«Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία σε σχέση με άλλα μοντέλα

ΑΠΟ: ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ - Αυγ• 30•15
Ψυχή = σημείο ζωής, ζωή, πνεύμα-εκ του ψύχω = πνέω, φυσώ, αναπνέω
Θεραπεύω= είμαι υπηρέτης, υπηρετώ, περιποιούμαι,- είμαι ακόλουθος, προσφέρω τις υπηρεσίες μου στους θεούς,- θεραπεύω ιατρικώς, νοσηλεύω, παρέχω ιατρική περίθαλψη.
Αναλύω = λύω, διαλύω, απελευθερώνω (Σταματάκος, 1990).
Ψυχανάλυση= γνωστικός κλάδος που ιδρύθηκε από τον Φρόιντ και περιλαμβάνει, όπως γράφει ο ιδρυτής του , τρία επίπεδα:
Α. Μια μέθοδο διερεύνησης, η οποία συνίσταται κατά βάση στην ανάδειξη της ασυνείδητης σημασίας των λόγων, των πράξεων και των προϊόντων της φαντασίας (ονείρων, φαντασιώσεων, παραληρημάτων) του ατόμου. Η μέθοδος στηρίζεται κυρίως στους ελεύθερους συνειρμούς του ατόμου, οι οποίοι και εγγυώνται την εγκυρότητα της ερμηνείας. Η ψυχαναλυτική ερμηνεία μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες ανθρώπινες παραγωγές, για τις οποίες δεν διαθέτουμε ελεύθερους συνειρμούς.
Β. Μια μέθοδο ψυχοθεραπείας, η οποία στηρίζεται στην εν λόγω διερεύνηση και συγκεκριμενοποιείται με την ελεγχόμενη ερμηνεία της αντίστασης της μεταβίβασης και της επιθυμίας. Σ’ αυτήν την έννοια του όρου εντάσσεται και η χρήση της λέξης ψυχανάλυση ως συνώνυμης του όρου ψυχαναλυτική αγωγή.
Γ. Ένα σύνολο ψυχολογικών και ψυχοπαθολογικών θεωριών, οι οποίες συνιστούν τη συστηματοποίηση των ευρημάτων της ψυχαναλυτικής μεθόδου διερεύνησης και θεραπείας.
Ψυχοθεραπεία=
Α. με την ευρεία έννοια, κάθε θεραπευτική μέθοδος ψυχικών ή σωματικών διαταραχών που χρησιμοποιεί ψυχολογικά μέσα και, ακριβέστερα, τη σχέση θεραπευτή και αρρώστου: ύπνωση, υποβολή, ψυχολογική επαναδιαπαιδαγώγηση, πειθώ, κλπ. Με αυτήν την έννοια είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας,
Β. με πιο στενή έννοια, η ψυχανάλυση έρχεται συχνά σε αντίθεση με διάφορες μορφές ψυχοθεραπείας, και αυτό για μια ολόκληρη σειρά λόγων- σημειώνονται ιδιαίτερα : η θεμελιώδης λειτουργία της ερμηνείας της ασυνείδητης ψυχικής σύγκρουσης και η ανάλυση της μεταβίβασης που τείνει στην επίλυση της τελευταίας.
Γ. με το όνομα «αναλυτική ψυχοθεραπεία» εννοούμε μια μορφή ψυχοθεραπείας που στηρίζεται στις θεωρητικές και τεχνικές αρχές της ψυχανάλυσης, χωρίς εν τούτοις να υλοποιούνται οι συνθήκες μιας αυστηρής ψυχαναλυτικής αγωγής (Λεξιλόγιο της ψυχανάλυσης Laplanche J. – Pontalis J ).
 ΓΝΩΣΤΙΚΗ- ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΙΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ (Marks, 1981

)ANXIETY50
-Τύπος προβλήματος-έκδηλο άγχος (πανικός, φοβίες, ,μετατραυματική διαταραχή  άγχους, γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κατάθλιψη,  συμπεριφεριολογικά προβλήματα (διατροφή, ύπνος, θυμός, επιθυμία)-σοβαρότητα-χρονιότητα

-παράγοντες εκ μέρους του ασθενή

  • Αντενδείξεις:
  • όχι συνεργασιμότητα
  • σοβαρή κατάθλιψη

ΜΕΘΟΔΟΙ:

-απευαισθητοποίηση στη φαντασία

-απευαισθητοποίηση στην πραγματικότητα

-γνωσιακή ή συμπεριφοριστική πρόβα ή σταδιακή έκθεση

-διαδοχική διαμόρφωση συμπεριφοράς κλπ
    • Η ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
    • βασίζεται στη θεωρία του Aaron Beck που υποστηρίζει ότι η βάση για την καταθλιπτική ή αγχώδη και φοβική συμπεριφορά και συμπτωματολογία είναι τα αρνητικά «γνωστικά σχήματα».
      Σύμφωνα με τη θεωρία του Beck αρνητικές απόψεις για τον εαυτό, τον άμεσο, διαπροσωπικό κόσμο και το μέλλον - η γνωστική τριάδα κυριαρχούν στην κατάθλιψη όπως και τα σφάλματα λογικής ή γνωστικές παραμορφώσεις.
    • Αυτός ο εσφαλμένος τρόπος σκέψης οδηγεί το άτομο να υποτιμά τον εαυτό του ή τα επιτεύγματά του.
    • Οι γνωστικές παραμορφώσεις περιλαμβάνουν:
      - Επιλεκτική προσοχή ή αφαίρεση: το άτομο επιλέγει μια λεπτομέρεια αρνητική και μειώνει όλη την εμπειρία.
      – Υπεργενίκευση: από ένα μεμονωμένο αρνητικό συμβάν το άτομο βγάζει αρνητικά συμπεράσματα.
      – Προσωποποίηση: ερμηνεύει τα γεγονότα με βάση την προσωπική του αξία.
      – Μεγιστοποίηση ή ελαχιστοποίηση:
      – Αυθαίρετη εξαγωγή συμπερασμάτων.
      – Διχοτομικός τρόπος.
      Η γνωστική θεραπεία σκέψης περιλαμβάνει αρχικά: μάθηση βασικών αρχών λογικής ανάλυσης (συλλογή πληροφοριών, επαγωγική διερεύνηση, κατασκευή υποθέσεων, πρόβλεψη, πρόταση εναλλακτικών ερμηνειών και επιβεβαίωση στην πραγματικότητα).
    • Αναγνώριση κάθε έμμονου αρνητικού συναισθηματικό βιώματος με σημείωση της συχνότητας και των περιστάσεων υπό τις οποίες εμφανίστηκε. Διάβασμα οδηγιών, γραπτές ασκήσεις για το σπίτι και καταγραφή της προόδου.
  • ΑΡΧΕΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

1. Γίνεται σύνθεση των διαφόρων μοντέλων που εξηγούν τη φύση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Το σύγχρονο συμπεριφοριστικό μοντέλο αντιμετωπίζεται ως βάση σύνδεσης με τη θεωρία ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του Φρουντ.

Ο άνθρωπος είναι δυνάμει ελεύθερος και μπορεί να καλλιεργήσει την ελευθερία του με ασκήσεις αυτογνωσίας.
2. Πρέπει να ερευνάται η φυσική ιστορία των προβλημάτων του θεραπευομένου με έμφαση στην παιδική ηλικία και τις σχέσεις του με τους γονείς του και με άλλα σημαντικά πρόσωπα.
3. Ο κάθε θεραπευόμενος πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του.
4. Το άτομο θεωρείται υπεύθυνο για τη συμπεριφορά του και μπορεί να αποκτήσει έλεγχο του εαυτού του.
5. Τελικός στόχος της ψυχοθεραπείας είναι η απόκτηση ψυχικής γαλήνης και ευχάριστης διάθεσης (το ηδέως ζην).
6. Το γνωστικό πλαίσιο πρέπει να είναι ευχάριστο.
7. Η αλλαγή δεν επέρχεται απότομα, από τη μια μέρα στην άλλη.
8. Το συνθετικό μοντέλο επιδιώκει την ελάττωση του άγχους του ψυχοθεραπευόμενου.
9. Στη συνθετική ψυχοθεραπεία αποφεύγεται η καλλιέργεια μεταβιβαστικής νεύρωσης που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της κλασικής ψυχανάλυσης.
Ο θεραπευόμενος βοηθείται να βλέπει τον θεραπευτή σαν ένα πραγματικό άτομο, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με τους γονείς του ή άλλα σημαντικά άτομα στη ζωή του θεραπευόμενου. Αυτό διευκολύνει τον έλεγχο της πραγματικότητας.
10. Η συμπτωματολογία του ασθενούς οφείλεται και σε κοινωνικές αιτίες, αφού ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον.
11. Η θεραπευτική σχέση απαιτεί σεβασμό και ιδιαίτερες συνθήκες, όχι όμως προκατάληψη και ετικετοποίηση.
τρέλα ως ορόσημο της Ελευθερίας του» Lacan : Ecrits).Με αυτήν την προμετωπίδα θα θέλαμε καταρχήν να ορίσουμε τα πλαίσια μέσα στα οποία πρέπει να κινείται ο θεραπευτής: ανοιχτά, διαπερατά, προσπελάσιμα για την ατομική ιδιαιτερότητα. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να είναι σταθερός και υπεύθυνος ως προς τη διατήρηση των ορίων που τείνουν να αμφισβητούνται και να μην τηρούνται στις σχέσεις του θεραπευόμενου με τα άλλα άτομα.
Το συνθετικό μοντέλο φαίνεται το ιδεωδέστερο σε σύγκριση με τα άλλα ψυχοθεραπευτικά μοντέλα, γιατί επιτρέπει και αναγνωρίζει την ατομική διαφορά καθώς συνθέτει διαφορετικές κατευθύνσεις με τον πιο εποικοδομητικό τρόπο. Προϋποθέτει, όμως γερή κατάρτιση και γνώση, ευαισθησία και αισιοδοξία από το θεραπευτή.
Η θεραπευτική σχέση δεν είναι παρά μια ανακατασκευασμένη σχέση επικοινωνίας σε πιο υγιείς βάσεις των πρωταρχικών σχέσεων με τους σημαντικούς άλλους όπου αναδύονται η μνήμη και το συναίσθημα μέσα από το λόγο, το συναίσθημα και τη μνήμη. Εναπόκειται στο πρόσωπο του θεραπευτή να λειτουργήσει σωστά αντικαθρεφτίζοντας με ενάργεια τις ανησυχίες, ελπίδες και αγωνίες του ενδιαφερομένου.
Η θεραπευτική συμμαχία δεν θα πρέπει να βασίζεται στην υποταγή στην άποψη του αναλυτή, αλλά στο σεβασμό της υποκειμενικής πραγματικότητας του ατόμου.
Το συνθετικό μοντέλο εξασφαλίζει τους καλύτερους όρους για τη διαφύλαξη της θεραπευτικής συμμαχίας, αφού αποφεύγεται η καλλιέργεια της μεταβιβαστικής νεύρωσης και διατηρείται η αρχή της πραγματικότητας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αναγνωστοπούλου Λ.: «Σύγχρονες ψυχοθεραπείες στην Ελλάδα», 1999,University of Indianapolis,Athens Press
2. Laplanche J. -Pontalis: Λεξιλόγιο της ψυχανάλυσης
3. Μάνου Ν.: «Βασικά στοιχεία κλινικής ψυχιατρικής»
4. Νέστορος Ι.: «Συνθετική ψυχοθεραπεία»
5. Περιοδικό: «ΔΙΑΒΑΖΩ» 11.9.85Δικτυογραφία

e-Textbook of Child and Adolescent Mental Health
Στην στήλη Μάθαμε ότι... Συμβουλευτική ενηλίκων | Χωρίς Σχόλια »
0

Σχολιάστε

Top