Αρχαία Αίγυπτος vs Αρχαίας Ελλάδας

ΑΠΟ: iopiperkou - Μάι• 18•15

 

Σήλια Διαμαντή: «Έκανα αυτή την έρευνα για να δείξω τις ομοιότητες της Αρχαίας Αιγύπτου και της Αρχαίας Ελλάδας, μελετώντας τους θεούς και των δύο αρχαίων λαών»

 

Ο Ρα     ρα       ήταν για τους Αιγύπτιους ο θεός ήλιος με κεφάλι γερακιού. Ενώθηκε με τον Άμμωνα και αποτέλεσε τη μεγάλη δυναστική θεότητα της Αιγύπτου. Οι Αιγύπτιοι υποστήριζαν ότι αυτός έφτιαχνε τους ανθρώπους, και αυτοαποκαλούνταν τα ζωντανά του Ρα. Στο κεφάλι του είχε έναν ηλιακό δίσκο και το κεφάλι γερακιού ήταν όμοιο με εκείνο του Ώρου και του Σόκαρ. Με την πέμπτη δυναστεία (2494-2345 π.Χ.) είχε γίνει ένας σημαντικός θεός στην αρχαία Αιγυπτιακή θρησκεία, ο οποίος προσδιορίζεται κατά κύριο λόγο με τον μεσημεριανό ήλιο. Η έννοια του ονόματος είναι αβέβαιη, αλλά πιστεύεται ότι, αν δεν είναι μια λέξη για τον «Ήλιο» μπορεί να είναι μια παραλλαγή του ή συνδέεται με λέξεις που σημαίνουν «δημιουργική δύναμη» και «δημιουργός». Το κύριο κέντρο λατρείας του ήταν η Ηλιόπολη (Αιγυπτιακή ονομασία lunu που σημαίνει “ο τόπος των κιόνων’), που βγαίνει από τις ελληνικές λέξεις “Ήλιος” και “Πόλη’).

Ο Δίας   διας  είναι ο «Πατέρας των θεών και των ανθρώπων» που κυβερνά τους θεούς του Ολύμπου, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική θρησκεία. Αυτός είναι ο θεός του ουρανού και του κεραυνού στην ελληνική μυθολογία. Ο Δίας είναι παιδί του Κρόνου και της Ρέας, και ο νεότερος από τα αδέλφια του. Στις περισσότερες παραδόσεις είναι παντρεμένος με την Ήρα, αν και στο μαντείο της Δωδώνης, σύζυγος του είναι Διώνη. Σύμφωνα με την Ιλιάδα, είναι ο πατέρας της Αφροδίτης. Είναι γνωστός για τις ερωτικές περιπέτειες του. Απόγονοί του ήταν η Αθηνά, ο Απόλλων, η Άρτεμις, ο Ερμής, η Περσεφόνη, ο Διόνυσος, ο Περσέας, η Ωραία Ελένη κ.ά.

Ο Δίας υπήρξε ανέκαθεν μετεωρολογικός θεός, ελεγκτής της αστραπής, του κεραυνού και της βροχής και επίσης ήταν ο δυνατότερος και σπουδαιότερος θεός όλων των μυθολογικών όντων και θεών. Ο Θεόκριτος έγραψε: «άλλοτε είναι καθαρός ο Δίας, άλλοτε βρέχει». Στο ομηρικό έπος της Ιλιάδας έστελνε τους κεραυνούς στους εχθρούς του. Άλλα εμβλήματά του, ήταν ο αετός και η αιγίς.

Με το όνομα Άθωρ αθωρ ή και Αθώρ ή Ήσατ εννοείται η θηλυκή αιγυπτιακή θεότητα, την οποία οι Έλληνες ταύτιζαν με την Αφροδίτη. Ουράνια θεά, αναφέρεται συνήθως ως κόρη του Ρα ή Ρε και σύζυγος του Ώρου. Ενίοτε, όμως, αποδίδεται ως μητέρα του και τότε το όνομά της ερμηνεύεται ως «κατοικία του Ώρου», επειδή ο ηλιακός θεός κατέβαινε κάθε βράδυ στους κόλπους της, για να αναγεννηθεί την επομένη.

Η Αφροδίτη αφροδιτη  είναι η θεά του έρωτα και της ομορφιάς της ελληνικής μυθολογίας.

Ο  Άνουβις  ανουβις  -όπως μεταγράφηκε στα ελληνικά η αιγυπτιακή λέξη Inpou (Anpou)- ταυτίστηκε με τον ψυχοπομπό Ερμή. Σύμφωνα με τις πεποιθήσεις των αρχαίων Αιγυπτίων άνοιγε το δρόμο του άλλου κόσμου για χάρη των νεκρών. Απεικονίζονταν ως μαύρος θως (τσακάλι) με χοντρή ουρά, ή ως μελαμψός άνδρας με κεφαλή τσακαλιού ή σκύλου, ιερού τοτεμικού ζώου του Άνουβι. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δώσει στη  μητρόπολη της λατρείας του το όνομα Κυνόπολις.

Ο Ερμής ερμης είναι ο αγγελιαφόρος των θεών στην ελληνική μυθολογία. Ακόμη λειτουργεί ως ψυχοπομπός, οδηγεί δηλαδή τις ψυχές των νεκρών στον Άδη (όπως μαθαίνουμε στην Οδύσσεια), αλλά είναι και προστάτης των κλεφτών, των τυχερών παιχνιδιών και του εμπορίου. Σύμφωνα με τον επικρατέστερο μύθο, πατέρας του Ερμή ήταν ο Δίας και μητέρα του η Μαία, μία από τις Πλειάδες, τις θυγατέρες του Άτλαντα, του γίγαντα που κρατούσε στις πλάτες του τον ουρανό. Πρόκειται για τις Πλειάδες κόρες που αργότερα ο Δίας τις μετέτρεψε σε αστερισμό, μαζί με τον κυνηγό Ωρίωνα, καθώς ο τελευταίος τις καταδίωκε.

Ο Θωθ  θωθ  είναι ο κοινωνός της γνώσης. Είναι εκείνος που διέδωσε το γραπτό λόγο, τα μαθηματικά, τις επιστήμες. Σεληνιακή θεότητα, με ιδιαίτερη έμφαση στη διάνοια, προστάτης των ιατρών και των λογίων, ήταν ιδιαίτερα σεβαστός από τους Αιγυπτίους. Ενθαρρύνει το πάθος για δημιουργία και εξέλιξη του πνεύματος και προτρέπει σε καινούριες κατακτήσεις. Έχει πολλά κοινά στοιχεία με το αρχέτυπο του Ερμή και ουσιαστικά, πρόκειται για τον Ερμή τον Τρισμέγιστο.

Συσχετίζεται από τους Ετρούσκους με τη θεά τους Μένρβα μινερβα   και αργότερα από τους Ρωμαίους ως Μινέρβα, συμβολίζεται από μια κουκουβάγια, έφερε μια ασπίδα από δέρμα κατσίκας, ονομαζόμενη Αιγίς που της είχε δοθεί από τον πατέρα της και συνοδεύεται από τη θεά Νίκη. Η Αθηνά συχνά βοήθησε ήρωες. Είναι οπλισμένη, ποτέ ως παιδί, πάντα παρθένος. Ο Παρθενώνας στην Αθήνα είναι ο πιο διάσημος ναός αφιερωμένος σ” αυτήν. Ποτέ δεν είχε σύντροφο ή εραστή, αν και μια φορά ο Ήφαιστος προσπάθησε να την κατακτήσει και απέτυχε.

Ο Γκεμπγκεμπ επίσης Κεμπού, Σίμπου και Σίβου ή Κηβ (αρχαιοελ.) είναι θεότητα της αιγυπτιακής μυθολογίας και μαζί με την Νουτ απάρτιζε το δεύτερο ζεύγος της Εννεάδας. Ο Πλούταρχος τον ταύτιζε με τον Κρόνο αλλά στην πραγματικότητα ήταν θεός της γης, του θεμελίου του σύμπαντος και μόλις κατά την κλασική εποχή έγινε αντικείμενο κάποιας λατρείας.Με βίαιο τρόπο ο πατέρας του Σου τον αποκόλλησε από τη Νουτ, αδελφή και σύζυγό του. Από τότε σύμφωνα με τον μύθο είναι απαρηγόρητος και ο θρήνος του ακούγεται αιώνια. Απεικονίζεται συνήθως ξαπλωμένος στα πόδια του Σου, κατά του οποίου αγωνίστηκε μάταια υπερασπιζόμενος τη σύζυγό του. Στηριζόμενος στον αγκώνα του, με το ένα πόδι κεκαμμένο, συμβολίζει τα βουνά και τις διακυμάνσεις του γήινου φλοιού, τον οποίο προσωποποιεί το σώμα του, που συνήθως το απεικονίζεται σκεπασμένο με βλάστηση. Ως θεός της γης εκπορεύει τον Νείλο και τη γήινη χλωρίδα. Σε μια άλλη διάσταση της γήινης επικράτειας αντιπροσωπεύει τον κόσμο στον οποίο κατευθύνονται οι νεκροί.

Ο Κρόνος κρονος  ήταν ο ηγέτης και ο νεότερος της πρώτης γενεάς των τιτάνων, θεών  απόγονων της Γαίας και του Ουρανού. Νίκησε τον πατέρα του τον Ουρανό, και κυβέρνησε κατά τη διάρκεια της μυθολογικής χρυσής εποχής, έως ότου νικήθηκε από το γιο του τον Δία. Ήταν ο μικρότερος σε ηλικία και δύναμη από τους Τιτάνες, αλλά ο πιο πονηρός και φιλόδοξος. Ανέτρεψε τον πατέρα του με τη βοήθεια της Γαίας, αλλά φοβούμενος μια ίδια μοίρα κατάπινε τα παιδιά του. Η γυναίκα του και αδερφή του Ρέα έκρυψε το τελευταίο τους παιδί, τον Δία, και έδωσε στον Κρόνο μια φασκιωμένη πέτρα για να καταπιεί, αντί για το μωρό. Ο Δίας, όταν μεγάλωσε, ελευθέρωσε και τα υπόλοιπα αδέρφια του, δίνοντας στον Κρόνο να καταπιεί δηλητήριο. Στον πόλεμο που ακολούθησε μεταξύ των Τιτάνων και των Ολύμπιων, την Τιτανομαχία, που κράτησε δέκα χρόνια, ο Κρόνος και οι Τιτάνες σύμμαχοι του νικήθηκαν και φυλακίστηκαν στα Τάρταρα.

Η Νουτ,νουτ επίσης Νεβέτ και Νέουτ, την οποία οι Έλληνες ταύτιζαν μερικές φορές με τη Ρέα, ήταν θεά του ουρανού στην αιγυπτιακή μυθολογία. Όπως και ο Γκεμπ έγινε αντικείμενο πραγματικής λατρείας κατά την κλασική εποχή. Δίδυμη αδελφή του Γκεμπ, ενώθηκε, σύμφωνα με τη μυθολογική αφήγηση με τον αδελφό της παρά τη θέληση του Ρα και εν αγνοία του. Όταν το έμαθε ο Ρα εξοργίσθηκε τόσο, που έδωσε εντολή στον Σου να χωρίσει δια της βίας τους δύο συζύγους. Αποφάσισε, επίσης η θεά να μη μπορέσει να γεννήσει «σε κανένα μήνα κανενός χρόνου». Σύμφωνα με την αφήγηση του Πλούταρχου ο Θωθ την λυπήθηκε, έπαιξε πεσσούς με τη Σελήνη, κέρδισε σε πολλές παρτίδες το ένα εβδομηκοστό δεύτερο από το φως της, και από αυτό δημιούργησε πέντε ολόκληρες ημέρες. Δεδομένου ότι αυτές οι εμβόλιμες ημέρες δεν ανήκαν στο επίσημο αιγυπτιακό ημερολόγιο, η Νουτ κατόρθωσε να γεννήσει τα πέντε παιδιά της: τον Όσιρι, τον Χαροέρι, τον Σετ, την Ίσιδα και τη Νέφθυ.

Η Ρέα ρεα στην ελληνική μυθολογία ήταν μητέρα του θεού Δία και κόρη του Ουρανού και της Γαίας. Η ίδια ήταν Τιτανίδα. Επίσης ήταν γυναίκα και αδελφή του τιτάνα Κρόνου. Δίπλα στον Κρόνο καθόριζε τη ροή των πραγμάτων (Ρέα = αυτή που ρέει), καθόριζε μέσα στο βασίλειο του Κρόνου-Χρόνου την κίνηση και τη διαδοχή. Αργότερα, έγινε η θεά της γονιμότητας και από τα σπλάχνα της βγήκαν οι πρώτοι Ολύμπιοι θεοί, Εστία, Δήμητρα, Ήρα, Άδης, Ποσειδώνας, Δίας. Συμμάχησε με τον μικρότερο γιο της, τον Δία, για την καθαίρεση του Κρόνου, μεθώντας τον, οπότε και ο Δίας μπόρεσε να ανοίξει την κοιλιά του και να ελευθερώσει τα αδέρφια του, που ο Κρόνος είχε καταπιεί από φόβο της ίδιας τύχης με τον πατέρα του, Ουρανό.

Ο Ώρος ωρος–όπως μεταγράφηκε από τους Έλληνες το Hor– ήταν ηλιακός θεός της αιγυπτιακής μυθολογίας.Ταυτιζόταν με τον Απόλλωνα και απεικονίζονταν ως γεράκι ή άνθρωπος με κεφαλή γερακιού. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η επέτειος της γέννησής του εορτάζονταν την τελευταία μέρα του μηνός Επηφί, όταν τα ουράνια σώματα του Ηλίου και της Σελήνης βρίσκονταν σε συζυγία. Κατά μία άλλη εκδοχή, εξαιτίας του γεγονότος ότι το γεράκι είναι ικανό για μακρινές πτήσεις ή διαθέτει μακρινή όραση, το όνομά του αποδίδεται ως ο Μακρινός.

Γεννήθηκε από το θεό Δία και τη θεομητορική θεότητα Λητώ. Θεός Φοίβος  Απόλλων σχετίζεται στενά με τις λειτουργίες της λεγόμενης Ειμαρμένης και των Μοιρών, ως Θεός μαντευτής.

Ο Πτα πταή και Φθα αποτελούσε κύρια θεότητα της αιγυπτιακής μυθολογίας. Ήταν θεός της δημιουργίας,o σιδηρουργός, αντίστοιχος του Ηφαίστου στο πλαίσιο του ελληνοαιγυπτιακού μυθολογικού συγκρητισμού και προστάτης  των τεχνιτών.

Ο Ήφαιστος ηφαιστοςείναι ο θεός της φωτιάς και της μεταλλουργίας στην ελληνική μυθολογία. Ήταν γιος του Δία και της Ήρας. Αυτό αναφέρεται στους ομηρικούς στίχους, τους οποίους ακολούθησαν οι μεταγενέστεροι συγγραφείς. Ωστόσο, ο Ησίοδος παρουσιάζει τον θεό ως τέκνο της Ήρας και μόνο, που γεννήθηκε με παρθενογένεση. Γεννήθηκε άσχημος και παραμορφωμένος, τόσο που η ίδια η μητέρα του, η Ήρα, τον πέταξε από τον Όλυμπο από τη ντροπή της.

Ο Όσιρις,οσιρις (επίσης Ούζιρις, Αζάρ, Όζιρις, Ουζάρ, Ουεζίρ, Ουζαρέ) του οποίου το όνομα είναι αρχαιοελληνική μεταγραφή της αιγυπτιακής λέξης Ουεζίρ, εξομοιώθηκε με πολλές θεότητες του ελληνικού πάνθεου, κυρίως δε με τον Διόνυσο και τον Άδη. Όντας αρχικά θεός της φύσης, ενσάρκωση του πνεύματος της βλάστησης, που πεθαίνει κατά το θερισμό και αναγεννιέται όταν φυτρώνει ο σπόρος, ο Όσιρις λατρεύτηκε σε ολόκληρη την αρχαία Αίγυπτο ως θεός των νεκρών. Με την ιδιότητα αυτή αναρριχήθηκε μέχρι την πρώτη σειρά του αιγυπτιακού πανθέου. Ο μύθος παρουσιάζει τον Όσιρι ουσιαστικά ως φετίχ μιας κατακτητικής φατρίας, η οποία τον επέβαλε αρχικά στην πόλη Ντζεντού -μεταγενέστερα Περ-Ουσίρ και Βούσιρι (αρχαιοελ.)- της Κάτω Αιγύπτου, όπου ο νέος θεός υποκατέστησε τον προηγούμενο κύριο της πόλης, τον Αντζετί. Κατόπιν στην Άβυδο της “Ανω Αιγύπτου, ο Όσιρις ταυτίστηκε με τον ΧεντΑμεντί (KhentAmenti), τον θεό-λύκο της δυτικής νεκρόπολης και έγινε η μεγάλη θεότητα των νεκρών. Εκεί του αποδιδόταν ενίοτε η προσωνυμία ΧεντΑμεντιού (KhentAmentiou), «Κύριος των Δυτικών», δηλαδή των νεκρών, που κατοικούσαν εκεί όπου δύει ο ήλιος. Ο Όσιρις μαζί με τον Σέραπη χαρακτηρίζονταν Άζωνοι θεοί.

Στην ελληνική μυθολογία, ο Διόνυσοςδιονυσος γεννιέται από τον μηρό του πατέρα του, στη νήσο Ικαρία, και παραδίδεται σε δώδεκα νύμφες ή υδάτινα πνεύματα, τις Υάδες, οι οποίες γίνονται τροφοί του θεϊκού παιδιού. Αργότερα, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης την υπηρεσία τους, οι Υάδες εξυψώθηκαν στο ουράνιο στερέωμα όπου λάμπουν ως αστερισμός των Υάδων. Είναι Πυριγενής, και Λιμναίος, φέροντας εγγενώς την ποιότητα της “λίμνης ή του έλους’. Ο Διόνυσος είναι επίσης Διθύραμβος, δηλαδή διγενής, γεννημένος πρώτα από τη φωτιά και κατόπιν από το νερό, ακολουθώντας την παράδοση ανάλογων αρχέγονων θεοτήτων.

Η Ίσις,ισισ (ή Ίσιδα) (κυρ. η βασίλισσα του θρόνου) της οποίας το όνομα είναι ελληνική μεταγραφή της αιγυπτιακής λέξης Εσέτ ή Έσε, είναι θεά της αιγυπτιακής μυθολογίας. Οι Έλληνες την εξομοίωσαν άλλοτε με τη Δήμητρα, άλλοτε με την Ήρα ή τη Σελήνη, ακόμα και με την Αφροδίτη, συγχέοντας την Ίσιδα με την Άθωρ. Αρχικά ήταν πολύ μικρή θεότητα του Δέλτα του Νείλου, κυρία του ΠερΧεμπέτ, βόρεια της Βουσίριδος, όπου και βρισκόταν το ιερό της. Από τα αρχαία ακόμη χρόνια, η πολιτική του ιερατείου την έδωσε σύζυγο στον θεό της γειτονικής πόλης Όσιρι, μαζί με τον οποίο και τον γιο της Ώρο σχημάτισε την Οσιρική τριάδα. Το ιερόγλυφο του ονόματός της σήμαινε αρχικά «(θηλυκό) της σάρκας», δηλαδή θνητή φύση, και είναι πιθανόν πως η θεότητα προήλθε από τη συγχώνευση θεοποιημένων βασιλισσών. Η λατρεία της ήταν δημοφιλής ακόμη και στη Ρωμαϊκή εποχή. Στην ακμή της η θεά είχε τους δικούς της ιερείς και πολλούς ναούς. Στην νήσο Φίλαι του Δέλτα του Νείλου υπήρχε ο μεγαλύτερος ναός της, ο οποίος μεταφέρθηκε στη νήσο Αγκιλκία στην περίοδο 1975-1980. Ο Πλούταρχος ερμήνευε το όνομά της ως γνώσις.

Η Δήμητρα δημητρα(Δημήτηρ στην αρχ. ελλ.), στην ελληνική μυθολογία, ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα της καλλιέργειας δηλαδή της γεωργίας, αλλά και της ελεύθερης βλάστησης, του εδάφους και της γονιμότητας αυτού συνέπεια των οποίων ήταν να θεωρείται και προστάτιδα του γάμου και της μητρότητας των ανθρώπων. Ήταν Ολύμπια (κύρια) θεότητα.

Στην ελληνική μυθολογία η Ήραηρα ήταν αδερφή και σύζυγος του Δία, κόρη του Κρόνου και της Ρέας. Ήταν η θεά του γάμου και προστάτιδα των γυναικών. Ζήλευε τον άνδρα της Δία για τις απιστίες του προς αυτήν και πολλές φορές εκδικήθηκε τις γυναίκες με τις οποίες την απατούσε ο Δίας.

Η Σελάνα ή Σελήνη σεληνη  ήταν ελληνική θεά, κυρία της σεληνιακής ψυχής.

ΣYNTΑΚΤΡΙΑ:

Σήλια Διαμαντή Α2

Σχολιάστε

Top