Το ανέκδοτο της μαθηματικής ακρίβειας – Μαθηματικά και ανθρωπιστικές επιστήμες

Σχετική εικόναΈνας γεωλόγος , ένας φυσικός κι ένας μαθηματικός επιβιβάζονται για πρώτη φορά σε ένα απάτητο και ακατοίκητο νησί. Από μακριά βλέπουν ένα μαύρο πρόβατο. Το θέαμα τους τραβά την προσοχή και το παρατηρούν με περιέργεια. Σε λίγο βγάζουν τα συμπεράσματά τους. Πρώτος ο γεωλόγος αποφαίνεται :

-      Σ’ αυτό το νησί ζουν μαύρα πρόβατα.

Συμπέρανε κάτι τέτοιο θεωρώντας ότι το πρόβατο δεν θα ήταν μόνο του , αλά μέλος μιας αγέλης προβάτων. Ο φυσικός όμως επιδιώκοντας μεγαλύτερη ακρίβεια στα επιστημονικά του συμπεράσματα διαφώνησε και απάντησε :

-  Διαφωνώ . Το συμπέρασμα που μπορούμε να βγάλουμε είναι ότι σε αυτό το νησί ζει ένα μαύρο πρόβατο.

Τέλος ο μαθηματικός που η ακρίβεια που απαιτεί είναι  εξονυχιστική και τελειομανής διαφοροποιεί ακόμη περισσότερο το ασφαλές συμπέρασμα της παρατήρησης :

-    Διαφωνώ και με τους δυο σας. Σε αυτό το νησί ζει ένα πρόβατο που η μια πλευρά του έχει μαύρο χρώμα.Αυτό το ανέκδοτο περιγράφει με αρκετή δόση υπερβολής  την  απόλυτη ακρίβεια των μαθηματικών που τα προσδίδουν την εγκυρότητα. Κατά τον Gauss ( γερμανός μαθηματικός και φυσικός 1777 – 1855) «τα μαθηματικά είναι η βασίλισσα της επιστήμης»  ακριβώς γιατί εγγυώνται την πλήρη και έγκυρη αλήθεια. Αυτό το γεγονός είναι που κάνει τα μαθηματικά να εισέρχονται ως απαραίτητο στοιχείο όλων των επιστημών. Υπάρχει η αίσθηση ότι τα μαθηματικά μετατρέπουν τη γνώμη σε επιστήμη. Παρατηρείται ότι τα μαθηματικά σήμερα βοηθούν κλάδους των παραδοσιακά ανθρωπιστικών επιστημών. Δεν νοείται η ψυχολογία ή η κοινωνιολογία χωρίς στατιστικές έρευνες για επιβεβαίωση υποθέσεων. Στην ιστορία τα μαθηματικά εισέβαλαν με τη μορφή της λεγόμενης κλειομετρίας. Ο όρος Κλειομετρία πήρε το όνομά του  από την μούσα Κλειώ και τη μέτρηση. Αποτελεί θεωρία αμερικάνικης προέλευσης που περιλαμβάνει πολλές οικονομετρικές τεχνικές ανάλυσης του παρελθόντος. Το κοινό χαρακτηριστικό των τεχνικών αυτών είναι η κατασκευή μαθηματικών  μοντέλων που συγκεκριμενοποιούν σχέσεις και συναρτήσεις που έχουν συνήθως αλγεβρική μορφή. Τα μοντέλα αυτά δοκιμάζονται πάνω σε πραγματικά ποσοτικά στοιχεία ώστε να μετρηθεί η προβλεψιμότητά τους , κατά πόσο δηλαδή μπορούν να εξηγήσουν την ιστορική σχέση των μεταβλητών. Η κλειομετρία χαρακτηρίζεται και ως Νέα Οικονομική Ιστορία και είναι μια μορφή ποσοτικής ιστορίας. Δέχτηκε πολλές αρνητικές κριτικές κυρίως στο ότι δεν μπορεί να βρει εφαρμογή στις μεγάλες στιγμές της  Ευρωπαϊκής Ιστορίας.  Στα 1993 όμως ένας από τους κύριους εκπροσώπους της κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Οικονομίας διότι «ανανέωσε την Οικονομική Ιστορία εφαρμόζοντας ποσοτικές μεθόδους προκειμένου να εξηγήσει την οικονομική και θεσμική αλλαγή»

 

Σχολιάστε

Top