ΜΑΘΗΜΑ: Ελληνική Γλώσσα (Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία) ΤΑΞΗ: Α΄ Λυκείου Ημερήσιου και Εσπερινού ΓΕΛ
Κείμενο 1
Η ενδυμασία και η σημασία της για τον άνθρωπο
Το παρακάτω κείμενο έχει αντληθεί από το σχολικό βιβλίο της Οικιακής Οικονομίας Γυμνασίου (2012), με τίτλο Η ενδυμασία και η σημασία της για τον άνθρωπο, σσ. 90-91. Υπ. ΠΔΒΜΘ, «Διόφαντος» ΙΤΥ και Εκδ. (διασκευή).
1
.Η ενδυμασία αποτελείται από κάθε τι με το οποίο ο άνθρωπος καλύπτει και στολίζει το σώμα του. Περιλαμβάνει δηλαδή τα ρούχα και τα συμπληρώματά τους (αξεσουάρ), όπως είναι τα παπούτσια, οι τσάντες, τα καπέλα, τα γάντια και άλλα. Σ’ αυτήν περιλαμβάνονται επίσης τα κοσμήματα, το μακιγιάζ, ακόμα και το χτένισμα.
2.Η ενδυμασία έχει πολύ μεγάλη σημασία στη ζωή του ανθρώπου. Καταρχάς, είναι απαραίτητη για την υγεία, γιατί προστατεύει το σώμα από τις άσχημες καιρικές συνθήκες. Όμως, συνδέεται και με τον χαρακτήρα του ανθρώπου. Καθένας διαλέγει τον τρόπο με τον οποίο ντύνεται ανάλογα με την προσωπικότητά του. Ακόμη, υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ ενδυμασίας και ανθρώπινης συμπεριφοράς. Γι’ αυτό, όταν κάποιος θέλει να κάνει μια σημαντική αλλαγή στη ζωή του, φροντίζει να αλλάξει το ντύσιμό του προς το καλύτερο. Εκφράζει μ’ αυτόν τον τρόπο τη διάθεσή του για αλλαγή και βελτίωση του εαυτού του. Εξάλλου, όταν κάποιος είναι ωραία ντυμένος, νιώθει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, γεγονός που αντανακλάται στη συμπεριφορά του. Τέλος, τα χρώματα που διαλέγει ο άνθρωπος για το ντύσιμό του όχι μόνο αποκαλύπτουν την.
την προσωπικότητά του, αλλά επιδρούν και στη διάθεσή του.
3.Η ενδυμασία μπορεί να δηλώνει την κοινωνική τάξη ενός ανθρώπου και τον ρόλο του μέσα σ’ αυτήν (π.χ. οι ειδικές βασιλικές ενδυμασίες), κάτι που συνέβαινε ιδιαίτερα στο παρελθόν. Επιπλέον, φανερώνει το φύλο του ανθρώπου. Για παράδειγμα, στον δυτικό πολιτισμό το φόρεμα αποτελούσε το χαρακτηριστικό γυναικείο ρούχο και τα παντελόνια το αντίστοιχο αντρικό. Η ενδυμασία μπορεί, επίσης, να δείχνει την ηλικία, όπως συνέβαινε με τα κοντά παντελόνια που παλαιότερα τα φορούσαν μόνο τα μικρά αγόρια. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα ρούχα, ιδίως οι στολές, φανερώνουν το επάγγελμα ενός ατόμου. Άλλες φορές, η ενδυμασία δηλώνει την εθνικότητα (π.χ. οι χαρακτηριστικές εθνικές ενδυμασίες), τη θρησκεία (π.χ. το μαντήλι που καλύπτει συχνά το πρόσωπο των μουσουλμάνων γυναικών) ή την ιδεολογία του ανθρώπου (π.χ. το ντύσιμο των χίπις).
4.Ενα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της ενδυμασίας αποτελεί η μόδα. Μόδα είναι οι αλλαγές στον τρόπο ντυσίματος που χαρακτηρίζουν μια χρονική περίοδο. Οι αλλαγές της μόδας εξαρτώνται από τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, από τις αισθητικές αντιλήψεις κάθε περιόδου, καθώς και από την εξέλιξη της τεχνολογίας. Σήμερα η μόδα καθορίζεται κυρίως από τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την ενδυμασία.
Σε γενικές γραμμές, η ενδυμασία αποτελεί ένα είδος κώδικα επικοινωνίας. Είναι μια σιωπηλή γλώσσα που φανερώνει πολλά, όχι μόνο για τα άτομα, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο και το πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο αυτά ζουν
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
https://revisely.com/flashcards/decks/T29AzB
✅ Ερωτήσεις Σωστό – Λάθος
Δίπλα σε κάθε πρόταση να σημειώσεις Σ αν είναι σωστή και Λ αν είναι λανθασμένη.
- Η ενδυμασία εξυπηρετεί αποκλειστικά πρακτικούς σκοπούς.
- Η κοινωνική τάξη ενός ανθρώπου μπορεί να φανεί και μέσα από την ενδυμασία του.
- Τα ρούχα που φοράμε δεν σχετίζονται με τις παραδόσεις ή τα ήθη της κοινωνίας μας.
- Η επιλογή ρούχων επηρεάζεται και από πολιτισμικούς παράγοντες.
- Όλοι οι άνθρωποι ντύνονται με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το περιβάλλον στο οποίο ζουν.
✅ Ερωτήσεις Συμπλήρωσης Κενού
Συμπλήρωσε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις ή φράσεις.
- Η ενδυμασία, εκτός από την κάλυψη του σώματος, εξυπηρετεί και τη __________ του ατόμου.
- Τα __________ και οι κοινωνικές συνήθειες επηρεάζουν την επιλογή ρούχων.
- Μέσα από τα ρούχα, το άτομο μπορεί να δείξει την __________, την καταγωγή και την κοινωνική του θέση.
- Η ενδυμασία αντανακλά το πολιτισμικό και __________ πλαίσιο μιας κοινωνίας.
- Η κατάλληλη επιλογή ρούχων για κάθε __________ θεωρείται ένδειξη κοινωνικής ευαισθησίας.
✅ Ανοικτές Ερωτήσεις
Απάντησε με δικές σου προτάσεις, στηριζόμενος/η στο κείμενο.
- Ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι ντύνονται;
- Με ποιους τρόπους η ενδυμασία μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο επικοινωνίας;
- Ποιοι κοινωνικοί και πολιτισμικοί παράγοντες επηρεάζουν την επιλογή ενδυμασίας ενός ατόμου;
- Πώς σχετίζεται η ενδυμασία με τις παραδόσεις μιας κοινωνίας;
- Πιστεύεις ότι η ενδυμασία επηρεάζει τον τρόπο που μας αντιμετωπίζουν οι άλλοι; Γιατί;
✅ ΔΟΜΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΣ
- Ποιος είναι ο βασικός ισχυρισμός του συγγραφέα στη δεύτερη παράγραφο του Κειμένου 1 );
- Πώς ο τρόπος που επιλέγει να αναπτύξει τη συγκεκριμένη παράγραφο συμβάλλει στην ενίσχυση αυτού του ισχυρισμού ;
.
- Θέση / Ιδέα (Θεματική πρόταση):
Η κεντρική άποψη που υποστηρίζεται. - Αιτιολόγηση:
Ο λόγος για τον οποίο ισχύει η άποψη αυτή (δηλαδή γιατί είναι λογική ή σωστή). - Τεκμήριο (Παράδειγμα ή αποδεικτικό στοιχείο):
Πραγματικό γεγονός, προσωπική εμπειρία, στατιστικό, αυθεντία ή λογική συνέπεια που ενισχύει την αιτιολόγηση. - Συμπέρασμα (προαιρετικό):
Μια φράση που συνοψίζει το επιχείρημα ή ενισχύει τη θέση σου.
Γιασμίνα Χάντρα1 (1955 –)
Τα χελιδόνια της Καμπούλ2 (απόσπασμα)
«Είναι μια σιωπηλή γλώσσα που φανερώνει πολλά, όχι μόνο για τα άτομα, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο και το πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο αυτά ζουν»: Στην παραπάνω περίοδο λόγου του Κειμένου 1 η υπογραμμισμένη λέξη λειτουργεί ως περιγραφικό επίθετο ή εκφράζει και σχόλιο (μονάδες 3);
Ποια λειτουργία της γλώσσας εντοπίζεις, την κυριολεκτική ή τη μεταφορική (μονάδες
2); Γιατί, κατά τη γνώμη σου, επιλέγεται αυτή η λειτουργία
