Το «Πείραμα του Ερατοσθένη» στον Αρχέλαο…

image1 Το «Πείραμα του Ερατοσθένη» πραγματοποίησε στις 20/3/2018 και ώρα 12.37μ.μ. το τμήμα Β΄2 στην αυλή του σχολείου μας με την καθοδήγηση της Μαθηματικού Παπανικολάου Αναστασίας, συμμετέχοντας έτσι σε μία πανελλήνια δράση, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 815 σχολεία όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης σε όλη την επικράτεια.

Η δράση αυτή διοργανώνεται κάθε χρόνο από το Ινστιτούτο Αστρονομίας Αστροφυσικής και Διαστημικών Εφαρμογών του Αστεροσκοπείου Αθηνών και διεξάγεται στην Εαρινή ή τη Φθινοπωρινή Ισημερία. Με το πείραμα τα παιδιά μέτρησαν τη σκιά ενός ραβδιού και με γνώσεις μαθηματικών που έχουν ήδη αποκτήσει απέδειξαν ότι η Γη είναι σφαιρική και υπολόγισαν την ακτίνα της Γης!

Ποιος όμως ήταν ο Ερατοσθένης και ποιο ακριβώς ήταν το πείραμά του;

Ο Ερατοσθένης (3ος π.Χ. αιώνας) ήταν Διευθυντής της μεγάλης Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, όπου σε έναν πάπυρο διάβασε ότι το μεσημέρι της 21ης Ιουνίου (θερινό ηλιοστάσιο), στα νότια όρια της πόλης Συήνη (Ασσουάν), οι κατακόρυφοι στύλοι δε ρίχνουν καθόλου σκιά και ο Ήλιος καθρεφτίζεται ακριβώς στον πυθμένα ενός πηγαδιού (δηλαδή, βρίσκεται στο Ζενίθ του τόπου). Ως επιστήμονας, λοιπόν, ο Ερατοσθένης διερωτήθηκε, εάν συμβαίνει το ίδιο ταυτόχρονα και σε μια άλλη πόλη π.χ. στην Αλεξάνδρεια. Όμως στην Αλεξάνδρεια, κατά την ίδια μέρα και ώρα, οι κατακόρυφοι στύλοι έριχναν σκιά.

Αν η Γη ήταν επίπεδη, οι κατακόρυφοι στύλοι στις δυο πόλεις θα ήταν παράλληλοι και θα έπρεπε και οι δύο να ρίχνουν σκιά. Αφού, λοιπόν, αυτό δεν είναι αλήθεια, τι μπορεί να συμβαίνει; Την απάντηση έδωσε ο Ερατοσθένης υποστηρίζοντας ότι η επιφάνεια της Γης δεν είναι επίπεδη αλλά σφαιρική. Αυτό το συμπέρασμα είναι, προφανώς, θεμελιώδους σημασίας και επιπλέον επέτρεψε στον Ερατοσθένη να προσδιορίσει την ακτίνα και το μήκος της περιφέρειάς της Γης. Πραγματικά, από το μήκος της σκιάς υπολογίζεται αμέσως η διαφορά των γεωγραφικών πλατών των δύο πόλεων, ίση περίπου με 7 μοίρες. Επειδή η απόσταση των δύο πόλεων ήταν γνωστή από αφηγήσεις βηματιστών και ίση περίπου με 800 Km (φημολογείται ότι ο Ερατοσθένης μίσθωσε βηματιστές για τη μέτρησή της), η περιφέρεια της Γης υπολογίστηκε ίση με 40000 Km.

Αυτή είναι η σωστή απάντηση και ο Ερατοσθένης την έδωσε χρησιμοποιώντας ως μόνα εργαλεία ράβδους, μάτια, πόδια, μυαλό με απλότητα σκέψης και επινοητικότητα. Το λάθος στον υπολογισμό ήταν μόνο 2%, ένα πραγματικά αξιοσημείωτο επίτευγμα για περίπου πριν από 2,5 χιλιετίες. Άρα, ο Ερατοσθένης ήταν ο πρώτος άνθρωπος που μέτρησε τις διαστάσεις του πλανήτη Γη, γι” αυτό και θεωρείται δημιουργός της μαθηματικής γεωγραφίας. image2

Πηγή :www.astro.noa.gr/gr/eratosthenes/history.html

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης