Η δημόσια Εκπαίδευση στα χρόνια της κρίσης

Αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή το γεγονός, ότι η δημόσια παιδεία έχει υποτιμηθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης. Έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, βαθμοθηρία, συγχωνεύσεις… Με λίγα λόγια, οικονομικός στραγγαλισμός στην Εκπαίδευση. Είναι τελικά η δημόσια Παιδεία ποιοτικό, κοινωνικό αγαθό και διασφαλίζεται ο δημόσιος χαρακτήρας της  για όλους;

Χρηματοδότηση

Η ελλιπής χρηματοδότηση είναι το κύριο πρόβλημα της  εκπαίδευσης σήμερα. Συγκεκριμένα, για το έτος 2015-16 (σύμφωνα με τον προϋπολογισμό για το 2015) προβλέπονται δαπάνες ύψους λιγότερο από το 2,5% του Α.Ε.Π, την ίδια στιγμή που ο μέσος όρος των δαπανών στην Ευρώπη βρίσκεται στο αντίστοιχο 5%. Γενικότερα, όλη η εικόνα της χρηματοδότησης συνοψίζεται στο ότι από το 2009 μέχρι σήμερα αυτή έχει μειωθεί κατά 35%. Ας δούμε, όμως, τα νούμερα πιο διεξοδικά:

-Πρωτοβάθμια εκπαίδευση: η μείωση σε σχέση με το 2014 έχει ανέλθει στο 7% και σε σχέση με το 2013 στο 5%.

-Δευτεροβάθμια εκπαίδευση: μείωση ύψους 3% σε σχέση με το 2014 και 14% σε σχέση με το 2013.

-Τριτοβάθμια εκπαίδευση: μείωση 7% σε σχέση με το 2014.

                    Είναι ολοφάνερο ότι με τέτοιες τραγικές μειώσεις στη χρηματοδότηση για την παιδεία, αυτή δεν μπορεί παρά να υπολειτουργεί.

Συγχωνεύσεις

Από το 2010 αρχίζει το μέτρο των συγχωνεύσεων. Μέχρι το 2013 μπήκε λουκέτο σε χιλιάδες σχολικές μονάδες. Αποτέλεσμα; Τμήματα 30 ατόμων με συνέπεια χαμηλότερο επίπεδο μαθήματος και δυσκολότερη πρόσβαση των μαθητών στα σχολεία. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, από το 2013 ξεκινάει ένας δεύτερος γύρος συγχωνεύσεων, απ’ τον οποίο έκλεισαν κι άλλα σχολεία με φυσικά τις ίδιες και ακόμη περισσότερες αρνητικές συνέπειες. Τελικός απολογισμός; 2.000 κλειστά σχολεία…

Καταργήσεις ειδικοτήτων στα ΕΠΑ.Λ

Ένα ακόμη χτύπημα για τη δημόσια παιδεία, ήταν αυτό της κατάργησης πολλών ειδικοτήτων στα ΕΠΑ.Λ. Τον Ιούνιο του 2013 η κυβέρνηση αποφασίζει να καταργήσει το 40% των ειδικοτήτων βάζοντας φραγμό στα όνειρα των νέων. Έτσι, χιλιάδες μαθητές βρίσκονταν σε απόγνωση λόγω της κατάργησης των ειδικοτήτων της επιλογής τους. Το αποκορύφωμα, μάλιστα, αυτής της απόφασης  ήταν η θέσπιση των Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Ε.Κ),τα οποία είναι μία μορφή άτυπης μεταγυμνασιακής εκπαίδευσης, που προάγει τη μαθητεία και την κατάρτιση εργατών χαμηλής ειδίκευσης. Ωστόσο, το μέτρο αυτό για την κατάργηση των ειδικοτήτων αποσύρθηκε την άνοιξη του 2015 μετά την έντονη έκφραση της δυσαρέσκειας..

«Νέο» Λύκειο

Το σύστημα του Νέου Λυκείου θεσπίστηκε το 2013 και προέβλεπε την εισαγωγή των μισών θεμάτων στις τελικές εξετάσεις κάθε τάξης από την επονομαζόμενη Τράπεζα Θεμάτων του υπουργείου. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η αύξηση των αναγκών για φροντιστήρια,αφού η ύλη που εξεταζόταν ήταν τόσο μεγάλη που δεν μπορούσε να διδαχθεί στα σχολεία. Με αυτόν τον τρόπο αυξανόταν ο εξετασιοκεντρικός χαρακτήρας της παιδείας, η παραπαιδεία και η εκπαίδευση γινόταν προνόμιο μόνο των εύρωστων οικονομικά οικογενειών, αφού στους καιρούς κρίσης που διανύουμε οι περισσότερες οικογένειες των μαθητών δεν διαθέτουν την οικονομική ευχέρεια για να πληρώνουν τα φροντιστήρια των παιδιών τους. Το σύστημα αυτό καταργήθηκε το 2015 μετά από ένα διάστημα έκφρασης δυσαρέσκειας των μαθητών και με την τελική συμφωνία της κυβέρνησης.

Σε όλα αυτά προστίθενται οι ελλείψεις σε καθηγητές στα δημόσια σχολεία.. Όλοι είμαστε μάρτυρες τέτοιων περιστατικών που φανερώνουν την ανεπαρκή ενασχόληση με την Εκπαίδευση από τους υπευθύνους. Είναι, όμως,   ελπιδοφόρο το γεγονός ότι με την πρωτοβουλία της Κοινωνίας (γονέων, εκπαιδευτικών φορέων αλλά και των μαθητικών κοινοτήτων) μπορεί να σταματήσει αυτός ο Γολγοθάς για την Παιδεία.

Βαγγέλης Βασιλείου