ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιφέρει βαθιές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, μεταμορφώνοντας το τοπίο της εργασίας σε πολλούς τομείς. Ορισμένες βασικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν:
1. Αυτοματοποίηση και απώλεια θέσεων εργασίας: Πολλές παραδοσιακές εργασίες, ειδικά στον βιομηχανικό και διοικητικό τομέα, αυτοματοποιούνται μέσω ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης, μειώνοντας την ανάγκη για ανθρώπινη εργασία.
2. Νέα επαγγέλματα και δεξιότητες: Παράλληλα, δημιουργούνται νέοι ρόλοι που απαιτούν ψηφιακές και τεχνικές δεξιότητες, οδηγώντας στην ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση και επανειδίκευση των εργαζομένων.
3. Ευελιξία και τηλεργασία: Η τεχνολογία επιτρέπει την απομακρυσμένη εργασία, αλλάζοντας το παραδοσιακό ωράριο και τον χώρο εργασίας. Αυτό προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία αλλά και νέες προκλήσεις, όπως η δυσκολία διαχωρισμού επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
4. Ανατροπή ιεραρχιών και νέες μορφές εργασίας: Οι πλατφόρμες (π.χ. Uber, Wolt) καθιερώνουν εναλλακτικά μοντέλα εργασίας (gig economy), όπου οι εργαζόμενοι είναι πιο ανεξάρτητοι αλλά και πιο ευάλωτοι χωρίς σταθερές συμβάσεις.
5. Ζητήματα ηθικής και παρακολούθησης: Η αυξημένη χρήση της τεχνολογίας εγείρει ανησυχίες για την ιδιωτικότητα, την παρακολούθηση στον χώρο εργασίας και την άνιση κατανομή των ωφελημάτων της τεχνολογικής προόδου.
1. Ευελιξία στο ωράριο:
Η χρήση ψηφιακών εργαλείων (π.χ. Zoom, Slack, Microsoft Teams) δίνει τη δυνατότητα για ευέλικτα ή ελαστικά ωράρια, ιδιαίτερα σε τομείς που δεν απαιτούν φυσική παρουσία. Αυτό σημαίνει πως πολλοί εργαζόμενοι μπορούν να προσαρμόσουν το ωράριό τους ανάλογα με τις ανάγκες τους ή την παραγωγικότητά τους, οδηγώντας σε μια νέα νοοτροπία γύρω από την εργασία.
Θετικά:
- Καλύτερη ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
- Μείωση άγχους και εξουθένωσης
- Δυνατότητα εργασίας από διαφορετικά μέρη του κόσμου
Αρνητικά:
- Δυσκολία αποσύνδεσης από την εργασία
- Πιέσεις για διαθεσιμότητα εκτός “κανονικού” ωραρίου
- Θόλωση των ορίων μεταξύ εργασίας και ελεύθερου χρόνου
2. Νέες μορφές συνεργασίας:
Η τεχνολογία έχει μεταμορφώσει και τη συνεργασία. Δεν βασιζόμαστε πια μόνο σε φυσικές συναντήσεις – η επικοινωνία γίνεται πλέον ασύγχρονα (δηλαδή όχι απαραίτητα σε πραγματικό χρόνο) και διαδικτυακά.
Παραδείγματα:
- Συνεργασία σε πραγματικό χρόνο σε έγγραφα (π.χ. Google Docs)
- Online συσκέψεις με άτομα από διαφορετικές χώρες
- Πλατφόρμες διαχείρισης έργου (π.χ. Trello, Asana) για παρακολούθηση εργασιών
Αυτός ο ψηφιακός τρόπος συνεργασίας ενισχύει την παγκόσμια διασύνδεση αλλά απαιτεί και νέα soft skills, όπως η αυτοπειθαρχία, η ψηφιακή επικοινωνία και η καλή διαχείριση χρόνου.
Βιβλία:
- Castells, Manuel (2000). The Rise of the Network Society.
– Ανάλυση της μετάβασης στην κοινωνία της πληροφορίας και των επιπτώσεων στην εργασία. - Sennett, Richard (2006). The Culture of the New Capitalism.
– Εξετάζει τις νέες μορφές εργασίας και τις κοινωνικές τους επιπτώσεις. - Florida, Richard (2002). The Rise of the Creative Class.
– Περιγράφει τις νέες επαγγελματικές τάξεις και το ρόλο της τεχνολογίας.
Άρθρα / Μελέτες:
- OECD (2021). The Future of Work: OECD Employment Outlook.
– Αναλύει τις παγκόσμιες τάσεις στην εργασία και τις επιπτώσεις της τεχνολογίας.
[Διαθέσιμο online: https://www.oecd.org/employment-outlook/] - ILO (Διεθνής Οργάνωση Εργασίας) – Work for a Brighter Future (2019)
– Έκθεση για το μέλλον της εργασίας και τη σημασία της τεχνολογίας.
[https://www.ilo.org/global/topics/future-of-work/lang--en/index.htm]
Ελληνικές πηγές:
- Κυριαζής, Αλέξανδρος (2020). Εργασία στην Ψηφιακή Εποχή. Αθήνα: Κριτική.
– Ελληνική προσέγγιση στο θέμα της τεχνολογίας και των αλλαγών στην εργασία. - ΓΣΕΕ – Ινστιτούτο Εργασίας (INE/GSEE) – Ετήσια Έκθεση για την Απασχόληση.
– Περιέχει στοιχεία για την ελληνική αγορά εργασίας και τις τεχνολογικές επιρροές.
[https://www.inegsee.gr/]