Κόκουλα Αριάδνη, Παπιομύτογλου Γιάννης, Β2
Εισαγωγή στην Αθλητική Ψυχολογία
Πολύ συχνά ακούμε προπονητές να αναφέρουν για τους αθλητές τους ότι κατά την διάρκεια του αγώνα: «δεν βρίσκονταν στην σωστή ψυχολογική κατάσταση», «δεν άντεξαν ψυχολογικά στις δυσκολίες», ή «έσπασε η συγκέντρωση τους στο κρίσιμο σημείο».
Ωστόσο, η κυριότερη ίσως ανησυχία των αθλητών εκφράζεται στο αν μπορούν να αποδίδουν το ίδιο καλά σε όλους τους αγώνες. Επιδιώκουν υψηλά επίπεδα απόδοσης, αντίστοιχα με τις ικανότητές τους, και παράλληλα σταθερότητα στην απόδοση, ώστε να γνωρίζουν οι ίδιοι αλλά και οι προπονητές τους το τι μπορούν να «περιμένουν» από τους εαυτούς τους.
Οι εναλλαγές στην απόδοση είναι σύνηθες φαινόμενο. Υπάρχουν αθλητές που διαφοροποιούν την απόδοσή τους από αγώνα σε αγώνα, από ημέρα σε ημέρα ακόμη και κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Όσο πιο υψηλό είναι το επίπεδο του αθλητή, τόσο λιγότερες αυξομειώσεις αναμένονται στην απόδοσή του. Ίσως αυτό είναι και το στοιχείο με το οποίο έχει εξελιχθεί σε αθλητή υψηλού επίπεδου: Η σταθερότητα!
Οι αθλητές προσπαθώντας να αιτιολογήσουν την μειωμένη απόδοσή τους, κάνοντας απολογισμό μετά τον αγώνα, αποδίδουν την αιτία στο ότι: «δεν ήταν η μέρα μου!».
Συχνές ανησυχίες
-Σημασία του τουρνουά. Όσο πιο σημαντικό είναι το τουρνουά, συνήθως, τόσο περισσότερος κόσμος το παρακολουθεί και τόσο μεγαλύτερη πίεση δημιουργείται στους αθλητές.
-Αβεβαιότητα. Όταν ο αθλητής δεν αισθάνεται σίγουρος για το αποτέλεσμα ή για την απόδοση του, θα αισθανθεί πίεση.
-Ο εαυτός μας. Οι αρνητικές ή οι θετικές σκέψεις του αθλητή μπορούν να μετατρέψουν την πίεση είτε σε άγχος, είτε σε κινητήρια δύναμη αντίστοιχα. Ο βαθμός της τελειομανίας του αθλητή θα επηρεάσει και αυτή το μέγεθος της πίεσης που αισθάνεται ο αθλητής. Υπάρχουν τελειομανείς αθλητές που ποτέ δεν είναι ευχαριστημένοι με την απόδοση τους και συνεπώς και με τον εαυτό τους. Οι αθλητές αυτοί θα βιώνουν πάντα αυξημένο άγχος και ποτέ δεν θα είναι χαρούμενοι με την απόδοση τους.
- Η αυτοπεποίθησή μας. Η πίστη στις δυνατότητες μας ότι μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες του αγώνα είναι πολύ σημαντική για να διαχειριστούμε την πίεση του αγώνα. Συνήθως όσο πιο χαμηλή αυτοπεποίθηση έχουμε τόσο περισσότερο άγχος θα βιώνουμε πριν και κατά την διάρκεια των αγώνων.
-Γνώμη των άλλων. Η γνώμη των σημαντικών προσώπων για την απόδοση μας ή την αξία μας γενικότερα μπορεί να μας επηρεάσει είτε θετικά και να μας κινητοποιήσει, είτε αρνητικά και να μας δημιουργήσει άγχος, φόβο και αμφιβολία για το πως θα αποδώσουμε.
Γενικότερα το άγχος προέρχεται από τις αρνητικές σκέψεις των αθλητών, την χαμηλή αυτοπεποίθηση και την εστίαση στο αποτέλεσμα. Από την αντίθετη πλευρά του άγχους, η απάθεια και η πλήρης χαλάρωση έχουν επίσης αρνητικά αποτελέσματα την απόδοση του αθλητή.
