Εθελοντισμός: όταν η βοήθεια γίνεται τρόπος ζωής

Κείμενο βασισμένο σε συνέντευξη μιας εθελόντριας στην Τανζανία

Τα χαρούμενα πρόσωπα, τα «ευχαριστώ» και το συναίσθημα επιτυχίας της ομαδικής προσπάθειας, το συναίσθημα του να προσφέρεις, κάθε εθελοντής τα έχει βιώσει. Δεν νομίζω πως υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος για να συμμετέχεις σε εθελοντικές ομάδες.  Το να είσαι εθελοντής είναι στάση ζωής, κάτι το οποίο προέρχεται από τον ίδιο τον άνθρωπο που επιθυμεί να συμβάλλει στο κοινωνικό σύνολο εκούσια και αφιλοκερδώς, προσφέροντας βοήθεια σε ανθρώπους που τον έχουν ανάγκη.

Ο εθελοντισμός βγάζει το άτομο από τα στενά όρια του «εγώ» και τον κάνει να αισθάνεται μέλος μιας κοινότητας ανθρώπων, με την οποία η ζωή του είναι αναπόσπαστα δεμένη. Με την εθελοντική προσφορά, επομένως, καταπολεμάται ο ατομικισμός και η ιδιοτέλεια, που κυριαρχούν στην εποχή μας, και αναπτύσσεται η αλληλεγγύη, η συντροφικότητα και η ενότητα μεταξύ των ανθρώπων. Στην ουσία ο πολίτης συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Έτσι, δεν αποτελεί απλό θεατή του κόσμου, αλλά ο ίδιος επεμβαίνει δυναμικά για να αλλάξει τις συνθήκες ζωής του και να επιτύχει τους στόχους και τα οράματά του.

Ο άνθρωπος αποκομίζει πολλά προσωπικά οφέλη, όταν συμμετέχει σε εθελοντικά προγράμματα, διότι αναγνωρίζει και αξιοποιεί τις προσωπικές του δεξιότητες, συνεργάζεται και λειτουργεί αποτελεσματικά σε μία ομάδα. Έρχεται σε επαφή με νέους ανθρώπους και γνωρίζει νέες κουλτούρες και πολιτισμούς. Έτσι διευρύνει τους ορίζοντές του, μαθαίνοντας νέα πράγματα για τη ζωή και το περιβάλλον στο οποίο ζει. Ακόμη, αναπτύσσει τις κοινωνικές του δεξιότητες, δημιουργεί νέες φιλίες και νέες συνεργασίες. Ταυτόχρονα, αποτελεί μια εξαιρετική εμπειρία για τη μετέπειτα επαγγελματική σταδιοδρομία του. Τέλος, αναδεικνύει την αξία της συνεργασίας στο πλαίσιο μιας ομάδας, αποβάλλοντας το αίσθημα του ανταγωνισμού.

Το Wheeling2help είναι μια πρωτοβουλία που στόχο έχει να εμπνεύσει και να μυήσει τους νέους στον εθελοντισμό μέσω κοινωνικών δράσεων στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Συγκεκριμένα, στις 2-12 & 16-26 Νοεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε ένα ταξίδι αλληλεπίδρασης στην Τανζανία. Λόγω των αυξανόμενων καθημερινών εξόδων σε αντίθεση με τη χαμηλή αποδοτικότητα της αγροτικής παραγωγής, οι κοινότητες αναγκάστηκαν να βρουν εναλλακτικούς τρόπους, για να μπορέσουν να καλύψουν το κενό αυτό. Δυστυχώς, η ανάγκη για επιβίωση έχει οδηγήσει τους ντόπιους ανθρώπους να ασχολούνται με την παραγωγή κάρβουνου και ξυλείας. Βέβαια οι ντόπιοι καταλάβαιναν ότι με το πέρασμα των χρόνων οι επιπτώσεις από την υπερεκμετάλλευση του δάσους είναι τεράστιες. Τα δέντρα αποδεκατίζονται συνεχώς και η άγρια ζωή του πάρκου μειώνεται σε αριθμό από την καταστροφή του περιβάλλοντός τους. Ερχόμενοι σε επαφή με κάποιους από τους εργαζόμενους στην παρασκευή κάρβουνου της περιοχής, εξέφρασαν ότι ήταν δυσαρεστημένοι με το πόσο χρονοβόρα ήταν η διαδικασία και πόσο σκληρή ήταν η δουλειά αυτή. Φάνηκαν να γνωρίζουν τις επιπτώσεις από την εργασία τους εκεί στο άμεσο μέλλον και ήταν διατεθειμένοι να αλλάξουν εργασία, αν υπήρχε βιώσιμη εναλλακτική.

Ο στόχος του συγκεκριμένου πρότζεκτ ήταν η εκτροφή πουλερικών μέσα από το χτίσιμο των ορνιθώνων και την αγορά εξοπλισμού, όπως δίσκοι τροφής και μικρά κοτοπουλάκια. Τα μέρη όπου πήγε η συγκεκριμένη οργάνωση στην Τανζανία ήταν η πόλη Dar es Salaam, στην οποία  προσγειώθηκαν και κοιμηθήκαν το πρώτο βράδυ, και όλες τις υπόλοιπες ημέρες πήγαν σε ένα χωριό γύρω στα 200 χλμ. πιο μακριά, στο Congo. Η εκδρομή είχε κυρίως φιλανθρωπικό χαρακτήρα, οπότε αυτομάτως είχες στο μυαλό σου από την αρχή του ταξιδιού ότι δεν προσδοκούσες να καλύψεις τις δικές σου ανάγκες ούτε είχες βέβαια και ιδιαίτερες απαιτήσεις. Είχε φυσικά προηγηθεί ενημέρωση πριν να φύγουν από Ελλάδα. Έτσι γνώριζαν σε γενικές γραμμές τις συνθήκες διαμονής μας και πάνω απ’ όλα τι θα έπρεπε να προσφέρουν στο χωριό, μια που οι συνθήκες επιβίωσης και καθημερινότητας των ανθρώπων του χωριού δεν είναι και πολύ εύκολες.

 Αυτό λοιπόν που τους έκανε μεγάλη εντύπωση και τους συγκίνησε είναι το γεγονός ότι, παρόλο που οι ντόπιοι στερούνται πολλών και διαφορετικών πραγμάτων σε σχέση με τους υπόλοιπους, προκειμένου να καλύψουν βασικές τους ανάγκες, δεν τους έλειπε ποτέ το χαμόγελο, η ζεστασιά να σου προσφέρουν ό,τι έχουν απλόχερα και να δείχνουν ικανοποιημένοι με τα ελάχιστα. Επίσης, η ιδέα «Προσφέρω εθελοντισμό όπου μπορώ» σε ολοκληρώνει ως άνθρωπο και ως ύπαρξη γενικότερα!!!

Σου προσφέρει μεγάλη ανακούφιση και ηθική ικανοποίηση, όταν καταφέρεις να δώσεις λίγη χαρά, ειδικά σε παιδιά, τα οποία δεν έχουν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με πράγματα που για εμάς όλους είναι καθημερινά και αυτονόητα …!

Ευχαριστούμε πολύ την εθελόντρια, κ. Έλβη Καλλέργη, που μοιράστηκε μαζί μας την εμπειρία της στην Τανζανία και μας παραχώρησε το φωτογραφικό υλικό.

Στέλλα Μανωλίτση Γ3