του Γιώργου Παπαντωνίου
Η προοδευτική και ανοδική πορεία της επιστήμης δεν διακόπτεται ούτε από την πανδημία. Ο κορονοϊός όχι μόνο δεν μπόρεσε να σταματήσει την τεχνολογική εξέλιξη, αλλά παραδόξως, την ώθησε ακόμα περισσότερο. Οι σπουδαιότερες καινοτομίες παρουσιάστηκαν στον χώρο της ιατρικής , της διαστημικής εξερεύνησης και των ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Το πιο αξιόλογο επίτευγμα στην ιατρική, κατά την διάρκεια της πανδημίας αποτελεί η ανακάλυψη των mRNA εμβολίων. Τα εμβόλια αυτά χρησιμοποιούν το αγγελιοφόρο RNA δηλαδή ένα μέρος της γενετικής αλληλουχίας του ιού για να κατασκευάσουν το αντίστοιχο εμβόλιο του. Αυτό συμβαίνει με τη βοήθεια κάποιων εξειδικευμένων ιατρικών προγραμμάτων εγκατεστημένων σε υπολογιστές, τα οποία βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη (Πετρόπουλος, 2020). Εξαιτίας αυτής της ανακάλυψης και ο χρόνος παραγωγής των εμβολίων μειώθηκε σημαντικά. Για παράδειγμα, μέχρι την πανδημία το γρηγορότερο εμβόλιο που παρασκευάστηκε ήταν αυτό της παρωτίτιδας, μίας επίσης ιογενούς νόσου, το οποίο ολοκληρώθηκε μέσα σε 4 χρόνια. Συγκριτικά τo εμβόλιο της εταιρείας Pfizer κατά του κορονοϊού σχεδιάστηκε μέσα σε 2 μέρες και χρησιμοποιήθηκε μετά από 1 χρόνο.
Ακόμα μια επαναστατική ανακάλυψη στον ιατρικό τομέα υπήρξε η ανάπτυξη ενός πειραματικού εμβολίου για τον ιό HIV, το ευρέως γνωστό AIDS. Ο ιός HIV χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πιο θανατηφόρους ιούς από τους επιστήμονες με 39 εκατομμύρια θύματα συνολικά. Το εμβόλιο βασίζεται στην νέα πρωτοποριακή τεχνολογία των εμβολίων mRNA, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και ενάντια στον κορονοϊό. Το εμβόλιο του AIDS υπόσχεται πολλά στην ανθρωπότητα και, μάλιστα, τα αποτελέσματα του εμβολίου αυτού σε πειραματόζωα ήταν απολύτως θετικά, σύμφωνα με ανάρτηση στο περιοδικό Nature Medicine (Peng Zhang, 2021). Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι οι ιατρικές ανακαλύψεις οι οποίες προαναφέρθηκαν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ενάντια σε άλλες μελλοντικές νόσους και σε άλλες ασθένειες που δεν έχει ακόμη η ανθρωπότητα νικήσει.
Η πανδημία συνέβαλε, επίσης, στην πρόοδο της διαστημικής τεχνολογίας, έδωσε την ευκαιρία στους επιστήμονες να συνεργαστούν από απόσταση και να αφοσιωθούν στην δουλειά τους από το σπίτι τους και τους ανάγκασε να χρησιμοποιήσουν νέες τεχνολογίες. Το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Solar Orbiter, φωτογράφησε τον ήλιο από την πιο κοντινή απόσταση που έχει δει ποτέ η ανθρωπότητα, η απόσταση αυτή ισούται με 77 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Το Solar Orbiter πρόκειται να καλύψει περίπου 42 εκατ. χιλιόμετρα στα επόμενα 7 χρόνια για να καταγράψει τις πρώτες εικόνες από τους πόλους του Ήλιου και να ερευνήσει τις πυρηνικές εκρήξεις τους. Η αποστολή αυτή θα συμβάλει στην κατανόηση των λεγόμενων ηλιακών ανέμων, ενός κύματος φορτισμένων σωματιδίων με αφετηρία τον Ήλιο που καταλήγει στην Γη.
Τον Νοέμβριο του 2021 , η διαστημική υπηρεσία NASA πραγματοποίησε την αποστολή D.A.R.T (Double Asteroid Redirection Test). Η αποστολή αυτή αποσκοπεί στην προστασία της Γης από εξωπλανητικά σώματα , όπως αστεροειδείς και κομήτες. Ο δορυφόρος – πλανητικό σκάφος της αποστολής πρόκειται να συντριβεί στον δορυφόρο Δίμορφο του αστεροειδούς Διδύμου με διάμετρο 160 μέτρων, τον
Σεπτέμβριο του 2022. Θα είναι το πρώτο τεστ μιας τεχνολογίας αποτροπής ενός καταστροφικού αστεροειδούς. Ο δορυφόρος θα προσπαθήσει να συγκρουστεί με τον αστεροειδή προκειμένου να τον εκτοπίσει από την δεδομένη τροχιά του και, συνεπώς, να αλλάξει ελαφρώς την πορεία του.
Στον τομέα των τεχνολογικών υπολογιστών υπήρξαν, επίσης, πολλές εξελίξεις. Επιστήμονες κατάφεραν να εφαρμόσουν την κβαντική φυσική στους υπολογιστές. Αρχικά, η Google έκανε σημαντική πρόοδο στην δημιουργία του πρώτου κβαντικού ΑΙ υπολογιστή (Pichai, 2019), (Mount, 2021), ο οποίος είναι ικανός να λύνει προβλήματα πιο γρήγορα από κάθε υπολογιστή της σημερινής εποχής, χρησιμοποιώντας την κβαντική θεωρία και τα qubits (quantumbits). Επιπρόσθετα, ενισχύθηκε η ασπίδα προστασίας στο διαδίκτυο από κυβερνοεπιθέσεις με την αξιοποίηση των αρχών της κβαντικής φυσικής και ειδικότερα της ιδιότητας της «σύμπλεξης» των φωτονίων. Στην αρχή, αυτό το δίκτυο θα συνδέει τέσσερις πόλεις στην Ολλανδία, συγκεκριμένα το Ντελφτ με την Χάγη και με άλλες δύο κοντινές πόλεις, ενώ σε 10 χρόνια προβλέπεται ότι θα καλύπτει ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη.
Συνοψίζοντας, η πανδημία δεν λειτούργησε ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη της τεχνολογίας αλλά ως μια αρκετά ευνοϊκή συνθήκη για αυτήν. Οι επιστήμονες και η ανθρώπινη εξέλιξη βγήκαν ακόμη δυνατότεροι και περισσότερο υποσχόμενοι, ως σύνολο, μετά από αυτήν την δυσκολία. Οι τρικυμίες κάνουν έναν θαλασσοπόρο ικανό και η πανδημία έκανε την πρόοδο της επιστήμης, πραγματικά, ασταμάτητη.
Πηγές
Euronews. (2020, 09 25). Οι νεκροί του κορονοϊού σε σχέση με άλλους θανατηφόρους ιούς. Ανάκτηση 01 25, 2022, από Euronews: https://gr.euronews.com/2020/09/25/covid-deaths-comparison
Fortune Greece. (2020, 12 24). Οι τεχνολογικές εξελίξεις του 2020 που έκαναν τη διαφορά. Ανάκτηση 01 26, 2022, από Fortune Greece: https://www.fortunegreece.com/photo-gallery/i-technologikes-exelixis-tou-2020-pou-ekanan-ti-diafora/
Mount, E. (2021, 12 30). 2021 Year in Review: Google Quantum AI. Ανάκτηση 03 04, 2022, από The Keyword: https://blog.google/technology/research/2021-year-review-google-quantum-ai/
Peng Zhang, E. N. (2021, 12 9). nature medicine. Ανάκτηση 03 04, 2022, από https://www.nature.com/: https://www.nature.com/articles/s41591-021-01574-5
Pichai, S. (2019, 12 23). google blog. Ανάκτηση 03 04, 2022, από https://blog.google/: https://blog.google/perspectives/sundar-pichai/what-our-quantum-computing-milestone-means/
Reuters. (2022, 01 01). Ανασκόπηση 2021: Επιτεύγματα που ξεχώρισαν. Ανάκτηση 01 24, 2022, από Καθημερινή: https://www.kathimerini.gr/life/science/561653197/anaskopisi-2021-epiteygmata-poy-xechorisan/
Space news. (2020, 07 17). Space news , the number one space site in Greece. Ανάκτηση 01 21, 2022, από https://spacenews.gr/: https://spacenews.gr/afti-einai-i-pio-kontini-fotografia-tou-iliou/
ΑΠΕ-ΜΠΕ. (2021, 11 24). Εκτόξευση της αποστολής DART, δοκιμή εκτροπής δορυφόρου με κινητική ενέργεια. Ανάκτηση 01 29, 2022, από Πτήση: https://www.ptisidiastima.com/dart-mission-launched/
Παναγόπουλος, Θ. (2020, 02 29). Οι 10 τεχνολογίες του 2020 που θα κάνουν τον κόσμο καλύτερο. Ανάκτηση 01 26, 2022, από Athens Voice: https://www.athensvoice.gr/life/technology/625588_oi-10-tehnologies-toy-2020-poy-tha-kanoyn-ton-kosmo-kalytero
Πετρόπουλος, Γ. (2020, 05 31). Τεχνητή νοημοσύνη και κορωνοϊός. Ανάκτηση 03 04, 2022, από Εφημερίδα Καθημερινή: https://www.kathimerini.gr/opinion/1080742/techniti-noimosyni-kai-koronoios/