιβίωση και την υγιεινή και ποιοτική διαβίωσή του και αποτελεί τον τελικό αποδέκτη κάθε προσβολής τους. Οι συνέπειες της προσβολής για τον άνθρωπο μπορεί να είναι άμεσες (π.χ. αναπνευστικά προβλήματα) ή έμμεσες (π.χ. μόλυνση τροφίμων), μπορεί να αφορούν λίγα  άτομα (π.χ. η χρήση γεωργικών φαρμάκων) ή το σύνολο των ανθρώπων (π.χ. το φαινόμενο του θερμοκηπίου).
     Με βάση τα παραπάνω, πρέπει να σημειωθεί ότι το περιβάλλον και η προστασία του από τις καταστροφικές επιδράσεις της τεχνολογικής προόδου, της απρογραμμάτιστης οικονομικής ανάπτυξης και του σύγχρονου καταναλωτικού τρόπου ζωής αποτελεί αντικείμενο επιστημονικής επεξεργασίας πλειάδας επιστημόνων. Επίσης, αποτελεί αντικείμενο νομικής ρύθμισης μέσω κανόνων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου σε εθνικό και διακρατικό επίπεδο
     Είναι πλέον πασίδηλο, ότι οι εκάστοτε προσβολές του περιβάλλοντος, αφορούν πέρα από την ατομική ζωή και  τη συλλογική ζωή, καθότι είναι ανέφικτο και δυσαπόδεικτο να μπορέσει να υπάρξει ποσοτικός και ποιοτικός προσδιορισμός του συνολικού αριθμού των ατόμων που πλήττονται  από αυτές τις προσβολές. Μέσα από αυτή την αναγκαιότητα της αντιμετώπισης των προσβολών κατά του περιβάλλοντος, έχει διαμορφωθεί σε εθνικό, κοινοτικό και διεθνές επίπεδο ένα πλούσιο  πλαίσιο κανονιστικής ισχύος, το οποίο σκοπό έχει την προστασία του. Νομικά έχει εδραιωθεί, τόσο στο δημόσιο, όσο και στο ιδιωτικό δίκαιο, μια σειρά μέτρων και περιορισμών, που αποσκοπούν  στον περιορισμό των φαινόμενων αυτών. Πιο απλά μπορούμε τόσο ως άτομα, όσο και ως συλλογικά συμμετέχοντες, δια της πολιτείας και άλλων συλλογικών δράσεων, να αντιμετωπίσουμε τις προσβολές κατά του περιβάλλοντος. Το άρθρο 24 του Συντάγματός μας, θέτει τις βασικές διακριτές γραμμές προστασίας και ακολουθούν διεθνείς συμβάσεις, αλλά και ειδικότεροι εθνικοί και κοινοτικοί κανόνες προς αυτήν την κατεύθυνση.
     Το δημόσιο και ειδικότερα  το διοικητικό δίκαιο είναι το προσφορότερο  για την υλοποίηση της προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ το ποινικό δίκαιο συμβάλλει στο σωφρονισμό των υποκειμένων των προσβολών κατά του περιβάλλοντος. Οι νομοθέτες όμως δεν ήθελαν να σταματήσουν στη ποινική και κρατική (διοικητική) νομική αντιμετώπιση. Επιπλέον στη ¨φαρέτρα¨ του καθενός από εμάς ατομικά, υπάρχουν τα κατάλληλα νομικά μέσα να αντιμετωπίσουμε τις επιβολές κατά του άμεσου περιβάλλοντός μας. Έτσι και το ιδιωτικό δίκαιο, δίνει το δικαίωμα σε κάθε πολίτη να προασπίσει το άμεσο περιβάλλον που τον αφορά μέσα από αστικές αγωγές αλλά και με ταχύτερες διαδικασίες (ασφαλιστικά μέτρα), έτσι ώστε να μπορεί αφενός να αποτρέψει επικείμενο κίνδυνο για το περιβάλλον και αφετέρου να ζητήσει την αποκατάσταση της ζημίας που ενδεχομένως υπέστη το περιβάλλον, από τους υπεύθυνους.
     Πέρα και πάνω όμως από κάθε νομοθετική πρόβλεψη και δικαστικό μέσο, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της αλλοτρίωσης του περιβάλλοντος από τις ανθρώπινες ενέργειες, πρέπει να δημιουργηθεί τοηθικό υπόβαθρο στο σύνολο των ατόμων. Μόνο μέσα από την αποδοχή ότι νομοτελειακά όλες οι προσπάθειες του ανθρώπου για ανάπτυξη και οικονομική δραστηριότητα πρέπει να περνά μέσα από τον ηθικό αυτοέλεγχο του ατόμου και κατ’ επέκταση της κοινότητας, της κοινωνίας, μπορούμε να οραματιζόμαστε και να ελπίζουμε ότι θα υπάρξει περιβαλλοντολογική παρακαταθήκη από εμάς για τις επόμενες γενιές. Χωρίς τον ηθικό αυτοέλεγχο κάθε αποσπασματική προσπάθεια, όσο φιλότιμη και αν είναι, φαντάζει μονοσήμαντη. Το άτομο πρέπει να αποτινάξει αγκυλώσεις του παρελθόντος και πρέπει να αναπτύσσει την κριτική σκέψη, την αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό, να βρίσκει χώρο για καλλιέργεια της φαντασίας και της δημιουργικότητας, να κατοχυρώνει το δικαίωμα στις διαφορετικές απόψεις. Μόνο έτσι μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει προοπτική και ότι ο σύγχρονος άνθρωπος, δεν θα βαπτιστεί ιστορικά καταστροφικός άπληστος και ποταπός.
     Ο προβληματισμός αυτός καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι αντί του άκρατου καταναλωτισμού και της αφηνιασμένης ανάπτυξης πρέπει να αντιτάξουμε ένα εναλλακτικό  μοντέλου ζωής, αυτού της αειφόρου ανάπτυξης. Αειφόρος ονομάστηκε η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες των τωρινών γενεών, χωρίς να εμποδίζει τις μελλοντικές γενεές να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες.
     Προτείνεται, λοιπόν, η διαμόρφωση ενός «νέου περιβαλλοντικού ήθους», που θα διαπερνά τη σχέση ανθρώπου με άνθρωπο αλλά και τη σχέση ανθρώπου-φύσης. Επίσης, προτείνεται ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας της ανάπτυξης, ώστε να συμπεριλάβει τα πάγια αιτήματα της κοινωνικής ισότητας και δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να αυτοπροβληματιστώ, αλλά και να σας προβληματίσω, τελικά: «Μας ανήκουν όλα ή ανήκουμε σε όλα;«
Μπετσιμέας Ζήσης
Εκπαιδευτικός, Νομικός 

 

ΚΑΠΟΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΘΕΙ Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΜΑΣ

Παρατηρώντας στην εικόνα την λευκή αρκούδα πάνω σε υπολείμματα πάγων αντιλαμβανόμαστε την δραματική συρρίκνωση των πάγων στην αρκτική. Το γεγονός αυτό δεν είναι άσχετο με την ρύπανση του περιβάλλοντος η οποία στη συνέχεια έφερε τις κλιματικές αλλαγές. Καταθέτω παρακάτω κάποιες σκέψεις –προτάσεις που αφορούν το περιβάλλον και τη σωτηρία του.
1. Ρύπανση:
α) Μείωση της ρύπανσης του εδάφους του αέρα και του νερού (στο υπέδαφος, στα ποτάμια, στις λίμνες και στη θάλασσα) από τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα.
Με

 i) Σωστή ενημέρωση των αγροτών για  λογική  διαχείριση των φυτοφαρμάκων των λιπασμάτων και του νερού (όχι στην κατασπατάληση αυτού του πολύτιμου αγαθού που μας πρόσφερε η φύση).
ii) Επιθετική προώθηση της βιοκαλλιεργειας και σταδιακή αντικατάσταση της συμβατικής καλλιέργειας για υγιεινά προϊόντα και μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος.

 

   β) Μείωση της ρύπανσης από τις βιομηχανίες και τις βιοτεχνίες 
Με
i) Εφαρμογή των νόμων και των οδηγιών κάθε κράτους και των αποφάσεων διασκέψεων, συνεδρίων και πρωτοκόλλων (πχ. Κιότο, κλπ).
iiχρήση κάθε μορφής φίλτρων (ανεξαρτήτου κόστους) για την συγκράτηση των τοξικών και  μη  τοξικών αερολυμάτων (διάφορα οξείδια, σκόνη μεταλλείων κλπ.) που ελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα.
iii) Επεξεργασία των υγρών και των στερεών αποβλήτων (δηλητήρια, βαριά μέταλλα). Στην προσπάθεια αυτή η πολιτεία πρέπει να βοηθήσει δίνοντας οικονομικά κίνητρα.
γ) Μείωση της ρύπανσηςαπό τα αστικά λύματα και κάθε μορφής σκουπίδια.
Με
i)   Επεξεργασία των λυμάτων με βιολογικό καθαρισμό πριν τα διοχετεύσουμε στο περιβάλλον.
ii) Ανακύκλωση   των σκουπιδιών έτσι ώστε να καταλήγουν στους ΧΥΤΑ(χώροι υγειονομικής ταφής) όσο το δυνατόν λιγότερα σκουπίδια.

iii) Ευαισθητοποίηση των πολιτών και των μαθητών ειδικά σε θέματα  ανακύκλωσης  από τα ΜΜΕ, την πολιτεία, αυτοδιοίκηση και το σχολείο με προγράμματα, σεμινάρια, συνέδρια και ημερίδες.

δ) Μείωση της ρύπανσης από τα μέσα μεταφοράς.

i)Αντικατάσταση των συμβατικών καυσίμων από βιοκαύσιμα (πετρέλαιο από φυτά, βιοαιθανόλη, Υδρογόνο κλπ) που θα ρυπαίνουν λιγότερο.

ii)Ενίσχυση και εκσυγχρονισμός των μέσων μαζικής μεταφοράς (μετρό, σιδηρόδρομος, λεωφορεία) για να μην χρησιμοποιούν οι πολίτες τα Ι.Χ. αυτοκίνητά τους.
2. Εξοικονόμηση Ενέργειας:
α) Ορθολογική χρήση της ήδη παραγόμενης με τα συμβατικά ρυπογόνα μέσα και όχι σπατάλη αυτής:
πως;
      α1) Σωστή  ενημέρωση του κοινού από τα ΜΜΕ, άλλο έντυπο και ψηφιακό υλικό, αλλά και μέσα από το σχολείο ευαισθητοποιώντας τους μαθητές τους νέους πλέον κατοίκους της Γης, μέσα από περιβαλλοντικά προγράμματα και όχι μόνο (τα μηνύματα μπορούν να περάσουν στους μαθητές και μέσα από κάθε μάθημα).

α2) Αντικατάσταση των λαμπτήρων πυράκτωσης με οικονομικούς λαμπτήρες μεγάλης διάρκειας.
β) Καλύτερη ενεργειακή συμπεριφορά των κτιρίων:
πως;
       β1) Θερμική μόνωση των κτιρίων με νέα υλικά προηγμένης τεχνολογίας.
       β2)  Συντήρηση των καυστήρων κεντρικής θέρμανσης για καλύτερη και οικονομικότερη λειτουργία αυτών.
       β3)  να κατασκευάζονται με βιοκλιματικές προδιαγραφές.

3. Επιθετική παραγωγή και προώθηση Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Α.Π.Ε.).

α) Αιολική Ενέργεια: Δημιουργία αιολικών πάρκων ειδικά σε τοποθεσίες όπου φυσούν δυνατοί άνεμοι όπως στα νησιά και στα υψώματα.
β) Ηλιακή Ενέργεια: Ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αλλά βελτίωση και εντονότερη προώθηση των γνωστών από χρόνια ηλιακών θερμοσιφώνων για ζεστό νερό.
γ) Υδραυλική Ενέργεια:  Δημιουργία περισσότερων εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε ποτάμια, λίμνες καθώς και στη θάλασσα εκμεταλλευόμενοι τις παλίρροιες τα θαλάσσια ρεύματα και τα κύματα.

δ)  Γεωθερμική Ενέργεια:

ε) Ενέργεια από τη βιομάζα: Βιομάζα είναι τα υπολείμματα δασικών εκμεταλλεύσεων, βιομηχανικών, αγροτικών (φυτικών και ζωικών) και αστικών αποβλήτων.

στ) Σταδιακή αντικατάσταση του πετρελαίου από άλλα καύσιμα υλικά όπως τα βιοκαύσιμα (π.χ. βιοντίζελ),υδρογόνο κ.ά. αναπτύσσοντας νέα προγράμματα τεχνολογίας έτσι ώστε το κόστος των παραπάνω βιοκαυσίμων να μειωθεί και να είναι ανταγωνιστικό του συμβατικού πετρελαίου.
4. Μεταλλαγμένα:  Όχι στην καλλιέργεια μεταλλαγμένων προϊόντων έτσι ώστε να διατηρηθεί η βιοποικιλότητα των φυτών στη γη.
Αν όλα τα παραπάνω μας προβληματίσουν και αρχίσουμε να τα συζητάμε ίσως έχουμε κάποιες ελπίδες για σταδιακή εφαρμογή τους. Διαφορετικά το μέλλον του πλανήτη διαγράφεται ζοφερό.
Top