ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ
Οι Συρακούσες του 3ου προχριστιανικού αιώνα, είναι η γενέτειρα ενός από τους μεγαλύτερους θεωρητικούς μαθηματικούς και μηχανολόγους όλων των εποχών. Ο Αρχιμήδης έφερε στο DNA του την επιστήμη και τα μαθηματικά, από τις οικογενειακές του καταβολές. Ο πατέρας του Φειδίας ήταν μορφωμένος και φέρεται να ήταν αστρονόμος. Σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές³ ο μεγάλος σοφός πρέπει να έζησε μεταξύ 287 – 212 π.Χ. Η οικογένεια του ήταν εξαιρετικά εύπορη. Είχαν διασυνδέσεις με την κυβέρνηση της πόλης, αφού ο Φειδίας ήταν συγγενής και φίλος του βασιλιά Ιέρωνα⁴ του 2ου. Ο Φειδίας κατάλαβε από νωρίς τη μαθηματική ιδιοφυία του γιου του και τον έστειλε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου υπήρχε το σπουδαιότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα⁵ της ελληνιστικής εποχής. Εκεί μαθήτεψε και συνεργάστηκε με μερικούς από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς⁶ της εποχής. Αν και δεν είναι σίγουρο ότι πρόφτασε ζωντανό τον Ευκλείδη, σίγουρα μελέτησε τα «Στοιχεία» και διδάχθηκε το κορυφαίο σύγγραμμα που αποτελεί την Επιτομή των Ελληνικών Μαθηματικών. Κατά την παραμονή του στην Αλεξάνδρεια έδειξε ότι εκτός από τα μαθηματικά είχε κλίση στη μηχανική. Κατασκεύασε τον ατέρμονα κοχλία, μια εξαιρετική μηχανή με την οποία οι γεωργοί της Αιγύπτου μπορούσαν να αντλούν νερό⁷ από τον Νείλο και να ποτίζουν με ευκολία τα χωράφια τους. Η έλικα του Αρχιμήδη χρησιμοποιήθηκε για αιώνες σε όλες τις μεσογειακές χώρες. Στην Αίγυπτο αναφέρεται η χρησιμοποίηση της μέχρι τον 20ο αιώνα.
Η επαγγελματική του σχέση με τους μαθηματικούς της Αλεξάνδρειας συνεχίστηκε και μετά την επιστροφή του στις Συρακούσες. Οι μαθηματικοί αντάλλαζαν επιστολές με μαθηματικά προβλήματα και εισηγήσεις για τις λύσεις τους. Ο Αρχιμήδης, μερικές φορές έδινε στους συναδέλφους του λανθασμένα στοιχεία ή συμπεράσματα για να δοκιμάσει τις γνώσεις και την οξύνοια τους. Ο Κόνωνας, ότι μαθηματικό έργο έπαιρνε δι’ αλληλογραφίας από τον Αρχιμήδη, το αντέγραφε και το ταξινομούσε ως περιουσία της διάσημης βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Επιπλέον η βιβλιοθήκη συστηματικά ταξινομούσε το Αρχιμήδειο έργο με εξαγορές αντιγράφων από άλλες βιβλιοθήκες και κατασχέσεις πρωτοτύπων από καράβια που ναυλοχούσαν στην Αλεξάνδρεια. Δυστυχώς η καταστροφή της βιβλιοθήκης μερικούς αιώνες αργότερα οδήγησε στην απώλεια πέραν του 50% των εργασιών του. Το γραπτό έργο του Συρακούσιου σοφού περιλάμβανε πέραν των σαράντα βιβλίων από τα οποία σώθηκαν ολικά ή αποσπασματικά μόνο τα μισά⁸.
Η σχέση του Αρχιμήδη με τα Μαθηματικά έφτανε στα όρια της υπερβολής. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι έμενε επί πολλές ώρες, κάποτε μέρες, χωρίς φαγητό και νερό, παραμελώντας την καθαριότητα του σώματος του στην προσπάθεια του να λύσει δυσεπίλυτους γρίφους ή να αποδείξει θεωρήματα που είχαν ζορίσει ικανούς μαθηματικούς. Ήταν ολότελα αφοσιωμένος και απορροφημένος στη χάραξη γραμμών, τόξων και κύκλων που δεν μπορούσε να ασχοληθεί με οτιδήποτε άλλο.
