Δραματικές τεχνικές και γραφή (παραδείγματα)
Όλοι γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι για τη ζωή μας η ικανότητα να εκφραζόμαστε σωστά μέσα από τον γραπτό λόγο.
Με τα κείμενά μας εκθέτουμε στην κριτική των άλλων ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του εαυτού μας, την ίδια την ψυχή μας. Τα κείμενά μας αποτελούν προέκταση του εαυτού μας, επομένως η αποδοχή τους από τους άλλους είναι πολύ σημαντική για τα συναισθήματα και την αυτοεκτίμησή μας.
Γι΄αυτό άλλωστε η ανάπτυξη των λεκτικών και συγγραφικών δεξιοτήτων των μαθητών είναι ένας από τους κυριότερους στόχους του σχολείου . Πολύτιμος βοηθός του εκπαιδευτικού στην επίτευξη αυτού του στόχου μπορούν να αποδειχτούν οι δραματικές τεχνικές. Αποτελούν ένα σημαντικό εκπαιδευτικό εργαλείο, το οποίο οπωσδήποτε δεν υποκαθιστά την τυπική διδασκαλία, όμως μέσω της βιωματικότητας και της συναισθηματικής εμπλοκής δίνει στα παιδιά τα κατάλληλα ερεθίσματα, ώστε να προετοιμαστούν επαρκώς για την παραγωγή λόγου και να ξεπεράσουν τα συνήθη εμπόδια: «δεν ξέρω τι να γράψω, δεν έχω ιδέες, δεν ξέρω πώς να αρχίσω…»
Ας εξετάσουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:
Τα παιδιά καλούνται να γράψουν ένα γράμμα σε έναν φίλο που σκοπεύει να εγκαταλείψει το σχολείο, για να του εξηγήσουν ότι η απόφασή του είναι λανθασμένη και να προσπαθήσουν να του αλλάξουν γνώμη.
Υπάρχουν λεπτομέρειες που θα πρέπει να διερευνηθούν, προκειμένου να αποφασιστεί τόσο το περιεχόμενο όσο και το ύφος του κειμένου:
- Γιατί ο φίλος μου θέλει να εγκαταλείψει το σχολείο; Μήπως του συνέβη κάτι;
- Τι σκοπεύει να κάνει στη συνέχεια;
- Πόσο στενή είναι η φιλία μου με εκείνον;
- Πόσο σημαντική είναι για εκείνον η γνώμη μου;
- Γιατί του γράφω επιστολή αντί να του τηλεφωνήσω;
Αυτά τα ερωτήματα και άλλα ακόμα που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της εφαρμογής των δραματικών τεχνικών, μπορούν να διερευνηθούν με παιχνίδι ρόλων: Δύο παιδιά θα παραστήσουν τους δύο φίλους και θα μιλήσουν «τηλεφωνικώς» για το θέμα που τους απασχολεί. Ο διάλογός τους θα δώσει απαντήσεις σε απορίες και θα τροφοδοτήσει την ομάδα με πολλές ιδέες, οι οποίες στη συνέχεια θα αξιοποιηθούν, όταν οι μαθητές θα προχωρήσουν στη σύνταξη των κειμένων (ή του κειμένου τους, αν πρόκειται για συνεργατική γραφή).
Ας υποθέσουμε ότι τα παιδιά καλούνται να συντάξουν έναν απλό τουριστικό οδηγό που θα περιέχει τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης τους. Για να διερευνηθούν τα ερωτήματα που προκύπτουν μπορούμε να «στήσουμε» έναν διάλογο (παιχνίδι ρόλων) ανάμεσα σε έναν υπάλληλο που δίνει τουριστικές πληροφορίες και έναν επισκέπτη από το εξωτερικό, ο οποίος δεν γνωρίζει πολλά για τον τόπο μας. Εναλλακτικά η διερεύνηση μπορεί να γίνει με συνέντευξη: κάποιος από την ομάδα (πιθανόν ο καθηγητής) θα υποδυθεί τον υπάλληλο και οι υπόλοιποι θα του θέτουν ερωτήσεις.
Η αποτελεσματικότητα των θεατρικών τεχνικών
Έχει αποδειχτεί με επιστημονικές έρευνες ότι οι τεχνικές του δράματος παρέχουν σημαντική βοήθεια σε όλα τα παιδιά που προσπαθούν να βελτιώσουν τα γραπτά τους. Μάλιστα η συμβολή τους γίνεται καταλυτική στην περίπτωση των παιδιών που δεν έχουν εμπιστοσύνη στις συγγραφικές τους ικανότητες και φοβούνται την αποτυχία. Τα παιδιά αυτά επωφελούνται όχι μόνο από τις ιδέες που παράγονται αλλά και από τις λέξεις που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια του θεατρικού παιχνιδιού, εμπλουτίζοντας με αυτές το λεξιλόγιό τους. Αν αποφασίσουμε μάλιστα ότι η σύνταξη του κειμένου θα είναι συνεργατική, τότε τα παιδιά αυτά θα απαλλαγούν από το άγχος τους, αφού η ευθύνη για την ποιότητα του γραπτού θα είναι συλλογική. Μέσα από την ασφάλεια της ομάδας, και την αλληλεπίδραση των μελών της απελευθερώνεται η δημιουργικότητα του κάθε μαθητή και χρησιμοποιείται για τον κοινό σκοπό: το κείμενό τους.
