Η πολυπληθέστερη ελληνική παροικία στην αφρικανική ήπειρο σήμερα. 80.000 Έλληνες περίπου ζουν και δραστηριοποιούνται στη Ν. Αφρική ενταγμένοι σε πλήθος ελληνικών κοινοτήτων.
Γιοχάνεσμπουργκ
Η Ελληνική Κοινότητα του Γιοχάνεσμπουργκ άρχισε να δημιουργείται από το 1895 και ήταν τότε επικεφαλής όλων των ελληνικών κοινοτήτων στην Νότια Αφρική, συντονίζοντας το χτίσιμο των εκκλησιών, των σχολείων και βοηθώντας στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και κληρονομιάς.
Πρετόρια
Στα τέλη του 19ου αιώνα μία ομάδα Ελλήνων, που είχαν μεταναστεύσει στο Κέιπ Τάουν άρχισαν να προχωρούν βόρεια και ορισμένοι εγκαταστάθηκαν στην Πρετόρια. Σύμφωνα με τα αρχεία της ελληνικής κοινότητας της πόλης, το 1906 οι 120 Έλληνες που έφθασαν εκεί είχαν οργανωθεί σε δύο ομάδες με τις ονομασίες «Ελληνισμός» και «Πανελλήνια Φιλανθρωπική Κοινωνία».
Η Ελληνική Κοινότητα της Πρετόρια ως οργανισμός συστάθηκε επίσημα την 1η Ιουλίου 1908 με κύριο στόχο τη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού, καθώς και των ελληνικών ηθών και εθίμων.
Κίμπερλυ και Βόρειο Κέϊπ
Στις αρχές του 20ου αιώνα οι πρώτοι Έλληνες άρχισαν να καταφθάνουν στο Κίμπερλυ της Νοτίου Αφρικής. Αρχικά δραστηριοποιήθηκαν στο εμπόριο και ο Μαθεάτος ασχολήθηκε με εμπόριο φρούτων ανοίγοντας κατάστημα στην πόλη. Μετά ακολούθησε ο Πεντόπουλος που τον διαδέχθηκε και άλλοι έμποροι όπως οι Λουβερίδης και Σταύρου.
Οι οικογένειες των τεσσάρων αυτών ανδρών έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εμπορική ανάπτυξη της πόλης και άνοιξαν τον δρόμο για να έρθουν και άλλοι Έλληνες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πορτ Ελίζαμπεθ
Οι πρώτοι Έλληνες έφθασαν στο Πορτ Ελίζαμπεθ το 1879 και ήταν επιζώντες ναύτες καραβιών, που ναυαγήσαν σε αυτή τη πόλη-λιμάνι της Νοτίου Αφρικής ή σε άλλες πόλεις της χώρας. Ο πιο γνωστός από τους Έλληνες εκείνης της εποχής ήταν ο Γιάννης Ζέρβας, που απόκτησε και το όνομα Γκερβέζ, και διατηρούσε καφεκοπτείο στο λιμάνι ενώ το 1927 διέθετε πολλά τέτοια μαγαζιά σε άλλες πόλεις. Πέθανε το 1935 έχοντας αποκτήσει μεγάλη περιουσία. Πολλοί Έλληνες έφθασαν το 1936 στο Πορτ Ελίζαμπεθ και εκείνη τη χρονιά ιδρύθηκε η ελληνική κοινότητας της πόλης με πρόεδρο τον Δημήτρη Γεωργιάδη.
Η κοινότητα είχε αρχικούς στόχους να προχωρήσει στο κτίσιμο εκκλησίας, σχολείου, δημαρχείου και να προωθήσει τον πολιτισμό και τα ήθη των Ελλήνων.
Άλμπερτον
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1940, υπήρχε, μεταξύ των αγνών πατριωτών του Άλμπερτον, η γενική αίσθηση ότι έπρεπε να οργανωθούν σε Κοινότητα. Τελικά, ύστερα από πολλές συσκέψεις, στα τέλη της δεκαετίας του 1950, άρχισε να ωριμάζει η ιδέα ότι μόνο η Κοινότητα, με μόνιμο καταστατικό, θα μπορούσε να λύσει τις ανάγκες των Ελλήνων της παροικίας του Άλμπερτον.
Μπενόνι
Η Ελληνική Κοινότητα Μπενόνι βρίσκεται στα ανατολικά του Γιοχάννεσμπουργκ και Κέμπτον Παρκ. Έχει ιδιόκτητα κτίρια που περιλαμβάνουν την Εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, διώροφο κτίριο, όπου στεγάζονται τα Γραφεία της Κοινότητας, οι Σχολικές Αίθουσες Διδασκαλίας, Αίθουσα Τελετών Σχολικών Εορτών, μεγάλη Αίθουσα Συγκεντρώσεων και Διασκεδάσεων, πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα, αποθήκες και άλλους βοηθητικούς χώρους. Σε μικρή απόσταση από τα κτίρια αυτά η Κοινότητα έχει αγοράσει ένα διαμέρισμα, που χρησιμεύει ως κατοικία του ιερέως. Πρέπει να σημειωθεί ότι η όμορφη Εκκλησία της Κοινότητας έχει ανακηρυχθεί Μνημείο και αξιοθέατο της πόλεως του Μπενόνι και πολλοί είναι οι τουρίστες, που σχεδόν καθημερινά, επισκέπτονται και θαυμάζουν την Εκκλησία.
Κέϊπ Τάουν
Η Ελληνική Κοινότητα του Κέϊπ Τάουν, είναι η αρχαιότερη Κοινότητα στη Νότια Αφρική. Το 1898 ιδρύθηκε στο Cape Town ο Σύλλογος Αλληλοβοηθείας με σκοπό να βοηθάει τους ελάχιστους τότε μετανάστες. Πρόεδρος ο Ηρακλής Κόσσυφας και Ταμίας ο Νικόλαος Αδελίνης.
Το 1900 έφτασε από την Κρήτη ο Ιερομόναχος Αρτέμιος που συγκέντρωσε τους λίγους Έλληνες, τους μίλησε ότι πρέπει να ιδρύσουν κοινότητα και να κτίσουν εκκλησία. Οργάνωσε επί τόπου έρανο και συγκέντρωσε το ποσό των 620.00 λιρών, ποσό πολύ μεγάλο και για την εποχή του και για το ολιγάριθμο των τότε ομογενών. Με τα χρήματα αυτά αγοράσθηκε το οικόπεδο επί του οποίου κτίσθηκε αργότερα η σημερινή εκκλησία.
Ήστ Παντ
Οι πρώτοι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Ήστ Παντ ήταν από την Ηπειρωτική Ελλάδα, Κρήτη, Κύπρο, Κω, Σάμο, Λήμνο, Ιθάκη.
Τζέρμιστον
Η Ιστορία της Ελληνικής Κοινότητας του Τζέρμιστον άρχισε το 1955. Τότε συγκροτήθηκε το πρώτο συμβούλιο, ο πρώτος πυρήνας του οποίου ήταν τα πρωτοπόρα στελέχη της Ιμβριακής αδελφότητος όπως ο Δημήτρης Καβαλέρος, ο Γεώργιος Μομόγκος και ο Νικόλαος Χριστέλης με τον Γεώργιο Καντιότη.
Νατάλ
Η ιστορία των Ελλήνων στην επαρχία Κουαζούλου-Νατάλ χάνεται στο τέλος του 19ου αιώνα. Τα πρώτα ονόματα που είναι καταγεγραμμένα από τον κοινωνιολόγο ερευνητή καθηγητή κ. Ευάγγελο Μάντζαρη είναι των Π. Αγαθαγγέλου από την Πάφο της Κύπρου, Χ. Δευτεραίου, Σ. Μεταξά και Ι. Μαρινάκη από την Κεφαλονιά, Θ. Καλλιόντζη από την Σμύρνη, Δ. Φράγκου από τη Ιθάκη, Β. Ρακακιάδη και Β. Χριστοφόρου από την Λήμνο, Α. Μπόζα από τα Δαρδενέλια, Κ. Φωστήρα από το Οφρύνιο Τρωάδας και Β. Μενδονίδη από την Χίο.
Rustenburg
Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960 στην πόλη του Rustenburg ζούσαν περί τις δέκα Ελληνικές οικογένειες. Για να επιτελέσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα έπρεπε να ταξιδέψουν στο Johannesburg και στην Pretoria. Λόγω όμως των αποστάσεων και της πολύωρης καθημερινής τους εργασίας, εκκλησιάζονταν μόνο αν υπήρχε ανάγκη και μία ή δύο φορές τον χρόνο. Ορισμένοι δεν εκκλησιάζονταν καθόλου.
Σπρινγκς
Το οικόπεδο της ελληνικής κοινότητας του Σπρινγκς είχε αγοραστεί από την εταιρία: Rand Selection Corporation, αντί του ποσού των 12.000 λιρών.
Πρωτεργάτες της Κοινότητας ήταν οι: Σαλαβούτας Δημήτριος, Σταυρινός Κώστας, Πρόξενος Χαράλαμπος, Παμπάλης Γεώργιος, Χριστοδούλου Ιωάννης. Η Κοινότητα είχε σαν πρώτο της όνομα: Springs Hellenic Society.
Ουέστ Ραντ
Από το 1960, με τις ευλογίες του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, υπήρχε η σκέψη μεταξύ των Ελληνορθόδοξων κατοίκων του Ουέστ Ραντ, να δημιουργήσουν τη δική τους Κοινότητα και να κτίσουν τη δική τους εκκλησία προκειμένου να εξυπηρετούνται αντί να διανύουν 30 περίπου χιλιόμετρα, πηγαίνοντας στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, της Ελληνικής Κοινότητας του Γιοχάνεσμπουργκ για να εκτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
πηγή: http://www.amna.gr/print.php?id=48544
