Ανδρέας Εμπειρίκος, ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΝΔΟΧΩΡΑ (1945)

«Όταν τα ανοίγω βλέπω εμπρός μου ό,τι κι αν τύχει.

Όταν τα κλείνω βλέπω εμπρός μου ό,τι ποθώ.»

Να σχολιάσετε και να καταγράψετε τις σκέψεις σας για το στίχο αυτό.

     Στο ποίημα αυτό ο Εμπειρίκος παρουσιάζει την αντίθεση ανάμεσα στον πραγματικό κόσμο και στον φανταστικό κόσμο.

      Όταν ο ποιητής ανοίγει τα μάτια του βλέπει οτιδήποτε τυχαίνει να βρίσκεται μπροστά του εκείνη τη στιγμή. Αυτό δηλώνει ότι δεν επιλέγουμε εμείς στην πραγματική ζωή τις εικόνες που βλέπουμε και αντικρίζουμε στη καθημερινή  μας ζωή. Η πραγματική ζωή μας επιβάλλει να αντικρίζουμε εικόνες τυχαίες και ασήμαντες και πολλές φορές δυσάρεστες. Αντίθετα όταν ο ποιητής κλείνει τα μάτια του είναι σε θέση  να δει οτιδήποτε ποθεί, αλλάζοντας τις εικόνες που βλέπει κατά την βούληση του. Σ’ αυτή τη περίπτωση ο ποιητής  εισέρχεται σε έναν φανταστικό κόσμο που τον δημιουργεί ο ίδιος με άπειρες δυνατότητες όπως ο ίδιος τον επιθυμεί. Αυτός ο κόσμος είναι παραμυθένιος, μαγικός και εκεί εκπληρώνονται τα όνειρα του ανθρώπου.

     Κατά τη γνώμη μου, ο άνθρωπος μπορεί να φαντάζεται οτιδήποτε επιθυμεί στον δικό του κόσμο χωρίς περιορισμούς και κανόνες. Συνάμα, μέσω της φαντασίας ο άνθρωπος αναζητά νόημα στον κόσμο,  επομένως χωρίς τη φαντασία η ζωή θα ήταν ανιαρή και οι άνθρωποι θα έπαυαν να ελπίζουν για το μέλλον.

Εύλογο είναι λοιπόν το συμπέρασμα ότι όλοι οι άνθρωποι έχουμε τη δυνατότητα μα μεταμορφώνουμε τον κόσμο σύμφωνα με τις επιθυμίες μας κάθε φορά που κλείνουμε τα μάτια μας και σ’ αυτό το κόσμο πραγματώνονται τα όνειρα μας.

                                                                      Άντζελα Νταούτι

Είναι τα βλέφαρά μου διάφανες αυλαίες.

Όταν τ’ ανοίγω βλέπω εμπρός μου ό,τι κι αν τύχει.

Όταν τα κλείνω βλέπω εμπρός μου ό,τι ποθώ.

     Ο ποιητής επιδιώκει με αυτή την υπερρεαλιστική εικόνα να παρουσιάσει μια διαφορετική χρήση των ματιών. Όχι τόσο την χρηστική αλλά την ποιητική. Όταν η αυλαία ανοίγει, όταν τα βλέφαρα ανοίγουν ο θεατής  έχει την ευκαιρία να παρατηρήσει τη σκηνή, να αντιληφθεί όσα γίνονται πάνω σε αυτή. Το άνοιγμα των ματιών μας επαναφέρει στην πραγματικότητα, παρατηρούμε όσα συμβαίνουν γύρω μας θέλοντας και μη. Τα μάτια παρουσιάζονται σαν διαφανές αυλαίες καθώς δεν αποκλείουν παντελώς την είσοδο του φωτός.

     Το άνοιγμα των ματιών συνδέεται με τη θέαση της πραγματικότητας με την αντίληψη όσων υπάρχουν γύρω μας. Όταν κλείνουμε τα μάτια μας όμως μπορούμε να δούμε εικόνες που δεν είναι απαραίτητο να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, να ταξιδέψουμε σε μέρη, εικόνες τοπία που δεν αποδίδουν το εμφανές  αλλά τους κρυμμένους πόθους, τις μύχιες επιθυμίες τις κρυφές σκέψεις αυτά που δεν τολμούμε να πιστέψουμε πως μπορούν να πραγματωθούν.

Μυρτώ Μουστακάκη