O επαγγελματικός προσανατολισμός για μαθητές με νοητική υστέρηση χρειάζεται εξατομικευμένη προσέγγιση, πρακτική κατεύθυνση και υποστηρικτικό περιβάλλον.
Ο κύριος στόχος είναι να ενισχυθεί η αυτονομία τους και να ενταχθούν στην αγορά εργασίας ή σε προστατευόμενα περιβάλλοντα απασχόλησης, ανάλογα με τις ικανότητές τους.
Βασικά σημεία προσέγγισης:
- Αξιολόγηση Ικανοτήτων και Ενδιαφερόντων:
Μέσω εργαλείων όπως λειτουργικές αξιολογήσεις, παρατήρηση σε πραγματικά περιβάλλοντα, και συνεντεύξεις με τους μαθητές και τις οικογένειες. - Καλλιέργεια Δεξιοτήτων Ζωής και Εργασίας:
Εκμάθηση πρακτικών δεξιοτήτων όπως χρήση ΜΜΜ, οργάνωση χρόνου, βασικές οικονομικές έννοιες, και επαγγελματικά ήθη. - Πρακτική Άσκηση (job shadowing – πρακτική σε εργασία):
Σε εργασιακά περιβάλλοντα με υποστήριξη, όπως εργαστήρια, εργασίες ρουτίνας (καθαριότητα, μαγειρική, κηπουρική, ανακύκλωση κ.λπ.). - Συνεργασία με Φορείς και Οργανισμούς:
Συνεργασία με δομές όπως τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης ΑμεΑ, Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης, Κέντρα Ημέρας και άλλους φορείς ένταξης. - Υποστηριζόμενη Απασχόληση:
Με την παρουσία μέντορα ή job coach, που ενισχύει τον μαθητή σε πραγματικό εργασιακό περιβάλλον. - Συμμετοχή Οικογένειας:
Πολύ σημαντική για τη διατήρηση κινήτρων και την ομαλή μετάβαση στην ενήλικη ζωή.
Ελληνική Βιβλιογραφία
- Δαφέρμος, Μ. & Χρηστάκης, Μ. (2005).
Η Νοητική Καθυστέρηση: Θεωρία και Πράξη. Αθήνα: Τυπωθήτω – Γ. Δαρδανός. - Μπρούζος, Α. (2009).
Ειδική Αγωγή: Σύγχρονες Τάσεις και Προοπτικές. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. - Μαυροειδής, Θ. (2007).
Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός και η Συμβουλευτική στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα: Τυπωθήτω. - Μπουρδούκης, Ν. (2001).
Προεπαγγελματική Εκπαίδευση και Επαγγελματική Κατάρτιση για Άτομα με Αναπηρία. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας. - Υπουργείο Παιδείας – Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (2020).
Οδηγός Επαγγελματικού Προσανατολισμού για ΕΝΕΕΓΥΛ.
(Διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του ΙΕΠ ή του ΥΠΑΙΘ)
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία
- Wehman, P. (2012).
Life Beyond the Classroom: Transition Strategies for Young People with Disabilities. Baltimore: Paul H. Brookes. - Shapiro, J. P. (1994).
No Pity: People with Disabilities Forging a New Civil Rights Movement. New York: Times Books. - Carter, E. W. (2015).
Supporting Students with Intellectual and Developmental Disabilities in Workplaces.
Journal of Vocational Rehabilitation, 43(1), 23–35.