των μαθητριών της Α” Λυκείου Ολυμπίας Καραλή και Ελένης Κωνσταντινίδου

Είναι γνωστό ότι η ενδυμασία είναι στοιχείο που αποκαλύπτει το πολιτιστικό επίπεδο όχι μόνο του ατόμου, αλλά και της κοινωνίας γενικότερα. Ακόμα και στο χώρο του σχολείου αμφίρροπες είναι οι απόψεις για τον αν οι μαθητές θα πρέπει να φορούν ή όχι σχολικές ποδιές τηρώντας έτσι την ομοιομορφία.

Από τη μία πλευρά, το ομοιόμορφο ντύσιμο στο σχολείο συνδέεται με την τάση του ατόμου να ταυτίζεται με την ομάδα στην οποία ανήκει και να μην διαφοροποιείται από αυτή. Συγκεκριμένα, η επιλογή της ποδιάς καλλιεργεί την τυποποίηση στην αισθητική και επιβάλλει τη συμμόρφωση. Έτσι, οι μαθητές αποκτούν κοινωνική συνείδηση του εαυτού τους και διεκπεραιώνουν τον κοινωνικό τους ρόλο. Λαμβάνοντας υπόψιν, ότι τα άτομα νεαρής ηλικίας δέχονται έντονα ερεθίσματα από το περιβάλλον τους (π.χ. φίλοι, οικογένεια) και από της τάσεις της μόδας, θεωρείται από πολλούς σωστή η επιβολή της ποδιάς, η οποία συμβάλλει στην εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων(οικονομικά ευκατάστατες τάξεις – οικονομικά ασθενέστερες). Επιπλέον, πολλούς υποστηρικτές βρίσκει η αντίληψη ότι η ελευθερία στην ενδυμασία στο σχολείο δημιουργεί άγχος στα άτομα που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα πρότυπα που επιβάλλει η μόδα, καθώς και αισθήματα μειονεξίας και υποτίμησης του «εγώ». Για τον λόγο αυτό, η ποδιά αναστέλλει την νοοτροπία που θέτει σε προτεραιότητα την εξωτερική εμφάνιση. Τέλος, το σχολείο στοχεύει στην πνευματική καλλιέργεια και στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του κάθε μαθητή, κάτι το οποίο πολύ συχνά υποβιβάζει η μόδα, αγγίζοντας πολλές φορές τα όρια του ναρκισσισμού.

Από την άλλη πλευρά, υποστηρίζεται ότι η αμφίεση από μόνη της είναι ένδειξη και όχι απόδειξη, μόνο αν συνδυαστεί με άλλα στοιχεία του ατόμου μπορεί να αποκαλύψει στοιχεία της ταυτότητας ενός προσώπου. Αυτό συμβαίνει γιατί το «είναι» και το «φαίνεσθαι» όχι μόνο δεν ταυτίζονται πάντα, αλλά πολλές φορές το «φαίνεσθαι» αξιοποιείται για να αποκρύψει το «είναι». Έτσι και στο σχολικό περιβάλλον το ομοιόμορφο ντύσιμο δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την τάξη, την επιμέλεια και την οργάνωση. Γι’ αυτόν το λόγο, η ενδυμασία αντί για μέσο αποκάλυψης μιας προσωπικότητας λειτουργεί πολλές φορές ως μέσο

εξαπάτησης. Εκτός αυτού, η απόλυτη υπακοή στις επιταγές του εκάστοτε σχολικού κανονισμού έχει ως αποτέλεσμα ο μαθητής να κινδυνεύει να αλλοτριώσει την προσωπικότητά του. Φυσικό επακόλουθο είναι η μαζοποίηση των μαθητών, όχι μόνο στον τρόπο ένδυσης, αλλά και γενικότερα στον τρόπο συμπεριφοράς. Το γεγονός αυτό εμποδίζει τον κάθε μαθητή να ανταποκριθεί στην ανάγκη του για προσωπική έκφραση και δημιουργικότητα.

Με το πέρασμα λοιπόν των χρόνων, από το «τότε» στο «σήμερα», η κατάργηση της ποδιάς συνδυάστηκε με το πνεύμα του εκδημοκρατισμού, του πλουραλισμού και της ελευθερίας στην ανάπτυξη της προσωπικότητας. Τα τελευταία χρόνια «άνοιξε» δειλά-δειλά  η συζήτηση για την επαναφορά της ποδιάς. Ποτέ όμως μέχρι σήμερα δεν έγινε κάποια σχετική ενέργεια από την πλευρά της Πολιτείας. Υπάρχουν αξιόλογα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές, γι’ αυτό είναι δύσκολο να σχηματίσουμε μια απόλυτη άποψη. Εσείς τι νομίζετε;