Στήλη: Πολιτισμός

Η Ελλάδα σε ρυθμούς Καρναβαλιού!!

carnival2-1570870829

Το καρναβάλι είναι μια γιορτή γεμάτη χαρά, διασκέδαση και ζωντάνια, που συνδέει τους ανθρώπους όχι μόνο μεταξύ τους αλλά και με την παράδοση και τον πολιτισμό τους. Από τις μεταμφιέσεις, τη μουσική και τα γλέντια μέχρι τις εντυπωσιακές παρελάσεις, οι παραδόσεις του καρναβαλιού είναι φαντασμαγορικές και όλοι τις λατρεύουν. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και του κόσμου, το καρναβάλι έχει τον δικό του ξεχωριστό τρόπο να το γιορτάζουν, συνδυάζοντας τη διασκέδαση με τις παλιές παραδώσεις.

Ένα από τα παλαιότερα έθιμα της Ελλάδας είναι οι «Κουδουνοφόροι» στον Σοχό Θεσσαλονίκης. Την Κυριακή της Αποκριάς, κάποιοι καρναβαλιστές, με κουδούνια σε όλο τους το σώμα, βγαίνουν και χορεύουν στους δρόμους και στις πλατείες του Σόχου. Αυτοί οι καρναβαλιστές φοράνε μαύρες γιδοπροβιές ζωσμένοι με τη ντουζίνα, όπως λέγονται τα κουδούνια. Αυτό που ξεχωρίζει στις στολές τους είναι η προσωπίδα τους, το καλπάκι όπως λέγεται, που καλύπτει όλο το πρόσωπο και καταλήγει σ’ ένα ψηλό λοφίο από κορδέλες. Είναι φτιαγμένη από μαύρο ύφασμα, πάνω στο οποίο κεντιούνται σε γεωμετρικούς σχεδιασμούς πολύχρωμα κομμάτια υφάσματος. Στη θέση του στόματος κρέμονται μουστάκια από ουρά αλόγου.

Λαμβάνουν χώρα την Καθαρά Δευτέρα και μικροί και μεγάλοι, καλυμμένοι με φόρμες και μαντήλια, κατεβαίνουν τα στενά του Γαλαξιδίου, πετώντας ο ένας στον άλλο αλεύρι, μέχρι να γίνουν όλοι πολύχρωμοι. Στα «αλευρομουτζουρώματα» όλοι γίνονται μια παρέα, με τη «μάχη» και τη μουσική να κρατούν έως το βράδυ. Προορισμός το λιμάνι, όπου η «μάχη» κορυφώνεται μέχρι το βράδυ, που οι κατάκοποι «πολεμιστές» μετακινούνται προς τα αυτοσχέδια γλέντια στις πλατείες και τα στενά. Η μουσική στα αλευρομουτζουρώματα βέβαια δεν σταματάει λεπτό κι εκτός από τα γνωστά καρναβαλικά, εδώ κυρίαρχο ρόλο έχουν οι κουδούνες, καραμούζες και νταούλια συνοδεύουν το κομβόι, ενώ ανάμεσα στους συμμετέχοντες, θα δείτε και ξεχαρβαλωμένα, βαμμένα αυτοκίνητα, τα «άρματα», που τους μεταφέρουν! Τα αλευρομουτζουρώματα δεν σταματούν αν δεν βαφτεί το λιμάνι, ακόμα και η θάλασσα δηλαδή, πολύχρωμο, όπως και όλοι όσοι βρίσκονται εδώ.

Δεν γίνεται φυσικά να παραλειφθεί το έθιμο του Μπαμπόγερου των Σερρών που αναβιώνει κάθε χρόνο στο χωριό την Κυριακή της Τυρινής και την Καθαρά Δευτέρα, στο χωριό Φλάμπουρο. Οι καρναβαλιστές-μπαμπόγεροι φορούν μαύρα ή καφέ δέρματα από αρνιά και κατσίκια, τα οποία έχουν οι ίδιοι επεξεργαστεί. Ζώνουν στη μέση τους διαφορετικού μεγέθους κουδούνια και τοποθετούν ευλαβικά στο κεφάλι το δίμετρο, μαύρο μυτερό καπέλο, τη λεγόμενη «μπαμπουσάρκα», που είναι στολισμένη με δεκάδες πολύχρωμες κορδέλες, χάντρες και μαντίλες. Μπορεί κανείς να δει μόνο τα μάτια τους. Νωρίς το πρωί, ο Μπαμπόγερος, αφού πάρει την ευλογία της μάνας του, κατευθύνεται στην εκκλησία για να πάρει τη χάρη της Αγίας Άννας και, έπειτα, επισκέπτεται κάθε σπίτι του χωριού με σκοπό να διώξει το κακό και να φέρει καλή τύχη, ευημερία και υγεία. Το έθιμο του Μπαμπόγερου ολοκληρώνεται την Καθαρά Δευτέρα με ένα μεγάλο γλέντι, που στήνεται στην πλατεία του χωριού με έναν ιεροτελεστικό τρόπο, χάρμα οφθαλμών για τον επισκέπτη.
Έπειτα υπάρχει και το τρελό καρναβάλι της Ξάνθης! Καρναβάλι στην Ξάνθη σημαίνει φυσικά «κάψιμο του Τζάρου». Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου, ντόπιοι και επισκέπτες παρακολουθούν να καίγεται ένα ανθρώπινο ομοίωμα τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια, με στόχο να ξορκιστεί το κακό -εν προκειμένω, η απομάκρυνση των ψύλλων το καλοκαίρι. Το έθιμο έχει έρθει από πρόσφυγες του Σαμακώβ της Ανατολικής Θράκης και ζωντανεύει κάθε χρόνο. Το ξανθιώτικο καρναβάλι είναι ο θεσμός με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στην πόλη, από το 1966, και το δεύτερο μεγαλύτερο σε όλη την Ελλάδα, μετά από αυτό της Πάτρας.

Κλείνοντας όμως, ας μην ξεχαστεί το γεγονός ότι το ελληνικό καρναβάλι δεν είναι απλώς μια γιορτή μεταμφιέσεων και κεφιού, αλλά ένα ζωντανό κομμάτι της παράδοσής μας, που περνά από γενιά σε γενιά, γεμίζοντας τις πόλεις και τα χωριά με χρώματα, μουσική και ανεμελιά. Από το ξακουστό Πατρινό Καρναβάλι και μέχρι κάθε γωνιά της Ελλάδας προστίθεται μια μοναδική πινελιά στο ξέφρενο πανηγύρι. Και καθώς τα φώτα χαμηλώνουν και οι μάσκες πέφτουν, μια υπόσχεση μένει: το καρναβάλι θα επιστρέψει, φέρνοντας μαζί του την ίδια αστείρευτη χαρά και τη μαγεία της παράδοσης που το κρατά ζωντανό μέσα στους αιώνες!!

Συγγραφική ομάδα:

Αγγελική Γιαννακούλια
Σοφία Καρατζά

Λατινικοί χοροί

λατινικοι χοροι

Ο χορός είναι μία μορφή τέχνης που συνδυάζει την κίνηση του σώματος με μουσική ή άλλο ήχο, προκειμένου να εκφράσει συναισθήματα, ιδέες, ή απλώς να ψυχαγωγήσει το κοινό. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές χορού, οι οποίες διαφέρουν ανάλογα με την κουλτούρα, το ύφος, και τη χρήση τους. Μια κατηγορία αποτελούν οι λατινικοί χοροί.

Οι λατινικοί χοροί είναι μια ομάδα χορών που αναπτύχθηκαν στη Λατινική Αμερική και έχουν γίνει δημοφιλείς σε όλο τον κόσμο, τόσο για την ενέργεια όσο και για την έντονη ρυθμική τους κίνηση. Οι λατινικοί χοροί συνήθως χαρακτηρίζονται από γρήγορο ρυθμό, πάθος και έντονη σωματική επαφή μεταξύ των χορευτών.

Όλοι οι latin χοροί έχουν κάτι διαφορετικό να προσφέρουν. Κάθε χορός έχει άλλα χαρακτηριστικά, άλλο στυλ, άλλη τεχνική, άλλη έκφραση. Οι πέντε κύριοι χοροί, αν και τεχνικά εντυπωσιακοί, έχουν μικρές έως και καθόλου ομοιότητες με τους ρυθμούς από τους οποίους προήλθαν.

Οι λατινικοί χοροί, παρόλο που εμφανίστηκαν σε λατινικές χώρες, έχουν γίνει δημοφιλείς σε παγκόσμιο επίπεδο και χρησιμοποιούνται συχνά σε διαγωνισμούς χορού, όπως ο χορός σε ρυθμούς λάτιν στους διεθνείς αγώνες χορού, όπου οι συμμετέχοντες αγωνίζονται σε διάφορους λατινικούς χορούς. Ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του μοναδική τεχνική και χαρακτήρα, αλλά όλοι τους απαιτούν καλή φυσική κατάσταση, συντονισμό και εκφραστικότητα από τους χορευτές.

Οι λατινικοί χοροί σήμερα συνεχίζουν να είναι δημοφιλείς σε όλο τον κόσμο και έχουν εξελιχθεί μέσα από τις παραδοσιακές τους μορφές για να προσαρμοστούν στις σύγχρονες τάσεις και απαιτήσεις των χορευτών και του κοινού. Ο αντίκτυπος της παγκοσμιοποίησης, των μέσων ενημέρωσης και της πολιτιστικής ανταλλαγής έχει διασφαλίσει ότι οι λατινικοί χοροί παραμένουν σε μεγάλη ζήτηση.

Η διάδοση των λατινικών χορών σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν αποτέλεσμα διαφόρων ιστορικών, κοινωνικών και πολιτιστικών παραμέτρων, όπως η μετανάστευση, η επιρροή των μέσων ενημέρωσης, καθώς και η ανάπτυξη του διεθνούς τουρισμού και της παγκοσμιοποίησης. Η αρχή των λατινικών χορών μπορεί να εντοπιστεί στην αποικιακή εποχή, όταν οι ευρωπαίοι αποικιστές έφεραν μαζί τους τους δικούς τους χορούς, μουσικές αλλά και παραδόσεις στην Αμερική. Αυτές οι παραδόσεις αναμείχθηκαν στην συνέχεια με τους ρυθμούς και τις μουσικές των γηγενών πληθυσμών και των Αφρικανών δούλων, δημιουργώντας νέες μουσικές και χορευτικές μορφές.
Μερικοί από τους γνωστότερους και σημαντικότερους λατινικούς χορούς είναι οι εξής:

  • Σάλσα: Ο χορός της σάλσα έχει τις ρίζες του στην Κούβα, όπου και αναπτύχθηκε στα μέσα του 20ού αιώνα. Είναι ένα εξαιρετικά δημοφιλές είδος χορού που συνδυάζει αφρο-κουβανέζικες και ευρωπαϊκές παραδόσεις.
  • Τσα-τσα: Γεννήθηκε στην Κούβα στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και έχει πιο γρήγορο ρυθμό σε σύγκριση με άλλους λατινικούς χορούς. Η χορογραφία του βασίζεται σε ένα χαρακτηριστικό «τσα-τσα» βήμα, που είναι από το οποίο πήρε το όνομά του.
  • Ρούμπα: Επίσης κουβανικής προέλευσης, η ρούμπα είναι ένας χορός με αργό ρυθμό και χαρακτηρίζεται από την έντονη σωματικότητα και την αλληλεπίδραση μεταξύ των χορευτών. Στηρίζεται σε αφρο-κουβανέζικους ρυθμούς και θεωρείται η βάση για άλλους λατινικούς χορούς.
  • Τάγκο: Το τάγκο, που προήλθε από την Αργεντινή και την Ουρουγουάη, είναι ένας χορός γεμάτος συναισθηματική ένταση και πάθος. Η μουσική του τάγκο συνδυάζει ευρωπαϊκές και αφρικανικές επιρροές και χαρακτηρίζεται από αργό ρυθμό και έντονες κινήσεις του σώματος. Το τάγκο αρχικά ήταν χορός των φτωχών και των μεταναστών και εξελίχθηκε μέσα στους αιώνες για να γίνει ένας από τους πιο εκλεπτυσμένους χορούς παγκοσμίως.
  • Σάμπα: Η σάμπα είναι χορός από τη Βραζιλία, ιδιαίτερα συνδεδεμένος με το βραζιλιάνικο καρναβάλι. Οι ρίζες της προέρχονται από την αφρικανική παράδοση και την κουλτούρα των Αφρικανών σκλάβων στη Βραζιλία. Ο χορός είναι γεμάτος ρυθμό και δυναμισμό, με γρήγορες και εντυπωσιακές κινήσεις των ισχίων.

Συγγραφική ομάδα:

Ιουλία Γκολφινοπούλου
Αποστολία Νικολάου

Μεξικάνικη κουζίνα

Η μεξικανική κουζίνα είναι αναγνωρισμένη παγκοσμίως για την ποικιλία, τις γεύσεις και τις πολιτισμικές της ρίζες. Η γαστρονομία της χώρας συνδυάζει παράδοση, ιστορία και φυσικά τα τοπικά προϊόντα, προσφέροντας ένα μοναδικό γευστικό ταξίδι.

Ιστορικές Ρίζες της Μεξικανικής Κουζίνας

Η μεξικανική κουζίνα έχει βαθιές ρίζες στην προκολομβιανή εποχή, με τους αρχαίους πολιτισμούς των Μάγια και των Αζτέκων να αποτελούν τη βάση για πολλές από τις σημερινές παραδόσεις. Αυτοί οι πολιτισμοί χρησιμοποιούσαν υλικά που αναπτύσσονταν στην περιοχή, όπως το καλαμπόκι, η καυτερή πιπεριά, το φασόλι, το λάδι, η σοκολάτα, οι ντομάτες και το αβοκάντο. Η καλλιέργεια του καλαμποκιού, ειδικά, υπήρξε θεμελιώδης για την καθημερινή διατροφή, καθώς αποτελούσε την κύρια πηγή ενέργειας και θρεπτικών ουσιών.

Μια από τις σημαντικότερες και πιο γνωστές πτυχές της μεξικανικής κουζίνας είναι το μάζα (masa), μια μάζα που προκύπτει από το καλαμπόκι και χρησιμοποιείται σε διάφορες μορφές, όπως οι τορτίγιες. Η δημιουργία αυτών των τορτιγιών, οι οποίες είναι η βάση για πολλές μεξικανικές συνταγές, ήταν εξαιρετικά σημαντική για την ανάπτυξη του πολιτισμού. Το καλαμπόκι επεξεργαζόταν με ένα παραδοσιακό τρόπο που ονομάζεται nixtamalización, μια μέθοδος που αυξάνει την θρεπτική αξία του καλαμποκιού και το καθιστά πιο εύκολο στην πέψη.

Μετά την κατάκτηση του Μεξικού από τους Ισπανούς τον 16ο αιώνα, η μεξικανική κουζίνα επηρεάστηκε από την ισπανική γαστρονομία. Καινούρια συστατικά, όπως το κρέας (χοιρινό, βοδινό, πουλερικά), το σκόρδο, το λάδι και η ζάχαρη, εισήχθησαν στην τοπική διατροφή. Εντούτοις, οι Μεξικανοί διατήρησαν τη χρήση των παραδοσιακών υλικών τους και συνδύασαν τα με τα νέα συστατικά για να δημιουργήσουν κάτι μοναδικό.

Πολιτισμικά Στοιχεία της Μεξικανικής Κουζίνας

Η κουζίνα του Μεξικού δεν είναι απλώς φαγητό· είναι ένα θεμελιώδες κομμάτι της πολιτισμικής ταυτότητας της χώρας. Ο μεξικανικός τρόπος ζωής είναι στενά συνδεδεμένος με τη γαστρονομία, και τα γεύματα συχνά είναι εκδηλώσεις κοινωνικής συνάθροισης. Ειδικές περιστάσεις, όπως οι γιορτές και οι θρησκευτικές εορτές, περιλαμβάνουν συγκεκριμένα φαγητά, όπως τα tamales, τα pozole και τα mole, που έχουν συμβολική σημασία.

Η κουζίνα του Μεξικού δεν είναι απλώς πλούσια σε γεύσεις, αλλά και σε χρώματα. Ο συνδυασμός της καυτερής πιπεριάς, της φρέσκιας κρέμας, του αβοκάντο και των αρωματικών βοτάνων δημιουργεί πιάτα που διεγείρουν όλες τις αισθήσεις. Το mole, μια πολυτελής σάλτσα που περιέχει σοκολάτα και καυτερές πιπεριές, είναι ίσως το πιο διάσημο παράδειγμα αυτού του πλούτου γεύσης.

Επιπλέον, η μεξικανική κουζίνα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις τοπικές παραδόσεις και την έννοια της κοινότητας. Η παρασκευή και η κατανάλωση φαγητού δεν είναι μόνο μια πράξη ικανοποίησης της πείνας, αλλά και μια ευκαιρία για κοινωνική αλληλεπίδραση και κοινή χαρά. Οι τοπικές αγορές, γεμάτες από φρέσκα προϊόντα, είναι ο πυρήνας αυτής της κοινωνικής κουλτούρας.

Σύγχρονη Εξέλιξη και Διεθνής Αναγνώριση

Στην σύγχρονη εποχή, η μεξικανική κουζίνα έχει κερδίσει διεθνή αναγνώριση, με τα πιάτα της να εμφανίζονται σε όλο τον κόσμο. Πολλοί σεφ μεξικάνικης καταγωγής, όπως η Enrique Olvera και η Pati Jinich, έχουν διαδώσει τις γεύσεις του Μεξικού σε διεθνές επίπεδο, επαναστατώντας και εκσυγχρονίζοντας παραδοσιακές συνταγές.

Η UNESCO έχει αναγνωρίσει τη μεξικανική γαστρονομία ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, αποδίδοντας σε αυτήν τη σημασία που έχει ως μέρος της μεξικανικής ταυτότητας. Οι διεθνείς βραβεύσεις, η αύξηση των μεξικανικών εστιατορίων σε πολλές χώρες και η επιρροή της στην παγκόσμια κουζίνα, δείχνουν την επιτυχία και τη μοναδικότητα της μεξικανικής κουζίνας.

Συνολικά, η μεξικανική κουζίνα είναι ένα συνδυαστικό έργο τέχνης, που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και αποκαλύπτει την ψυχή του Μεξικού μέσα από την γεύση.

Ανδρέας Καυγάς