Η πρώτη μέρα της άνοιξης

μουσικη-ανοιξη

Συμβατικά, 21 Μαρτίου, είναι η πρώτη μέρα της άνοιξης. Αυτό συμβαίνει επειδή έχουμε την εαρινή ισημερία, η διάρκεια της ημέρας γίνεται ίση με τη διάρκεια της νύχτας, και από δω και μπρος οι μέρες μεγαλώνουν μέχρι να φτάσουν στο μέγιστό τους με το θερινό ηλιοστάσιο. Αστρονομικά, στην ισημερία το επίπεδο του ισημερινού της Γης περνάει από το κέντρο του Ηλίου. Η εαρινή ισημερία πέφτει στις 21 Μαρτίου και αυτό ίσχυε τον εικοστόν αιώνα. Ωστόσο, στον αιώνα μας τις περισσότερες φορές ως τώρα η ισημερία έπεσε στις 20 Μαρτίου.

Το όνομα της εποχής, άνοιξη, θυμίζει το ρήμα «ανοίγω» -και όχι τυχαία. Η εποχή ονομάστηκε έτσι επειδή τότε καλυτερεύει, «ανοίγει ο καιρός» -μια φράση που τη λέμε και σήμερα. Η λέξη άνοιξις υπήρχε από την αρχαιότητα, αλλά τότε είχε την κυριολεκτική σημασία, του ανοίγματος ή της διάνοιξης, π.χ. η άνοιξις των πυλών, στον Θουκυδίδη, και μάλιστα η κυριολεκτική σημασία διατηρήθηκε ίσαμε τα χρόνια του Ερωτόκριτου, όπως μας δείχνει ο στίχος  Κι ένα κλειδίν εκρέμουντο μ’ ένα χρουσό βαστάγι / εκεί κοντά στην άνοιξη τση πόρτας, στο’να πλάγι.

Οι αρχαίοι, βέβαια, έλεγαν έαρ, λέξη ήδη ομηρική, ινδοευρωπαϊκής αρχής, που έμεινε κοντά μας κι αυτή εξαιτίας της καθαρεύουσας και που έχει δώσει το επίθετο «εαρινός» που μοιράζεται τη δουλειά με το «ανοιξιάτικος», αφού λέμε, έστω, εαρινή ισημερία (οχι όμως ανοιξιάτικη) και εαρινό εξάμηνο (και πολύ σπάνια ανοιξιάτικο), και αντίστροφα ανοιξιάτικα ρούχα ή φρούτα (και όχι εαρινά). Οι πιο θεσμικές λέξεις είναι εαρινές, οι πιο ανθρώπινες ανοιξιάτικες.

Η άνοιξη έχει νιότη, έχει ελπίδα, έχει αισιοδοξία, έχει αφύπνιση. Η άνοιξη της ζωής είναι η νεότητα, η άνοιξη μεταφορικά είναι η αναδημιουργία, η αναζωογόνηση, η αλλαγή προς το καλύτερο. Άνοιξη είναι ακόμα η πνευματική ακμή, όπως π.χ. η Λεσβιακή Άνοιξη, η μοναδική άνθιση των γραμμάτων και των τεχνών στην προπολεμική Μυτιλήνη. Η άνοιξη συνδέεται επίσης με το ξύπνημα της φύσης από τη χειμωνιάτικη νάρκη και την ανθοφορία.

Στα αγγλικά, η άνοιξη είναι spring, μια λέξη με πάμπολλες βέβαια σημασίες (πηγή, ελατήριο κτλ), και ονομάστηκε έτσι επειδή την άνοιξη ξεπηδάει η φύση, έρχεται η νέα βλάστηση. Στα γαλλικά το printemps προέρχεται από το prins temps, «πρώτη εποχή», ενώ το ιταλικό/ισπανικό primavera ανάγεται στο κλασικό λατινικό primo vere «την αρχή της άνοιξης», διότι στα κλασικά λατινικά η άνοιξη είναι ver, ομόρριζη με το έαρ το δικό μας. Στα γερμανικά η άνοιξη είναι Frühling, όπου früh σημαίνει νωρίς, ενώ στα τούρκικα είναι μπαχάρ.

Πηγή:    https://sarantakos.wordpress.com/2016/03/21/spring-2/

Σχολιάστε

Top