Πηγή: http://www.sxc.hu
Της Μαρίτας Φλωρούς
maritaf στο hotmail.gr
Οι έφηβοι στη σημερινή κοινωνία ωριμάζουν πολύ αργά. Κι αυτό γιατί οι νέοι σήμερα ακολουθούν μια μακρόχρονη Πανεπιστημιακή εκπαίδευση ή γιατί πολλοί απ’ αυτούς επαναπαύονται εξαρτώμενοι οικονομικά από τους γονείς τους. Η οικογένεια σήμερα λειτουργεί ανάμεσα σε δυο είδη σχέσεων. Τις υπερπροστατευτικές σχέσεις και τις σχέσεις αδιαφορίας. Όποιο όμως κι αν είναι το είδος της σχέσης, οι γονείς δε μπορούν να λειτουργήσουν σωστά αν δε βρουν τη μέση οδό για να προστατεύσουν τα παιδιά τους με το να ασκούν κάποιον έλεγχο και να βάζουν όρια.
Ανάμεσα τώρα, στα μέλη της οικογένειας, πολλές φορές διαπιστώνουμε ότι αναπτύσσονται συμμαχίες, άλλοτε κρυφές, άλλοτε φανερές. Πράττουν όμως σωστά; Οι γονείς είναι αυτοί που πρέπει να διατηρούν την ισορροπία, ανατρέποντας τις συμμαχίες και τηρώντας κοινή γραμμή. Ο έφηβος στην ουσία ζητά από τους γονείς το “παράδειγμα” για να ακολουθήσει. Ζητά “πρότυπα” για να ταυτισθεί, αποδοχή, φιλικότητα και κατανόηση δίχως κατάργηση ρόλων και ορίων.
θα ήταν πολύ σημαντικό και αποδοτικό να αναφέρουμε προτάσεις για το τι πρέπει να κάνουν οι γονείς, πώς πρέπει να συμπεριφερθούν, ώστε να κερδίσουν τους εφήβους και να γίνουν φίλοι τους.
Το πρώτο βήμα είναι να φέρονται στους εφήβους, όπως ακριβώς θα φέρονταν στους φίλους τους. Να τους αντιμετωπίζουν ως νεαρούς ενήλικες και όχι ως μωρά. Να τους σέβονται και να τους υπολογίζουν. Να συζητάνε μαζί τους, ν` ακούν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, να δείχνουν κατανόηση, να τους μιλούν, να τους ενθαρρύνουν, να είναι ειλικρινείς μαζί τους ακόμη κι όταν διαφωνούν. Να εκθέτουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους στα παιδιά για όσα λένε ή κάνουν οι έφηβοι. Να έχουν ανοιχτές τις γραμμές της επικοινωνίας. Βασική όμως προϋπόθεση της καλής επικοινωνίας είναι να δεχτούν οι γονείς τον έφηβο όπως είναι, με όλα του τα λάθη. Ένας καλός λόγος για κάτι καλό που έκανε το παιδί ή ένα μπράβο, μετράνε πολύ γι ‘αυτό. Επίσης, όταν ο γονιός ζητήσει τη γνώμη του για κάτι που το ξέρει το παιδί καλά ή το κάνει καλά, ο έφηβος νιώθει ότι τον υπολογίζουν και τον εκτιμούν μέσα στην οικογένεια.
Ένα δεύτερο στοιχείο που πρέπει να προσέξουν και να φροντίσουν οι γονείς είναι να μάθουν στα παιδιά να γίνονται ανεξάρτητα και να αναλαμβάνουν όλο και περισσότερες ευθύνες για τις πράξεις τους, πολύ πριν μπουν στην εφηβεία. Πρέπει να είναι σταθεροί στις θέσεις τους αλλά με ανθρωπιά, κατανόηση και καλοσύνη για τον έφηβο.
Το τρίτο βήμα είναι όταν οι έφηβοι συμπεριφέρονται με τρόπο αντικοινωνικό ή ενοχλητικό, τότε οι γονείς πρέπει να προσπαθήσουν να ανακαλύψουν τον κρυφό σκοπό της αρνητικής συμπεριφοράς που μπορεί να είναι: 1) Να τραβήξει την προσοχή του γονιού 2) να επιδείξει δύναμη 3) να εκδικηθεί.
Το τέταρτο στοιχείο αναφέρεται στο ότι οι γονείς επηρεάζουν θετικά τους εφήβους, όταν συγκεντρώνουν την προσοχή τους στα θετικά τους σημεία, στη θετική τους συμπεριφορά.
Το πέμπτο βήμα είναι ότι ο έφηβος μπορεί ακόμη να διδαχτεί πολλά, όταν μάθει να υπολογίζει τις λογικές συνέπειες των πράξεων του. Όταν οι γονείς παραιτηθούν από το ρόλο του κριτή ή του Αφεντικού, τότε ο έφηβος μπορεί να γνωρίσει από πρώτο χέρι τις συνέπειες της κακής συμπεριφοράς του. Έτσι θα αντιμετωπίσει τα λάθη του ως ευκαιρίες μάθησης και όχι ως τραγωδίες.
Το έκτο βήμα αναφέρεται στο ότι ο έφηβος εντυπωσιάζεται και επηρεάζεται πολύ περισσότερο από το παράδειγμα των γονιών παρά από τα λόγια τους. Οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπα για τα παιδιά. Η μίμηση αποτελεί έναν πολύ πετυχημένο τρόπο για μάθηση. Έτσι οι γονείς επιβάλλεται να εφαρμόσουν αυτοί πρώτοι όσα ζητούν από τα παιδιά τους να κάνουν. Σεβασμό, κατανόηση, συνεργασία είναι αυτά που πρέπει να προσφέρουν οι ενήλικες στους εφήβους για να μπορέσουν και οι έφηβοι να τα προσφέρουν στους μεγάλους.
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΦΗΒEΙΑ;
- Μετάβαση από την παιδική ηλικία στην ενήλικη 11ο-18ο έτος της ηλικίας
- Μεγάλες βιολογικές / φυσιολογικές αλλαγές
- Σημαντικές νοητικές αλλαγές (συλλογισμός, επιχειρηματολογία, αφαιρετική σκέψη)
- Μεγάλες ψυχολογικές αλλαγές
- Οι περισσότερες αλλαγές γίνονται 3-4 χρόνια που διαρκεί η ήβη
