200 χρόνια μετά την Επανάσταση του ΄21: Κάποιες σκέψεις και διαπιστώσεις…
Το 1821 αποτέλεσε μια χρονιά ορόσημο στην ελληνική ιστορία μιας και τότε ξεκίνησε ο αγώνας μας για ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία, οικονομική και πνευματική αναγέννηση της χώρας. Μετά από πολλές θυσίες και αντιξοότητες αποκτήσαμε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος, το οποίο ξεκίνησε την πορεία του με τους χειρότερους οιωνούς: Ασφυκτικά μικρή έκταση, άθλια οικονομική κατάσταση, δάνεια που περίμεναν να αποπληρωθούν, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο του λαού μας που ζούσε μέσα στη φτώχια και το πένθος. Ο πρώτος κυβερνήτης του κράτους δολοφονείται λίγους μήνες μετά την υπογραφή του επίσημου πρωτόκολλου ίδρυσής του.
Κι όμως αυτό το κράτος βρήκε σιγά-σιγά τον δρόμο του. Μεγάλωσε σταδιακά σε έκταση, οργανώθηκε διοικητικά και οικονομικά, άρχισε να αναπτύσσεται. Οι κάτοικοί του δεν έπαψαν να ονειρεύονται καλύτερες μέρες, χωρίς βέβαια να συμφωνούν όλοι σχετικά με το τι μπορεί να σημαίνει καλύτερες μέρες και πώς αυτές μπορούν να έρθουν.
Φυσικά πρωτοπόροι υπήρξαν οι νέοι του. Αυτοί που πολέμησαν στις μάχες της Επανάστασης, όπως οι σπουδαστές του Ιερού Λόχου που θυσίασαν τη ζωή τους στο Δραγατσάνι. Αργότερα εκείνοι που σήκωσαν τα μανίκια κι εργάστηκαν, που σπούδασαν για να έχουν μια καλύτερη ζωή και να στήσουν στα πόδια της την πατρίδα τους. Στη συνέχεια άλλες γενιές νέων, μαζί με τις παλιότερες, απαίτησαν Σύνταγμα και εξυγίανση της πολιτικής ζωής. Νέοι γεμάτοι ζωντάνια, πνευματικές αναζητήσεις και νέες ιδέες.
Ωστόσο, συχνά οι νέοι μας αναγκάζονταν να φεύγουν, να μεταναστεύουν, αφού οι δύσκολες συνθήκες της πατρίδας μας δεν τους επέτρεπαν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Άλλοι έφευγαν απλώς για να επιβιώσουν ή κυνηγημένοι για τις ιδέες τους. Κάποιοι επέστρεψαν (οι δεσμοί με τον τόπο σου δεν κόβονται εύκολα), άλλοι όχι.
Και φτάνουμε στο σήμερα και βλέπουμε πως βρισκόμαστε σε μια παρόμοια κατάσταση, αφού χιλιάδες νέοι επιστήμονες μεταναστεύουν στο εξωτερικό (φαινόμενο γνωστό στα Αγγλικά ως brain drain).
Αυτό το φαινόμενο έχει ήδη προκαλέσει καίριο πλήγμα στην ελληνική οικονομία, ενώ παράλληλα μειώνονται διαρκώς και ο πληθυσμός αλλά και οι επιστημονικές δυνατότητες της χώρας. Φεύγει από αυτήν νέος πληθυσμός που είναι ταυτόχρονα και ο πιο παραγωγικός. Το χειρότερο είναι ότι το φαινόμενο διαρκώς επιδεινώνεται και έτσι οι προαναφερθείσες συνέπειές του γίνονται όλο και πιο καταστροφικές.
Επείγει λοιπόν η άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος. Θα πρέπει να βρεθεί ο τρόπος να σταματήσει αυτή η διαρροή ανθρώπων, να δοθούν κίνητρα στους νέους επιστήμονες για να επιστρέψουν στον τόπο μας και να προσφέρουν στην κοινωνία που τους ανέθρεψε και τους δίδαξε, όχι μόνο μέσα από την επιστήμη τους, αλλά και μέσα από την ενεργό συμμετοχή τους στα κοινά. Έχουμε ανάγκη τις γνώσεις, τον δυναμισμό και την νεανική αισιοδοξία τους.
Σπύρος Θεοδώρου, Γ3
