ΒΡΑΒΕΙΑ ΝΟΜΠΕΛ

nobel-prize

Το Bραβείο Νόμπελ είναι ένα σύνολο από ετήσια διεθνή βραβεία που απονέμονται σε μια σειρά από κατηγορίες σε αναγνώριση των πολιτισμικών ή και επιστημονικών επιτευγμάτων. 

Η διαθήκη του Σουηδού εφευρέτη Άλφρεντ Νομπελ ίδρυσε τα βραβεία το 1895. Τα βραβεία στη Φυσική, στη Χημεία, στη Ιατρική, στη Λογοτεχνία και στην Ειρήνη για πρώτη φορά απονεμήθηκαν το 1901. Το σχετικό Βραβείο στις Οικονομικές Επιστήμες της Τράπεζας της Σουηδίας στη Μνήμη του Άλφρεντ Νομπελ δημιουργήθηκε το 1968.Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται σε ετήσια βάση στο Όσλο, πρωτεύουσα της Νορβηγίας και συγκεκριμένα στο δημαρχείο της πόλης. Τα υπόλοιπα βραβεία απονέμονται στην Αίθουσα Συναυλιών της Στοκχόλμης την ίδια ημέρα. Η βράβευση γίνεται στις 10 Δεκεμβρίου, επέτειο του θανάτου του Νόμπελ, παρουσία του βασιλιά της χώρας. Η Επιτροπή Νομπελ στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα απονέμει το Βραβείο Νομπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής. Η Σουηδική Ακαδημία χορηγεί το Βραβείο Νομπελ Λογοτεχνίας. Το Βραβείο Νομπελ Ειρήνης δεν απονέμεται από σουηδική οργάνωση, αλλά από τη Νορβηγική Επιτροπή Νομπελ.

 

Το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 

 

 Είναι ένα από τα πέντε Βραβεία Νόμπελ, που θεσπίστηκε από το Σουηδό βιομήχανο και εφευρέτη Άλφρεντ Νόμπελ. Με βάση τη διαθήκη του Νόμπελ το βραβείο αυτό πρέπει να δίνεται «στο πρόσωπο που είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αδελφοποίηση των εθνών, στην κατάργηση ή τη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων και στη διεξαγωγή και προώθηση ειρηνευτικών διαδικασιών» Ο Νόμπελ μέχρι το θάνατό του το 1896 δεν ξεκαθάρισε ποτέ την επιλογή ενός βραβείου για την ειρήνη. Οι υπόλοιπες επιλογές του, όπως η χημεία και η φυσική, ήταν περισσότερο προφανείς, καθώς υπήρξε εκπαιδευμένος χημικός μηχανικός. Διατυπώθηκε βέβαια από ορισμένους η άποψη ότι ο Νόμπελ ζήτησε τη θέσπιση του βραβείου για να επανορθώσει για την εφεύρεση καταστροφικών υλικών. Το κοινοβούλιο της Νορβηγίας, Στόρτινγκ, διορίζει την νορβηγική επιτροπή νόμπελ, η οποία επιλέγει το βραβευθέντα. Ο πρόεδρος τη επιτροπής αυτής απονέμει ο ίδιος το βραβείο. Την περίοδο θανάτου του Νόμπελ η Σουηδία και η Νορβηγία αποτελούσαν μια οντότητα. Η Σουηδία ήταν αρμόδια για την εξωτερική πολιτική και η Νορβηγία για την εσωτερική της πολιτική. Ο Νόμπελ ωστόσο ποτέ δεν εξήγησε την επιθυμία του η Νορβηγία να είναι υπεύθυνη για την απόδοση αυτού του βραβείου. Πιθανόν λόγω της μη ενασχόλησης της Νορβηγίας με τα εξωτερικά, ο Νόμπελ θεώρησε ότι μια νορβηγική επιτροπή θα ήταν ανεπηρέαστη κατά τη βράβευση. Το πρώτο Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το πήραν το 1901 Ερρίκος  Ντυνάν από την Ελβετία ιδρυτής του Ερυθρού Σταυρού και ο Φρεντερίκ Πασσύ από την Γαλλία ιδρυτής και πρόεδρος της Διακοινοβουλευτικής Ενωσης και το 2014 ο Κάιλας Σατιάρτι από την Ινδία και Μαλάλα Γιουσαφζάι Πακιστάν «για τον αγώνα τους εναντίον του περιορισμού των δικαιωμάτων των παιδιών και των νέων και για το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση»

 

Το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 

 

Απονέμεται κάθε χρόνο από την Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών σε επιστήμονες στους διάφορους τομείς της Φυσικής. Το πρώτο Νόμπελ Φυσικής απονεμήθηκε το 1901 στον Γερμανό Βίλχελμ Κόνραντ Ρέντγκεν απο την  Πρωσία «για την ανακάλυψη των ακτίνων Χ»  και το 2014 στον Ισάμου Ακαζάκι , Χιρόσι Αμάνο , Σούτζι Νακαμούρα , απο την Ιαπωνία «για την ανακάλυψη φωτοδιόδων μπλε χρώματος που επιτρέπει την έκλυση λαμπρού φωτός από ενεργειακά οικονομικές πηγές φωτός.»  Ο Τζον Μπαρντίν είναι ο μόνος που κέρδισε το βραβείο δύο φορές, το 1956 και το 1972. H Μαρία Κιουρί κέρδισε το βραβείο σε δύο θέματα στη φυσική το 1903 και στη χημεία το 1911. O Ουίλιαμ Λώρενς Μπραγκ είναι ο νεώτερος που πήρε το βραβείο σε ηλικία 25 ετών το 1915. Δυο γυναίκες έχουν κερδίσει το βραβείο, η Μαρία Κιουρί (1903) και Μαρία Γκέπερτ-Μάγιερ (1963). Μέχρι το 2009, το βραβείο έχει απονεμηθεί σε 186 άτομα. Υπήρξαν έξι χρόνια τα οποία το βραβείο Νόμπελ Φυσικής δεν απονεμήθηκε (1916, 1931, 1934, 1940-1942).

 

Το Βραβειο Νομπελ Χημείας

 

Το 1901 για πρώτη φορά το πήρε ο Ιάκωβος Ερρίκος βαν’τ Χοφ  Ολλανδός «για την ανακάλυψη των νόμων της χημικής δυναμικής και της ωσμωτικής πίεσης διαλυμάτων» και το 2014 ο Έρικ Μπέτζιγκ Αμερικανός , Στέφαν Χελ   Γερμανός/Ρουμάνος , Ουίλιαμ Έσκο Μούρνερ επίσης Αμερικανός «για την ανάπτυξη της μικροσκοπίας φθορισμού υψηλής ανάλυσης»

 

Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής Φυσιολογίας

 

Ο Έμιλ Άντολφ φον Μπέρινγκ  ήταν Γερμανός γιατρός και ο πρώτος άνθρωπος που βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας, το 1901, «για την έρευνα στην οροθεραπεία και την χρήση της στη θεραπείας της διφθερίτιδας». Ο Μπέρινγκ πέθανε στο Μάρμπουργκ στις 31 Μαρτίου 1917. Το μετάλλιο του βραβείου Νόμπελ του σήμερα φυλάσσεται σε προθήκη στο Μουσείο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου στη Γενεύη. Το 2014 το Βραβείο περνούν ο Τζον Ο” Κιφ από ΗΠΑ  , ο Έντβαρντ Μόζερ και ο Μέι-Μπριτ Μόζερ απο την Νορβηγία «για την ανακάλυψη των κυττάρων που σχηματίζουν ένα σύστημα εντοπισμού της θέσης του εγκεφάλου». 

 

Το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών

 

Απονέμεται σε ετήσια βάση από το  από την Τράπεζα της Σουηδίας σε οικονομολόγους για την εξαιρετική συνεισφορά τους στα οικονομικά. Το βραβείο θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες διακρίσεις στον χώρο των οικονομικών. Το πρώτο Βραβείο το 1969 δόθηκε στους Ράγκναρ Φρις απο την Νορβηγία και τον Γιαν Τινμπεργκέν από την  Ολλανδία για την ανάπτυξη και την εφαρμογή δυναμικών μοντέλων στην ανάλυση οικονομικών διαδικασιών, το 2014 ο Ζαν Τιρόλ Γαλλος «για την ανάλυσή του σχετικά με την ισχύ και την εποπτεία των αγορών.» Ο Κύπριος Χριστόφορος Πισσαρίδης σήμερα εργάζεται ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου όμως το 2010 ενώ ήταν καθηγητής στο London School of Economics  μαζι με τους Πίτερ Ντάιαμοντ και τον Ντέιλ Μόρτενσεν απο ΗΠΑ βραβεύονται για τις αναλύσεις των αγορών με αναζήτηση τριβών.

 

 

Το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας

 

Είναι ένα βραβείο το οποίο απονέμεται από το 1901 ετησίως σε έναν εν ζωή συγγραφέα, από οποιαδήποτε χώρα, ο οποίος σύμφωνα με την διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ παρήγαγε το πιο εντυπωσιακό έργο στο τομέα της λογοτεχνίας, σε μια ιδεώδη κατεύθυνση.Το 1901 βραβεύτηκε ο Συλί Προυντόμ  από την Γαλλία σε γλώσσα Γαλλική. Το 1963 ο Γιώργος Σεφέρης – ηταν η πρώτη φορά που ένας Έλληνας τιμάται με Νόμπελ . Ο Ελύτης βραβεύτηκε στις  10 Δεκεμβρίου του 1979, παραλαμβάνοντάς το από τον Βασιλέα Κάρολο Γουστάβο και γνωρίζοντας παγκόσμια δημοσιότητα. Τον επόμενο χρόνο κατέθεσε το χρυσό μετάλλιο και τα διπλώματα του βραβείου στο Μουσείο Μπενάκη. Τελος το 2014 ο Γαλλος Πατρίκ Μοντιανό.

ΒΕΜΗ ΕΛΠΙΔΑ

Σχολιάστε

Top