Tag: επιχειρήματα

Ας μιλήσουμε με επιχειρήματα

της Μελπομένης Ματράκα μαθήτρια της Γ΄τάξης

    Ίσως δεν θα ήταν υπερβολικό να πούμε ότι η αντιλογία αποτελεί ένα από τα θεμελιώδη συστατικά του πολιτισμού μας.

    Από την αρχαιότητα ακόμη η Ρητορική συγκαταλεγόταν στα τρία πρώτα μαθήματα κλασσικής παιδείας μαζί με τη Γραμματική και τη Λογική. Στους αρχαίους Έλληνες η Ρητορική χρησίμευε για να τους προετοιμάσει κατάλληλα, ώστε να μπορούν να ασχοληθούν με τα κοινά καθώς δίδασκε ευγλωττία, συλλογισμούς και επιχειρήματα. Αντίθετα με την κοινή πεποίθηση, η ευγλωττία,  πέρα από ταλέντο, είναι ένα αγαθό που μπορεί κανείς να το αποκτήσει εύκολα, αρκεί να επιθυμεί να το καλλιεργήσει. Αναμφισβήτητα, είναι ένα εργαλείο χρήσιμο, εκφραστικό που συχνά αποδεικνύεται πανίσχυρο.

     Με αυτή τη σκέψη οργανώθηκε η ομάδα επιχειρηματολογίας στο σχολείο μας. Γιατί η ρητορική τέχνη δεν εξαντλείται στο χώρο των δικαστηρίων ή της πολιτικής, αλλά μας βοηθά να διατυπώσουμε ξεκάθαρα και πειστικά τις απόψεις μας, να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας, να αποκτήσουμε κύρος και σεβασμό, να μην χειραγωγούμαστε από κάθε είδους λαϊκισμούς και δημαγωγούς ή έστω να εμπλουτίσουμε τις ιδέες και την έκφρασή μας στις σχολικές εκθέσεις!

        Ως μαθητές Γυμνασίου μαθαίνουμε να παρατηρούμε τον εαυτό μας και το περιβάλλον μας. Αυτή η εξέταση μας βοηθά να αυτοπροσδιοριστούμε και να τοποθετηθούμε σε αυτό που λέγεται Ζωή. Τα μέσα που διαθέτουμε είναι το Αίσθημα, η Σκέψη, το Συναίσθημα και ο Λόγος. Ο Λόγος είναι ο κυριότερος τρόπος έκφρασης του ανθρώπου, άρα και ο πιο σημαντικός. Είναι σπουδαίο να εκφράζει κανείς προφορικά τις σκέψεις του άνετα και όμορφα καλύπτοντας την ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία, με σκοπό τη διάδοση ιδεών και πληροφοριών, την εμψύχωση, τη διαπαιδαγώγηση και την ψυχαγωγία.

    Ερευνώντας τις διαφορετικές λειτουργίες της γλώσσας (όσο κι αν αυτές διαπλέκονται στον λόγο): τη γλώσσα που πληροφορεί τον δέκτη και τη γλώσσα που επηρεάζει τον δέκτη, δηλαδή τη γλώσσα που υπηρετεί (με επιχειρήματα και τεκμήρια) την υποστήριξη μιας επίμαχης θέσης με απώτερο στόχο τη μεταβολή της γνώμης, της συναισθηματικής στάσης και της συμπεριφοράς του αποδέκτη (= του αντίπαλου συνομιλητή) απέναντι στο υπό συζήτηση πρόβλημα κατανοούμε πόσο μεγάλη σημασία έχει για την καθημερινότητά μας η επιχειρηματολογία. Είναι απαραίτητη όχι μόνο για την ορθή διατύπωση των απόψεών μας αλλά και ως εργαλείο για κριτική σκέψη και αξιολόγηση των πεποιθήσεων και πρακτικών άλλων ανθρώπων και παραγόντων (π.χ. πολιτικών, διαφημιστών, δημοσιογράφων κ.α.)

   Η χρήση επιχειρημάτων μας βοηθά να εκτιμήσουμε ποιες θέσεις είναι ορθότερες από άλλες ή πιο σημαντικές. όταν διερευνούμε  λογικές αιτίες, μπορούμε να απαλλαγούμε από προκαταλήψεις και από προκατασκευασμένες ιδέες. όταν στηρίζουμε τις θέσεις μας με ισχυρά επιχειρήματα, κατορθώνουμε να δείξουμε στους άλλους την ορθότητα των πεποιθήσεών μας και να υπερασπίσουμε τις απόψεις μας από τυχόν αντιρρήσεις. Τέλος, όταν σχεδιάζουμε  με λογική σειρά και καθαρότητα τις σκέψεις μας, μπορούμε να αποφασίζουμε ποιες πληροφορίες είναι πράγματι χρήσιμες και πώς να τις χρησιμοποιούμε για την υποστήριξη των θέσεών μας. Διαμέσου της επιχειρηματολογίας μπορούμε να αναγνωρίσουμε αντιφάσεις ή ασυνέπειες – τόσο στις δικές μας πεποιθήσεις όσο και στων άλλων- και να προσπαθήσουμε να τις αποφύγουμε.

    Όλα τα παραπάνω αποτελούν σαφώς μία μεγάλη και κοπιώδη πρόκληση για όλους μας. Μία καλή ευκαιρία να δοκιμαστούμε σε όσα μάθαμε θα αποτελέσει η συμμετοχή μας στους αγώνες επιχειρηματολογίας (αντιλογίας) που θα διεξαχθούν στη Θεσσαλονίκη στις 19 Μαρτίου. Η διοργάνωση αγώνων επιχειρηματολογίας (αντιλογίας) αποσκοπεί ακριβώς στην προώθηση και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης των νέων, δίνοντας σε μας την ευκαιρία να διαγωνιστούμε μέσα σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο κανόνων. Οι κανόνες μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε τις ικανότητές μας στη λογική διάρθρωση των επιχειρημάτων, την πειθαρχημένη συνεργασία με τους συμπαίκτες μας και την με σεβασμό και κατανόηση κριτική των θέσεων της αντίπαλης ομάδας.

        Ίσως μια νέα γενιά με μεγαλύτερη ανεκτικότητα και περισσότερα επιχειρήματα να είναι αυτό που περισσότερο χρειάζεται ο τόπος μας πλέον!

Top