Η βία, ως κοινωνική παθογένεια, απαντάται σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, στο μέτρο που αποτελεί φαινόμενο άρρηκτα συνδεδεμένο με την ανθρώπινη φύση και ως τέτοιο εμφανίζεται σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής δραστηριότητας, από τα στενά πλαίσια της οικογένειας μέχρι και την πολιτική ζωή. Ένα ιδιόμορφο πεδίο εκδήλωσης βίαιων συμπεριφορών αποτελεί και ο αθλητισμός, ο οποίος μάλιστα, ως συλλογικό- κοινωνικό αγαθό, τελεί υπό την προστασία και την ανώτατη εποπτεία του Κράτους. Ωστόσο, μια ματιά στη σύγχρονη πραγματικότητα αρκεί για να καταδείξει την ένταση του προβλήματος της βίας στα γήπεδα ( χουλιγκανισμός ).
Ως χουλιγκανισμός αναφέρεται η ανάρμοστη και βίαιη συμπεριφορά οπαδών αθλητικών ομάδων που οδηγεί στη διατάραξη της τάξης. Εκφάνσεις χουλιγκανισμού συνήθως θεωρούνται πράξεις όπως η υβριστική συμπεριφορά σε γήπεδα κατά τη διάρκεια αγώνων πολλές φορές με ρατσιστική διάθεση, η επιθετική συμπεριφορά σε αυτούς τους χώρους, οι εισβολές οπαδών στον αγωνιστικό χώρο πολλές φορές με βίαιες διαθέσεις, οι ομαδικές συγκρούσεις οπαδών εντός και εκτός γηπέδων καθώς και δολοφονίες που γίνονται μεταξύ οπαδών που τάσσονται υπέρ διαφορετικών ομάδων.
Στα γήπεδα, η βία εκδηλώνεται με δύο μορφές, αφενός μεταξύ των αθλητών και των λοιπών συντελεστών του αγώνα, και αφετέρου εκ μέρους των θεατών της αθλητικής εκδήλωσης, είτε μεταξύ τους είτε προς τους συντελεστές της εκδήλωσης, είτε τέλος προς την αστυνομία. Η μεν πρώτη μορφή της εξηγείται και σε κάποιο βαθμό ίσως δικαιολογείται, αν αναλογιστεί κανείς την ένταση του αγώνα και την επιθυμία για τη νίκη, ενώ δεν πρέπει να αγνοηθεί και το γεγονός ότι κάποια αθλήματα είναι από τη φύση τους βίαια, ή επιτρέπουν τη σωματική επαφή, σε αντίθεση με άλλα, στα οποία ακόμα και η επαφή αποκλείεται. Συνεπώς, συχνά παρατηρούνται <<κρούσματα>> βίας μεταξύ αθλητών, προπονητών ή ακόμη και παραγόντων αθλητικών συλλόγων.
Η βία στα γήπεδα είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο, τόσο ως προς τις αιτίες που την παράγουν, όσο και ως προς τις μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται. Για το λόγο αυτό η αντιμετώπισή της απαιτεί συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων: της κοινωνίας, της πολιτείας, του αθλητισμού. Η κατασκευή νέων γηπέδων ή ανακατασκευή των ήδη υπαρχόντων με τρόπο τέτοιο ώστε να αποπνέουν άνεση, ασφάλεια, και πολιτισμό και δεν θα επιτρέπουν από τους θεατές άσχημες συμπεριφορές (χρήση καμερών κλειστού κυκλώματος σε πολλά σημεία μέσα στο γήπεδο, χρήση σχεδίου επείγουσας εκκένωσης γηπέδου, χρήση συστήματος οδήγησης πλήθους μέσω μεγαφωνικών συσκευών, χρήση προσωπικού ασφαλείας). Πλήρης μεταφορά της ευθύνης της ασφάλειας των ομάδων, των παραγόντων αλλά και των θεατών – φιλάθλων από την ελληνική αστυνομία στα ίδια τα σωματεία με την βοήθεια των Ιδιωτικών Εταιρειών Προστασίας και Φύλαξης. Τέλος, η άμεση σύλληψη και καταδίκη των φυσικών αυτουργών πρόκλησης της ασφάλειας μέσα αλλά και πέριξ του γηπέδου πριν, κατά την διάρκεια, αλλά και μετά το τέλος των αγώνων.
Θάνος Τσανακας Γ3