Η εξ αποστάσεως εργασία έχει φέρει σημαντικές αλλαγές σε πολλά επαγγέλματα, επηρεάζοντας τόσο τη φύση της εργασίας όσο και τον τρόπο που οργανώνεται.
Μερικές βασικές αλλαγές είναι:
- Μετατόπιση σε ψηφιακές δεξιότητες: Πολλά επαγγέλματα απαιτούν πλέον μεγαλύτερη εξοικείωση με τεχνολογίες, εργαλεία επικοινωνίας (όπως Zoom, Teams) και πλατφόρμες διαχείρισης έργων.
- Ευελιξία και ωράρια: Η εργασία δεν είναι πια αυστηρά εντός συγκεκριμένου ωραρίου – πολλοί εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να δουλεύουν πιο ευέλικτα.
- Αποσύνδεση από γεωγραφικούς περιορισμούς: Οι επιχειρήσεις προσλαμβάνουν εργαζομένους από όλο τον κόσμο, και αντίστοιχα οι επαγγελματίες έχουν περισσότερες ευκαιρίες πέρα από τον τόπο κατοικίας τους.
- Νέοι τομείς και επαγγέλματα: Έχουν αναδειχθεί νέα επαγγέλματα, όπως σύμβουλοι τηλεργασίας, ειδικοί σε κυβερνοασφάλεια, διαχειριστές απομακρυσμένων ομάδων, virtual assistants κ.ά.
- Αλλαγή στον εταιρικό πολιτισμό: Η έμφαση μετατοπίζεται σε αποτελέσματα και όχι σε ώρες εργασίας, ενώ ενισχύεται η ανάγκη για αυτονομία και καλή διαχείριση χρόνου.
- Πιέσεις σε επαγγέλματα με φυσική παρουσία: Επαγγέλματα που δεν μπορούν να γίνουν εξ αποστάσεως αντιμετωπίζουν νέες προκλήσεις ή και μειώσεις στη ζήτηση.
Αλλαγές Επαγγελμάτων με την Εξ Αποστάσεως Εργασία
1. Δάσκαλοι / Εκπαιδευτικοί
Πριν: Φυσική παρουσία σε αίθουσες.
Τώρα: Μαθήματα μέσω πλατφορμών όπως Zoom, Google Classroom. Νέες δεξιότητες απαιτούνται: δημιουργία ψηφιακού υλικού, διαχείριση μαθητών εξ αποστάσεως, χρήση εκπαιδευτικής τεχνολογίας.
2. Γραφίστες / Σχεδιαστές
Πριν: Συνεργασία με ομάδες σε φυσικά γραφεία.
Τώρα: Δουλεύουν με πελάτες παγκοσμίως, μέσω πλατφορμών όπως Upwork ή Fiverr. Η εργασία έχει γίνει πιο freelance.
3. Προγραμματιστές / IT ειδικοί
Πριν: Συνήθως εντός εταιρικού περιβάλλοντος.
Τώρα: Πολλοί δουλεύουν εξ ολοκλήρου απομακρυσμένα, με διαχείριση έργων μέσω Trello, Jira, GitHub κλπ. Ο ρόλος τους έγινε ακόμα πιο σημαντικός.
4. Υπάλληλοι γραφείου / διοικητικής υποστήριξης
Πριν: Τυπικά παρόντες στο χώρο εργασίας.
Τώρα: Πολλά tasks (emails, προγραμματισμοί, επικοινωνία) γίνονται online. Έχουν προκύψει ρόλοι όπως «virtual assistant».
5. Ψυχολόγοι / Σύμβουλοι
Πριν: Συνεδρίες σε γραφεία.
Τώρα: Συνεδρίες μέσω video calls, τηλεφώνου ή ακόμη και γραπτών μηνυμάτων. Αυτό έχει διευκολύνει πρόσβαση σε άτομα από απομακρυσμένες περιοχές.
6. Δημοσιογράφοι / Συντάκτες
Πριν: Συχνή παρουσία σε γραφεία ή συμβάντα.
Τώρα: Μπορούν να γράφουν από οπουδήποτε, με βάση δεδομένα και πληροφορίες που βρίσκουν online.Τι είναι ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός με βάση τη Σταδιοδρομία του Χάους;
Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι:
- Οι καριέρες δεν είναι γραμμικές ή προβλέψιμες.
- Η επαγγελματική πορεία κάθε ατόμου επηρεάζεται από τυχαία γεγονότα, ευκαιρίες, συμπτώσεις, και δυναμικές αλλαγές (όπως τεχνολογίες, κρίσεις, προσωπικές επιλογές).
- Αντί να προσπαθούμε να προβλέψουμε το μέλλον με ακρίβεια, καλλιεργούμε προσαρμοστικότητα, περιέργεια και ευελιξία.
Κεντρικές Αρχές της Θεωρίας του Χάους για τη Σταδιοδρομία:
Αρχή Τι σημαίνει Μη-γραμμικότητα Η καριέρα δεν εξελίσσεται σε ευθεία γραμμή Πολυπλοκότητα Πολλοί παράγοντες (εσωτερικοί & εξωτερικοί) την επηρεάζουν Αβεβαιότητα / Αστάθεια Δεν μπορείς να προβλέψεις όλα τα ενδεχόμενα Αυτοοργάνωση Το άτομο μπορεί να βρίσκει δομή και νόημα μέσα στο χάος Ευκαιρίες μέσω του τυχαίου Πώς εφαρμόζεται στον επαγγελματικό προσανατολισμό;
- Ενθαρρύνεται η πειραματική προσέγγιση: δοκίμασε πράγματα, δες τι σου ταιριάζει.
- Προωθείται η δια βίου μάθηση και η προσαρμοστικότητα.
- Η αποτυχία ή η αλλαγή πορείας δεν θεωρείται “αποτυχία” αλλά μέρος της φυσικής πορείας.
- Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού βοηθά το άτομο να ενισχύσει την εσωτερική του σταθερότητα μέσα σε ένα ασταθές περιβάλλον.
Γιατί είναι επίκαιρη σήμερα;
- Η αγορά εργασίας αλλάζει συνεχώς: νέες τεχνολογίες, αυτοματοποίηση, remote εργασία.
- Οι νέοι σήμερα καλούνται να κάνουν επαγγελματικές επιλογές σε ένα περιβάλλον γεμάτο ρευστότητα και αβεβαιότητα.
- Αντί για “τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;”, η ερώτηση γίνεται:
“Τι σε ενδιαφέρει τώρα; Τι θες να εξερευνήσεις;”
Κύριες Πηγές για τη Θεωρία του Χάους στην ΚαριέραPryor, R. G. L. & Bright, J. E. H. (2011).
The Chaos Theory of Careers: A New Perspective on Working in the Twenty-First Century
➤ Το βασικότερο έργο πάνω στη θεωρία του χάους στις καριέρες. Αναλύει πώς τυχαία γεγονότα και μη-γραμμικά μοτίβα επηρεάζουν τις επαγγελματικές πορείες.Bright, J. E. H. & Pryor, R. G. L. (2005).
The Chaos Theory of Careers: Implications for Practice
➤ Άρθρο στο Australian Journal of Career Development που εισάγει πρακτικές εφαρμογές της θεωρίας σε επαγγελματική συμβουλευτική.Savickas, M. L. (2005).
The theory and practice of career construction
➤ Δεν βασίζεται στη θεωρία του χάους, αλλά συνδέεται με την έννοια της προσωπικής αφήγησης και ευελιξίας σε σταδιοδρομία.
