.

ΕΙΧΑ ΠΑΕΙ ΤΣΑΡΚΑ…..ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ….

Η  συμπρωτεύουσα του Βυζαντίου. Μια βόλτα στα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης

από τις μαθήτριες  του Β1 Βαλεντίνα Ανδρονικίδου

Άννα – Μαρία Εφτιμιέ

Στα πλαίσια του μαθήματος Μεσαιωνικής και Νεότερης Ιστορίας η Β΄ τάξη του γυμνασίου Κορινού επισκέφτηκε Μνημεία της Θεσσαλονίκης. Η μέρα ήταν βροχερή και το επταπύργιο, τα κάστρα και τον πύργο του Τριγωνίου τα είδαμε μέσα από το λεωφορείο.

άποψη των κάστρων της Θεσσαλονίκης

Στη συνέχεια μάθαμε για την οργάνωση του μοναστικού βίου και για το θεολογικό κίνημα του Ησυχασμού που εκδηλώθηκε στη Θεσσαλονίκη με πρωτεργάτη τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης άγιο Γρηγόριο Παλαμά.

Στα χρόνια των Παλαιολόγων (1261-1453) σύμφωνα με ιστορικές πηγές υπήρχε πλήθος μοναστηριών μέσα στα όρια της καστροπερίκλειστης πόλης και στη γύρω περιοχή. Οι Παλαιολόγοι επέδειξαν ιδιαίτερο ζήλο για την τόνωση του θρησκευτικού αισθήματος του λαού, που συνέβαλλε άλλωστε και στην επιθυμητή ενότητα, απαραίτητη για την αντιμετώπιση των σοβαρών κινδύνων που απειλούσαν με διάλυση τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Ιδιαίτερη φροντίδα προς την κατεύθυνση αυτή εκδήλωσε η αυτοκράτειρα Άννα Παλαιολογίνα, που ήρθε και εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1351.Τότε ήρθαν και ίδρυσαν τη μονή Βλατάδων οι μοναχοί Δωρόθεος και Μάρκος Βλατής, που διακρίνονταν για τη μεγάλη τους μόρφωση και τη βαθιά χριστιανική τους πίστη. Ίσως βοηθήθηκαν και από την Άννα Παλαιολογίνα η οποία κατά την ίδια χρονική περίοδο (1351-1371) επισκεύαζε τα κοντινά στο χώρο της μονής ανατολικά τείχη της πόλης. Το μοναστήρι είναι σταυροπηγιακό, δηλαδή εξαρτάται κατευθείαν από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, αφιερώθηκε στον Παντοκράτορα Χριστό και πανηγύριζε κατά την εορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα ( 6 Αυγούστου).

Αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το καθολικό που ανήκει στον « σταυροειδή» τύπο καθώς και ο τρόπος στήριξης του τρούλου στους τοίχους του ιερού. Το 1801 ο ναός επισκευάστηκε ριζικά από το μεγαλέμπορα Ιωάννη Καυταντζόγλου.

Επισκεφτήκαμε το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, όπου μας έδειξαν τον τρόπο που ψηφιοποιούν τα χειρόγραφα και τη βιβλιοθήκη με τις πολύ παλιές εκδόσεις. Ο τρόπος που λειτουργούσαν τα μοναστήρια στα χρόνια του Βυζαντίου,ως χώροι αντιγραφής και συντήρησης μεγάλου όγκου γνώσεων μας εντυπωσίασε.