Εκδρομή στο Μαυρίλο, μια μοναδική εμπειρία

ΑΠΟ: ΠΡΟΣΜΙΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ - Νοε• 30•16

Επιμέλεια άρθρου: Παναγιωτοπούλου Ελίνα

Με αφορμή την 9η Γιορτή Κάστανου στο ιστορικό Μαυρίλο Φθιώτιδας , μέλη του μαθητικού μας εντύπου είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το υπέροχο χωριό και να γνωρίσουν τον τόπο και την προϊστορία του και φυσικά να γευτούν τα  παραδοσιακά του προϊόντα . Ας δούμε λοιπόν , κάποιες πληροφορίες σχετικές με την ιστορία , τα αξιοθέατα , τον μεταβυζαντινό ναό του Αγίου Δημητρίου , αλλά και ορισμένα παραδοσιακά προϊόντα και συνταγές του χωριού .

ΤΟ ΧΩΡΙΟ

Το Μαυρίλο είναι ένα ορεινό χωριό , σε υψόμετρο 920 μέτρων , στην πλαγιά του Βελουχιού . Ανήκει στον Δήμο του Αγίου Γεωργίου Τυμφρηστού . Η αρχική του ονομασία ήταν Κορυφές ( λόγω θέσης κάτω από τις βουνοκορφές του Βελουχιού ) αλλά επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετονομάστηκε σε Μαυρίλο . Ωστόσο , υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευση της ονομασίας του : η πρώτη θέλει το Μαυρίλο να σημαίνει Μαύρη ύλη , δηλαδή μπαρούτη , λόγω των μπαρουτόμυλων που διέθετε  το χωριό  . Η άλλη εκδοχή λέει πως Μαυρίλο ονομάζεται έτσι λόγω των σκουρόχρωμων δασών – λόγγων που περιβάλλουν το χωριό ( κυρίως από δάση σκούρας ελάτης ) . Ακόμη , το χωριό είναι γεμάτο πηγές , ρυάκια και αυλάκια τα οποία χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν όχι μόνο για πότισμα αλλά και ως κινητήρια δύναμη περιστροφής των νερόμυλων για το άλεσμα αλευριού και για την κατασκευή μπαρούτης . Η κύρια πηγή του χωριού ονομάζεται Γκούρα ( που στα Σλαβικά σημαίνει μεγάλη πηγή ) και αποτελεί μία από τις πηγές του Σπερχειού ποταμού .

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Σύμφωνα με κάποιες αναφορές στον Όμηρο , ο Πηλέας , πατέρας του ξακουστού Αχιλλέα , οδήγησε τους Μυρμιδόνες στη Φθιώτιδα και σύμφωνα με κάποιους νεότερους συγγραφείς , κάτω από τον Τυμφρηστό στην περιοχή του Μαυρίλου έφτιαξε την έδρα αυτού του κράτους. Μάλιστα ,πριν από 200 χρόνια φημολογείται ότι βρέθηκαν ερείπια ενός αρχαίου ναού , βωμού προς τον θεοποιημένο Σπερχειό (τον ποταμό). Ωστόσο, δεν υπάρχουν νεότερες αρχαιολογικές ανασκαφές που να το πιστοποιούν. Από εκεί και πέρα, διάφορα ελληνικά φύλλα εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, όπως οι Αινιάνες και οι Αιτωλοί. Η μεγαλύτερη όμως συμβολή του χωριού ήταν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Όπως και οι υπόλοιπες περιοχές , το 1470 , το Μαυρίλο περνά στην Οθωμανική κατοχή . Περίεργο είναι πως οι Τούρκοι κατακτητές δεν έλεγχαν την περιοχή αυτή , διότι βάση μιας συνθήκης οι Μαυριλιώτες ήταν απλά υποχρεωμένοι να πληρώνουν φόρους. Άρα, το χωριό αυτό είναι ως επί των πλείστων μεταβυζαντινό χωριό. Άνθρωποι από τις πεδινές περιοχές που δεν μπορούσαν να ανεχτούν τον Τούρκο κατακτητή, προτίμησαν να ανεβούν στα βουνά για λίγες πνοές ελευθερίας.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Αξιοθέατο αποτελεί ο ανακαινισμένος Μπαρουτόμυλος , ο οποίος είναι ένα μουσείο (μουσειακό αντίγραφο του αρχικού μπαρουτόμυλου). Η μαυριλιώτικη μπαρούτη περιείχε 12,5% θειάφι, 12,5% ξυλοκάρβουνο, 75% νιτρικό κάλλιο (τζερβιτζιλέ το ονομάζανε) και ανάλογο νερό. Ο μηχανισμός των μπαρουτόμυλων διέφερε από αυτήν των νερόμυλων (για άλεσμα σιτηρών) στο ότι η κυκλική κίνηση δεν γύριζε μυλόπετρα αλλά μετατρέπονταν σε παλινδρομική. Τα παλληκάρια (έτσι ονομάζονταν τα κάθετα ξύλινα παλούκια που περιείχε ο μπαρουτόμυλος) με αυτό το τρόπο ανεβοκατέβαιναν και στο κάτω μέρος η ημισφαιρική άκρη τους (ονομάζονταν στούμπος) κοπανούσε το μείγμα υλικών μέσα σε ένα ξύλινο γουδί (το γουδί το ονόμαζαν τσούμα ή γούβα). Το μείγμα υλικών κοπανιόντουσαν ρυθμικά για 5-6 ώρες μέχρι να πάρουν την μορφή ζυμαριού (σαν ζυμάρι ψωμιού). Για την αποφυγή εκρήξεων σε όλα τα στάδια επεξεργασίας της μπαρούτης τα γουδιά (στούμες) καθώς και τα παλληκάρια με τις ημισφαιρικές άκρες ήταν ξύλινα . Οι μπαρουτόμυλοι λειτούργησαν για 200 περίπου χρόνια (1700-1914) και συντέλεσαν στην οικονομική άνθιση του χωριού αλλά και στην Ελληνική Επανάσταση. Στο χωριό υπήρχαν 12 ή 15 μπαρουτόμυλοι (από την πηγή Γκούρα μέχρι την θέση Τούρνια) . Επίσης σώζονται 2 επιστολές του Αθνάσιου Διάκου για προμήθεια πυρομαχικής ύλης από το χωριό:

Ο προσκυνητής προς τους άρχοντες της Λεβαδειάς. Απέρκουσα Ομέρ Βρυώνην εις Πατρατζίκι (Υπάτη), ήδη μεταβαίνω εις Λαμίαν. Αποστείλετε δυναμένους κρατήσουν όπλα και βόλια άφθονα. Μαύρην ύλην επρομηθεύθην εκ Μαρυίλου.

— Αθανάσιος Διάκος – Επιστολή 

Τιν ευγένειάν σας προσκυνό. Σας ηδοποιώ ότι μας υποσχέθηκαν εις του Μαβρίλου να μας προφτάσουν 80 οκά παρούτη και σήμερις εστήλαμεν τα άσπρα δια να μας την φέρουν..

— Αθανάσιος Διάκος – 821 Απρίλης 11 – Αλαμάνα Χάνι 

     Επίσης, πριν την είσοδο του χωριού , υπάρχει ένα Μονότοξο Πέτρινο Γεφύρι .

ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

μαυρίλο4Στην κεντρική είσοδο του χωριού υπάρχει ο ΜεταΒυζαντινός ναός του Αγίου Δημητρίου (6 Νοεμβρίου 1728. Εξωτερικά ο ναός, αν εξαιρέσεις το νεόκτιστο κωδωνοστάσιο, θύμιζε σπίτι. Αυτό οφείλεται επειδή οι Οθωμανική διοίκηση δεν επέτρεψε η εκκλησία όταν χτίστηκε να έχει ξεχωριστή εμφάνιση στο χωριό. Ο ναός είναι τρίκλινος σε ρυθμός βασιλικής (νάρθηκας, ναός και ιερό). Στο εσωτερικό του ναού οι τοιχογραφίες ολοκληρώθηκαν σε 7 χρόνια (1728-1735) και έχουν καλλιτεχνική αξία. Στο βόρειο μέρος του χωριού υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου.

 

Φύση

μαυρίλο5

Αξιοθέατο είναι το Μαυριλιώτικο τοπίο με τα περιτριγυρισμένα πυκνά δάση. Γύρω από το χωριό υπάρχουν δάση με έλατα, βελανιδιές αλλά και πολλές καστανιές (ζάβατα) οι οποίες δίνουν εξαιρετικής ποιότητας κάστανα.

Παρακολουθήστε  ένα ωραιότατο οδοιπορικό για το χωριό Μαυρίλο!!

Σχολιάστε

Top