Πριν από τον όρο «Γενοκτονία» υπήρχε ο όρος «Εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας». Η γενοκτονία ως όρος διαμορφώθηκε κυρίως στη δίκη της Νυρεμβέργης το 1945, όπου δικάστηκε η ηγεσία των ναζιστών εγκληματιών του πολέμου. Ο γενοκτόνος δεν εξοντώνει μια ομάδα για κάτι που έκανε, αλλά για κάτι που είναι. Στην περίπτωση των Ελλήνων του Πόντου, επειδή ήταν Έλληνες και χριστιανοί.

Το 1915 ήταν μια χρονιά ορόσημο για τον ποντιακό ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Την χρονιά εκείνη, και ενώ όλα τα ευρωπαϊκά κράτη είχαν εμπλακεί στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο, οι Τούρκοι βρήκαν την ευκαιρία και εκπόνησαν ένα σχέδιο εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας.  Τν Δεκέμβριο του 1916 οι τούρκοι στρατηγοί Εμβέρ και Ταλαάτ σχεδίασαν την εξόντωση του άμαχου ελληνικού πληθυσμού του Πόντου που προέβλεπε την εξόντωση των ανδρών των πόλεων από 16 έως 60 ετών και γενική εξορία των ανδρών και γυναικόπαιδων των χωριών.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε 15 μέρες αργότερα και περιοχές του Πόντου άρχισαν να δέχονται τις πρώτες επιθέσεις, (π.χ. Σαμψούντα, Πάφρα, Τραπεζούντα). Οι εκκλήσεις τους για να συμπεριληφθούν στο ελληνικό κράτος δυστυχώς δεν εισακούσθηκαν από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος θα έβαζε σε μεγάλο ρίσκο την χώρα του, καθώς ο Πόντος βρισκόταν  απομακρυσμένος από τις υπόλοιπες ελληνικές περιοχές και η υπεράσπισή του ήταν αδύνατη λόγω των τουρκικών επιδρομών. Τους συμβούλεψε όμως να προχωρήσουν οι Πόντιοι σε συμφωνία με τους Αρμένιους, και πράγματι έτσι έγινε. ‘Όμως οι Αρμένιοι ηττήθηκαν από τον Κεμάλ τον Αύγουστο του 1922 και οι Πόντιοι για μια ακόμη φορά έμειναν μόνοι τους. Οι Τούρκοι εκτόπιζαν και εξόριζαν του Έλληνες μέσα στην  βαρύτερη κακομοιριά, χωρίς να τους επιτρέπουν να παραλάβουν ούτε τρόφιμα ούτε στρώματα. Ο σκοπός ήταν διπλός: πρώτα να μην μπορούν να εργασθούν και μετά  να μην μπορούν να αγοράσουν τρόφιμα.

Ο σκοπός του επιτεύχθηκε και από την έκρηξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου (1914) ως τη Μικρασιατική Καταστροφή(1922), οι Νεότουρκοι με τα σκληρά μέτρα που έλαβαν εναντίον των Ελλήνων του Πόντου με τη μέθοδο των εξοριών, βιασμών, σφαγών, εξανδραποδισμών και απαγχονισμών (κατά τον Πανάρετο Τοπαλίδη) εκτιμάται  ότι σκότωσαν από  326.000 έως 382.000 Πόντιους σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία.

Η 19η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου με απόφαση της Βουλής των  Ελλήνων το 1994 και τιμάται κάθε χρόνο.Η αλησμόνητη πατρίδα του Πόντου ανασταίνεται σήμερα μέσα από τον χορό, τη γλώσσα και το τραγούδι. «Την πατρίδαμ’ έχασα, άκλαψα και πόνεσα. Λύουμαι κι αροθυμώ, ν’ ανασπάλω κι επορώ. Τα ταφία μ’ έχασα ντ’ έθαψα κι ενέσπαλα. Τ’ εμετέρτς αναστορώ, και `ς σο ψυόπο μ’ κουβαλώ», εξέφρασε ο πρόωρα χαμένος κος Χρήστος Αντωνιάδης νευροχειρουργός από την Ξηρολίμνη Κοζάνης.

Σωτήρης Μαυρίδης