ΧΕΛΙΔΟΝΙ ΤΟ ΠΟΥΛΙ ΠΟΥ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ
Κάποτε στην Πανεπιστημίου, στη Σταδίου, στην Ακαδημίας έβλεπες τα μικρά μαύρα πουλιά με το λευκό στήθος και τα μακριά φτερά, να φεύγουν από τις φωλιές που είχαν χτίσει διακριτικά στα προστατευμένα τσιμεντένια καταφύγιά τους και να πετάνε χαμηλά στον ουρανό κατά εκατοντάδες! Τώρα, μάταια ψάχνεις στα περβάζια του κέντρου της πόλης. Η άνοιξη είναι εδώ, αλλά τα χελιδόνια όχι. Τα χελιδόνια έρχονται την άνοιξη για να ξαναφύγουν το χειμώνα έχοντας προορισμό ζεστούς και φιλόξενους τόπους. Την άνοιξη όμως είναι εδώ, αυτά μάλιστα τη φέρνουν, την αναγγέλλουν, το πρώτο ομαδικό φτερούγισμα. Η εποχή της αναγέννησης, των χρωμάτων, ο πρόδρομος του καλοκαιριού είναι εδώ για να κάνει τα λουλούδια ν’ ανθίσουν, τους ανθρώπους να χαμογελάσουν, τα παιδιά να πετάξουν τα βαριά ρούχα και να βγουν από τους τοίχους που τους είχε κλείσει ο χειμώνας. Η άνοιξη δεν είναι ακριβή κι ας είναι ένα το χελιδόνι. Μόνο που τα χελιδόνια δε θα είναι ποτέ όπως πριν κι η μαγευτική ανοιξιάτικη εικόνα αλλάζει για πάντα. Ο αριθμός τους μειώνεται δραματικά και γρήγορα, όπως άλλωστε και πολλά άλλα είδη πουλιών. Οι κλιματολογικές αλλαγές, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η ερημοποίηση –αποτέλεσμα του φαινομένου του θερμοκηπίου- δεν επιτρέπουν στα χελιδόνια να φτάσουν στον προορισμό τους. Στις πόλεις δε βρίσκουν τροφή λόγω της ρύπανσης, ούτε φωλιές μπορούν να φτιάξουν ελλείψει χώρων και υλικών. Που να τα βρουν για να χτίσουν τα «σπίτια» τους; (Η Ορνιθολογική Εταιρεία κατασκευάζει τεχνητές, πήλινες φωλιές σε μπαλκόνια για να μπορέσουμε ίσως να ξαναδούμε τη μαμά χελιδόνα να ελέγχει το χώρο και να αφήνει τα μικρά της να βγουν από τη φωλιά στο φως του ήλιου).
Αυτά βέβαια για όσα καταφέρουν να φτάσουν ως εδώ. « Ο ρόλος τους είναι να μετακινούνται κατά εκατομμύρια για να φτάσουν στον προορισμό τους αλλά τώρα ταξιδεύουν χωρίς τη μεγάλη τους ΄΄παρέα΄΄», λέει ο ορνιθολόγος Κώστας Παπακωνσταντίνου. «Δυστυχώς άλλα χάνουν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από ξαφνικά ακραία καιρικά φαινόμενα ή πεθαίνουν περνώντας από την Αφρική. Στις τριτοκοσμικές χώρες ψεκάζουν ακόμα με φυτοφάρμακα που στην Ευρώπη έχουν απαγορευτεί και τα χελιδόνια τρώνε τα φαρμακωμένα έντομα». Ο κυριότερος λόγος όμως είναι η επέκταση της Σαχάρας. Κάθε χρόνο η έρημος απλώνεται νότια κατά πολλά χιλιόμετρα. Τα χελιδόνια όμως προορίζονται για συγκεκριμένο δρομολόγιο ως προς την έκταση και τον χρόνο. Στο δρόμο χάνουν τις δυνάμεις τους αφού το ταξίδι τους είναι απέραντο πια! Τα χιλιόμετρα που προστίθενται στο δρόμο τους συνεχώ, τα καταδικάζουν εις θάνατον στη μέση της καυτής ερήμου
ο κούκος
Η γνώριμη χαρακτηριστική φωνή του, «κου κου», καθώς και οι ξεχωριστές αναπαραγωγικές του συνήθειες τον κάνουν να ξεχωρίζει από όλα τα αποδημητικά πουλιά.
Ο Κούκος ο Ευρωπαϊκός ανήκει στην οικογένεια των Κούκων Cuculidae και η Ευρωπαϊκή του ονομασία είναι Cuckoo. Μεσαίου μεγέθους πουλί που το μήκος του κυμαίνεται από 32-36 εκατοστά, ενώ το άνοιγμα των φτερούγων του αγγίζει μέχρι και τα 60 εκατοστά. Έχει μακρύ λεπτό σώμα με μακριά ουρά, με μακριές φτερούγες σε καθιστή θέση που τον κάνουν να μοιάζει με γεράκι. Το κεφάλι του είναι μικρό. Το κίτρινο ράμφος είναι κοντόχοντρο, μυτερό και λίγο κυρτό στην άκρη. Το μάτια, ο οφθαλμικός δακτύλιος και τα ισχυρά του πόδια είναι επίσης κίτρινα. Το φτέρωμά του είναι γκριζογάλανο, ενώ η κοιλιά του είναι υπόλευκη με ραβδώσεις. Συναντάται σε δασικές περιοχές, σε ανοιχτά θαμνώδη μέρη, σε αγρούς κτλ. Εκτός από κάμπιες, τρέφεται με έντομα, σπόρους και μικρούς καρπούς. Κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου γεννάει περίπου 25 αυγά.
Στενός συγγενής του κούκου και αρκετά εντυπωσιακός στην εμφάνισή του λόγω του χαρακτηριστικού λοφίου, είναι ο Κισσόκουκος clamator glandarius. Είναι λίγο μεγαλύτερος από τον Ευρωπαϊκό κούκο, αγγίζει τα 40 εκατοστά, και διαφέρει ως προς τον χρωματισμό του φτερώματός του. Έχει ασημόγκριζη κορώνα με λοφίο, πορτοκαλοκόκκινο οφθαλμικό δακτύλιο, με γκρίζα φτερά γεμάτα λευκά στίγματα, ενώ ο λαιμός και το στήθος είναι μπεζ, λευκή κοιλιά και σκουρόχρωμα πόδια.
το αηδόνι
