https://schoolpress.sch.gr/2gymvari/files/2022/02/PERMAFROST1.docx
Ως Permafrost ορίζεται το παγωμένο έδαφος , το οποίο διατηρείται σε θερμοκρασία μικρότερη ή ίση του μηδενός για τουλάχιστον δύο χρόνια.
Το μεγαλύτερο μέρος του σημερινού permafrost σχηματίστηκε κατά την διάρκεια της τελευταίας εποχής των παγετώνων, τα τελευταία εκατό χιλιάδες χρόνια. Οι ζώνες αυτές καλύπτουν περίπου το 25% του εδάφους στο βόρειο ημισφαίριο με πλέον χαρακτηριστικές περιοχές στη Σιβηρία, το βόρειο Καναδά, την Αλάσκα και τη Γροιλανδία και το μεγαλύτερο μέρος της Ανταρκτικής.
Στις περιοχές permafrost το επιφανειακό στρώμα εδάφους που παγώνει κατά τη χειμερινή περίοδο και λιώνει το καλοκαίρι ονομάζεται ενεργό στρώμα και έχει πάχος που κυμαίνεται μεταξύ 0.3-4 m. Το ενεργό στρώμα αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη φυτικών και ζωικών κοινοτήτων.
Η ύπαρξη του permafrost αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τις υδρολογικές συνθήκες μιας περιοχής.
Η μείωση του permafrost συνδέεται με πολλαπλές επιδράσεις στο περιβάλλον.
Συνοπτικά, ο κύκλος ανατροφοδότησης permafrost-άνθρακα εξελίσσεται σε τέσσερα στάδια:
α) αύξηση θερμοκρασίας και μείωση permafrost,
β) απελευθέρωση CO2 και CH4 από την τήξη του permafrost,
γ) ενίσχυση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη λόγω αερίων θερμοκηπίου, δ) περαιτέρω μείωση του permafrost.
Αυτή η κυκλική διαδικασία είναι μη αναστρέψιμη στις χρονικές κλίμακες του ανθρώπου, ενώ ενέργειες αύξησης πρασίνου μπορούν να επιτύχουν μόνο μερική αντιστάθμιση του φαινομένου.
Σε ορεινές περιοχές με έντονο ανάγλυφο το λιώσιμο του permafrost αυξάνει τον κίνδυνο πτώσης βράχων και κατολισθήσεων, αλλά και διάβρωσης χαλαρών εδαφικών σχηματισμών που συγκρατούνταν από τη συγκολλητική του δράση.
Τα χαλαρά και σαθρά στρώματα (talus) που συγκρατούνται από το παγωμένο έδαφος σε ορεινές ζώνες permafrost μπορούν να σχηματίσουν «παγετώνες πετρωμάτων» (rock glaciers), με ταχύτητες που κυμαίνονται από μερικά εκατοστά έως αρκετά μέτρα ανά έτος.
Τέλος, η καταστροφή υποδομών, οικισμών και τα συνεπαγόμενα κόστη αποκατάστασης συγκαταλέγονται στις επιπτώσεις της τήξης του permafrost, οι οποίες στο σύνολό τους εγείρουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον των ερευνητών.
ΕΙΚΟΝΕΣ: https://earth.org/data_visualization/what-is-permafrost-and-how-is-it-emitting-methane/
