Τα πλεονεκτήματα δημοκρατίας σε αντιδιαστολή με τα μειονεκτήματα της ολιγαρχίας

        Διαβάζοντας το βιβλίο «Ελληνικά» του μεγάλου ιστορικού Ξενοφώντα ήρθαμε σε επαφή με διαφορετικές νοοτροπίες και αντιλήψεις, καθώς και με διαφορετικά πρότυπα στρατηγών, πολιτικών και γενικότερα ανθρώπων, οι οποίοι διαχειρίζονταν κάποιου είδους εξουσία. Στα πλαίσια αυτά, παρακολουθήσαμε και τον τρόπο με τον οποίο οι τριάκοντα κυβέρνησαν την Αθήνα κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας τους, πράγμα που μας έκανε να αναλογιστούμε την αξία και την ανωτερότητα της δημοκρατίας έναντι των ολιγαρχικών καθεστώτων.

        Είναι φανερό ότι σε μία χώρα στην οποία επικρατεί δημοκρατία, ο πολίτης απολαμβάνει την ελευθερία της σκέψης και του λόγου, προνόμιο το οποίο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να απολαύσει σε ένα καθεστώς ολιγαρχίας. Μεγάλη σημασία έχει, επίσης, ότι η δημοκρατία δίνει σε όλους όχι μόνο την ευκαιρία να εκλέξουν τους εκπροσώπους τους, αλλά και να συμμετέχουν ενεργά στην εξουσία καταλαμβάνοντας θέσεις στην κυβέρνηση. Τους δίνει δηλαδή το δικαίωμα του «εκλέγειν και εκλέγεσθαι», καλύπτοντας έτσι τις απόψεις πολλών και διαφορετικών ομάδων της κοινωνίας. Αντίθετα, στην ολιγαρχία εκπροσωπείται μικρή μερίδα ανθρώπων, συνήθως αυτή των οικονομικά ισχυρών. Ακόμα, τα δημοκρατικά καθεστώτα προσφέρουν την αίσθηση της ασφάλειας τόσο για την ακεραιότητα της περιουσίας, όσο και για την πνευματική και σωματική υγεία του πολίτη, υπό την προστασία του Συντάγματος.

       Η αντίθεση μεταξύ δημοκρατίας και ολιγαρχίας πάνω σε αυτό το θέμα φαίνεται ξεκάθαρα αν αναλογιστεί κανείς τις ακρότητες και τις βιαιοπραγίες των τριάκοντα. Επιπρόσθετα, η μόρφωση και η καλλιέργεια του πνεύματος που λαμβάνει ο πολίτης επί δημοκρατίας είναι κάτι που συμβάλλει στη πολυδιάστατη ανάπτυξη της προσωπικότητας του, διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες και συνεπώς οδηγούν τις κοινωνικές ομάδες στην ανάπτυξη πολιτισμού. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι οι σπουδαιότεροι πολιτισμοί είχαν υιοθετήσει το δημοκρατικό πολίτευμα, καταφέρνοντας να δημιουργήσουν αξιοθαύμαστα έργα σε διάφορους τομείς όπως η τέχνη, η επιστήμη, η αρχιτεκτονική κλπ. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει επίσης το γεγονός ότι η δημοκρατία προάγει το διάλογο ως επικοινωνιακή δίαυλο και τρόπο επίλυσης των διαφορών ανάμεσα στους πολίτες αλλά και την εξουσία. Αντιθέτως, η ολιγαρχία προβάλλει τη βία και την τρομοκρατία ως μέσο αντιμετώπισης προβλημάτων. Το δημοκρατικό πολίτευμα, ακόμα, προασπίζεται και επιδιώκει το κοινό, και όχι το ατομικό, συμφέρον, ενώ παράλληλα σέβεται και υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

        Η δημοκρατία, εν τέλει, δεν είναι απλά ένα πολίτευμα αλλά βίωμα του καθενός, μία δυναμική έννοια που ωθεί τον κάθε άνθρωπο σε μία πορεία εξευγενισμού τους πνεύματος και της ψυχής.

Αναστασία Ράπτη, Α3