ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΕΘΙΜΑ ΚΡΗΤΗΣ

κριτι

Η γιαγιά μου γεννήθηκε σε ένα ορεινό χωριό έξω από το Ρέθυμνο της Κρήτης που λέγεται Βρύσσες Αμαρίου.

Κάποια έθιμα πασχαλινά που θυμάται από τον τόπο καταγωγής της είναι τα παρακάτω:

Το Σάββατο του Λαζάρου σε αρκετά χωριά, φτιάχνουνε ειδικά ψωμάκια που μοιάζουν με

σαβανωμένο άνθρωπο και ονομάζονται λαζαράκια, τα κορίτσια, μάζευαν λουλούδια, στόλιζαν

ένα καλαθάκι και κρατώντας το πήγαιναν σε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας τα

κάλαντα του Λαζάρου.

Από το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης οι γυναίκες βάφουν τα αβγά, που παλιά αυτό γινόταν από τα χρώματα των λουλουδιών.Επίσεις ζυμώνουν τα καλιτσούνια (χειροποίητες πιτες με μυζήθρα,τα τσουρέκια και τις λαμπροκουλούρες, όπου στο κέντρο τους μπαίνουν κανονικά τρία κόκκινα αβγά.

Το στόλισμα του Επιταφίου με λουλούδια και στεφάνια αρχίζει το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης με τις νοικοκυρές να προσπαθούν να στολίσουν τον «καλύτερο Επιτάφιο». Μετά την περιφορά παίρνουν τα λουλούδια στα σπίτια για να φέρουν ευλογία σε κάθε νοικοκυριό.

Την παραμονή της Ανάστασης τα παιδιά σχηματίζουν ένα μεγάλο σωρό από ξύλα και στην κορυφή βάζουν ένα σκιάχτρο που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο ιερέας λέει το »Χριστός Ανέστη», βάζουν φωτιά και καίνε τον Ιούδα. Η καμπάνα του χωριού χτυπά και ο ουρανός στολίζεται από πολύχρωμα βεγγαλικά.

Σε πολλές περιοχές κυρίως στην ύπαιθρο ακούγονται και μπαλωθιές (πυροβολισμοί στον αέρα).

Φεύγοντας οι πιστοί από το σπίτι, για να πάνε στην εκκλησία και να ακούσουν το «Χριστός Ανέστη» ανάβουν στην αυλή μια μικρή φωτιά (μικρή φουνάρα) για κάψιμο του Ιούδα του σπιτιού, πάνω από την οποία περνούν όλοι, μικροί μεγάλοι, κάνοντας ταυτόχρονα το σταυρό τους και μια ευχή.

Με το «δεύτε λάβετε φως», οι πιστοί με ένα κερί ή φαναράκι μεταφέρουν το Αγιο Φως στο σπίτι τους αμίλητοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα γίνει κάτι καλό στο σπιτικό τους ή ότι έτσι θα φύγουν οι δαίμονες.

Το Πάσχα οι σύντεκνοι οι νονοί, πηγαίνουν στους βαφτισιμιούς τους το κουλούρι της Λαμπρής,

κόκκινα αβγά και το κερί της Ανάστασης. Φυσικά μαζί με άλλα δώρα, όπως ρούχα παπούτσια και παιχνίδια.

Στην Κρήτη το Πάσχα παλιά δεν σούβλιζαν αρνί, απλά έσφαζαν ένα σφακτό, ρίφι ή αρνί και μ” αυτό έκαναν διάφορα φαγητά (οφτό, βραστό, κοκκινιστό, αυγολέμονο). Σήμερα πάντως το σούβλισμα του οβελία συνοδεύει απαραίτητα την γιορτή.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΛΑΖΑΡΑΚΙΑ:

ΥΛΙΚΑ:

1 ΚΙΛΟ ΑΛΕΥΡΙ ΣΚΛΗΡΟ (ΓΙΑ ΤΣΟΥΡΕΚΙΑ)

1/2 ΦΛΙΤΖΑΝΙ ΖΑΧΑΡΗ

2 ΦΛΙΤΖΑΝΙΑ ΣΤΑΦΙΔΕΣ

1 ΦΛΙΤΖΑΝΙ ΨΙΛΟΚΟΜΜΕΝΑ ΚΑΡΥΔΙΑ

2 ΦΑΚΕΛΑΚΙΑ ΞΗΡΗ ΜΑΓΙΑ

2 ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ ΤΟΥ ΓΛΥΚΟΥ ΚΑΝΕΛΛΑ

ΓΑΡΥΦΑΛΑ Ή ΜΟΣΧΟΚΑΡΦΙΑ

Παίρνουμε ένα ποτήρι χλιαρό νερό και διαλύουμε τη μαγιά. Ρίχνουμε το αλεύρι

σε ένα μεγάλο μπολ ή σε μια πλαστκή λεκάνη. Κάνουμε μια γουβίτσα στη μέση

και ρίχνουμε τη ζάχαρη, το λάδι και τη διαλυμένη μαγιά. Ζυμώνουμε και αφήνουμε

και τα παιδιά να ζυμώσουν προσθέτοντας χλιαρό νερό μέχρι η ζύμη να γίνει αρκετά

σφιχτή. Προσθέτουμε τα καρύδια τις σταφίδες, την κανέλλα και ζυμώνουμε καλά. Η

ζύμη δεν πρέπει να κολλάει στα χέρια μας.

 

Μόλις η ζύμη ετοιμαστεί δίνουμε στα παιδιά από ένα μικρό μπαλάκι και τους ζητάμε

να το κάνουν ανθρωπάκι αν θέλουμε περισσότερη ευκολία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε

κουππατ και τοποθετουνε τα λαζαράκια τους σε λαδόκολλα πάνω στο ταψί. Για ματάκια και

στόμα βάζουμε μοσχοκαρφια.

Αναβουμε το φούρνο σε χαμηλή θερμοκρασία (40 – 50 βαθμούς κελσίου) και τα αφήνουμε

μέχρι η ζύμη να φουσκώσει. Στη συνέχεια ανεβάζουμε το φούρνο στους 200 βαθμούς

κελσίου και τα ψήνουμε εως ότου ροδίσουν.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΚΑΛΙΤΣΟΥΝΙΑ ΚΡΗΤΙΚΑ (λυχναράκια)

Υλικά για τη ζύμη

800 γρ αλεύρι μαλακό

2 αυγά

2 πρέζες σόδα

1 φλυτζάνι ζάχαρη

1 φλυτζάνι ελαιόλαδο

1 φλυτζάνι γάλα (χλιαρό)

1 φλυτζάνι  νερό χλιαρό

 

Υλικά για τη γέμιση

1.100 γρ ανθότυρο

2 βανίλιες

1/2 κουταλάκι καν›ελα

1 αυγό

1 κουταλιά λιωμένο φρέσκο βούτυρο

1 φλυτζάνι ζάχαρη

1 αυγό για άλειμμα

κανέλα

Ζυμώνω όλα τα υλικά της ζύμης ρίχνοντας σιγά-σιγά το νερό. Όταν ξεκολάει απ΄ τα τοιχώματα

της λεκάνης, η ζύμη μου είναι έτοιμη. Αφήνω για μισή ώρα να ξεκουραστεί. Ωστόσο ετοιμάζω

τη γέμιση ανακατεύοντας όλα τα υλικά. Ανοίγω το φύλλο όχι πολύ λεπτό και με ένα φλιτζάνι

κάνω στρογγυλά καλούπια.

Βάζω ένα γεμάτο κουταλάκι από το μείγμα της γέμισης και το κλείνω με το χέρι περιμετρικά

σχηματίζοντας λυχναράκια. Αλείφω με αυγό και πασπαλίζω με κανέλα.

Σε αυτή τη φάση μπορούμε να τα βάλουμε στη κατάψυξη.

Ψήνω στους 180 για 30 λεπτα περιπου.

Μεντζου Ελπίδα

Σχολιάστε

Top