Η λατρεία του θεού Διόνυσου στη Θράκη

Ο Διόνυσος θεωρείται ο πλέον δημοφιλείς θεός της αρχαιότητας καθώς είναι προστάτης του δράματος, της γονιμότητας και ήταν αυτός, που έδωσε στους ανθρώπους το δώρο του κρασιού και της αμπελουργίας. Ο θεός έμεινε πάντα ο προστάτης του θεάτρου και οι δραματικοί αγώνες τόσο στην Αθήνα όσο και αργότερα και αλλού οργανώνονταν στο πλαίσιο των εορτών προς τιμήν του.

imagesΣτη θεϊκή μορφή του Διονύσου, άρρηκτα συνδεδεμένη με την περιοχή της Θράκης, ενσωματώνονται ποικίλες αντιφάσεις και αντιθέσεις, καθώς η λατρεία του θεού σχετιζόταν τόσο με τη βλάστηση της γης και την ευδαιμονία, όσο και με την οργιαστική μανία και τον σπαραγμό.

Η Θράκη διαδραμάτισε στο πέρασμα των αιώνων σημαντικό ρόλο στη γέννηση και εξέλιξη του αρχαίου δράματος χάρη στον Διόνυσο.

Πτολεμαίος Β΄

                        Πτολεμαίος Β΄

 

Πτολεμαίος Γ'

                                                                                                                                                                                           Πτολεμαίος Γ΄

Εκτός από τις στενές σχέσεις Θράκης και Αθηνών, γνωστές είναι επίσης οι φιλολογικές μαρτυρίες του παρελθόντος και τα πολλά αρχαιολογικά ευρήματα που το επιβεβαιώνουν. Ένα άλλο πολύ σημαντικό γεγονός ήταν η ιδιαίτερη σύνδεση που είχε η μακεδονική δυναστεία και αργότερα οι Πτολεμαίοι στην Αίγυπτο με τον Διόνυσο.

Ο Ορφέας με τη λύρα 

Αναφορές έγιναν επίσης για πολύ σημαντικά στοιχεία και ειδικότερα αυτά που αφορούν  την επιβίωση διονυσιακών δρώμενων στη Θράκη, για τις σχέσεις Διονύσου και Ορφέα, για τον Ορφισμό στην ύστερη αρχαιότητα, για τον ρόλο του Παγγαίου και της Ροδόπης στη λατρεία του Διονύσου και του Ορφέα κ.λπ.

Στον Όμηρο, αλλά και σε άλλους μυθικούς κύκλους ο Διόνυσος παρουσιάζεται βάρβαρος και άγριος και έχει πολλά κοινά σημεία με τον θεό του πολέμου, Άρη. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι στις ψηλές κορφές της Ροδόπης λειτουργούσε Μαντείο του Διονύσου.

Αρχαιολογικός χώρος Αβδήρων

Αρχαιολογικός χώρος Αβδήρων

Επιπλέον, στα Άβδηρα υπήρχε ναός του Διονύσου και σύμφωνα με τις πηγές ετελούντο αγώνες, τα «Διονύσια». Η λατρεία του Διονύσου είναι ταυτισμένη με την έκσταση, μέσα από την οποία ο άνθρωπος ξεπερνούσε τον εαυτό του για να καταληφθεί και να πληρωθεί από το θεό του, κατάσταση που ονομάζεται ενθουσιασμός.

Ο Διόνυσος αποκαλείται με την ονομασία ΄΄ Ένας θεός με πολλές όψεις΄΄, καθώς στη διονυσιακή λατρεία, όμως, σύμφωνα με τους μύθους που παραδίδονται, δύο είδη μανίας: από τη μια πλευρά την ψυχική έκσταση των ευσεβών, αλλά από την άλλη την τυφλή μανία που έστελνε ο θεός στους αντιπάλους του, επειδή δεν τον αναγνώριζαν. Ο Διόνυσος πάντως, από τη Θράκη έγινε δεκτός και στους Δελφούς, όπου κατά τους χειμερινούς μήνες σιγούσε ο απολλώνιος ύμνος: παιάν και ηχούσε ο διονυσιακός διθύραμβος.

Σύντομα σε πολλές πόλεις διεξάγονταν γιορτές προς τιμήν του θεού (Λήναια, Διονύσια, Ανθεστήρια κ.α.), οι οποίες συνδέονταν με τα «διονυσιακά όργια», δηλαδή τελετές και ιερουργίες που πρόσφεραν στους πιστούς τη γοητεία της εκστατικής λατρείας και ταυτόχρονα εμψύχωναν τις μυστικές δυνάμεις της βλαστήσεως.

Νταλού Αλίκη Α΄2 

ΠΗΓΕΣ

Σχολιάστε