του Παναγιώτη Παρασκευόπουλου
Τα πρώτα βραβεία Νόμπελ απονεμήθηκαν στις 10 Δεκεμβρίου 1901, στην πέμπτη επέτειο από το θάνατο του Άλφρεντ Νόμπελ.
Οι βραβευθέντες ήταν:
- Ο γερμανός φυσικός Wilhelm Conrad Röntgen (Νόμπελ Φυσικής), για την ανακάλυψη των ακτίνων Χ
- Ο ολλανδός χημικός Jacobus Henricus van’t Hoff( Nόμπελ Χημείας), για την ανακάλυψη των νόμων της χημικής δυναμικής και ωσμωτικής πίεσης στα διαλύματα
- Ο γερμανός γιατρός Emil von Behring (Νόμπελ Ιατρικής – Φυσιολογίας), για το έργο του που αφορούσε τη χρήση του ορού ως θεραπευτικού μέσου
- Ο γάλλος ποιητής Sully Prudhomme (Νόμπελ Λογοτεχνίας)
- Ο ελβετός έμπορος Henry Dunant και ο γάλλος ειρηνιστής Frédéric Passy(που μοιράστηκαν το Νόμπελ Ειρήνης), ο πρώτος για την συνεισφορά του στην ίδρυση του Ερυθρού Σταυρού και ο δεύτερος για τους αγώνες του για την διεθνή ειρήνη.
Λίγα λόγια για τα βραβεία ειρήνης
Το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης είναι ένα από τα πέντε Βραβεία Νόμπελ. Με βάση τη διαθήκη του Νόμπελ το βραβείο αυτό πρέπει να δίνεται «στο πρόσωπο που είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αδελφοποίηση των εθνών, στην κατάργηση ή τη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων και στη διεξαγωγή και προώθηση ειρηνευτικών διαδικασιών». Απονέμεται ετησίως στο δημαρχίο του Όσλο, παρουσία του βασιλιά της Νορβηγίας, στις 10 Δεκεμβρίου. Ο βραβευθείς παραλαμβάνει έναδίπλωμα, ένα μετάλλιο και ένα χρηματικό έπαθλο. Τα άλλα Νόμπελ δίνονται στη Στοκχόλμη της Σουηδίας.
Ο ένας από τους δύο πρώτους βραβευθέντες ήταν το 1901 ο HenryDunant. Οι γονείς του ανέπτυξαν σημαντική φιλανθρωπική δράση. Από νωρίς έμαθαν στον γιο τους την αξία της κοινωνικής προσφοράς και της φιλανθρωπίας. Ο Dunant έγινε αυτόπτης μάρτυρας της μάχης του Σολφερίνο, στην οποία τραυματίστηκαν θανάσιμα περίπου 40.000 στρατιώτες. Με βάση το ανθρωπιστικό του παρελθόν, βοήθησε τους τραυματίες, οργανώνοντας υπηρεσίες πρώτων βοηθειών για αυτούς. Στο έργο του «Ανάμνηση από το Σολφερίνο», πρότεινε την δημιουργία εθελοντικών οργανώσεων περίθαλψης που θα επιδιώκουν την πρόληψη και ανακούφιση του πόνου, τόσο σε καταστάσεις πολέμου, όσο και ειρήνης, χωρίς να γίνονται διακρίσεις. Πρότεινε μία διεθνή συμφωνία που θα εστάζει στην βοήθεια των τραυματιών πολέμου, η οποία υπογράφηκε στην Γενεύη το 1864. Την ίδια χρονιά, ο Dunant ίδρυσε τον Ερυθρό Σταυρό και σχηματίστηκαν οι πρώτες εθνικές οργανώσεις.
Ο Frédéric Passy ήταν ο δεύτερος από τους 2 βραβευθέντες του 1901. Τα γραπτά και οι λόγοι του Passy υπέρ της ειρήνης αναγνωρίστηκαν διεθνώς. Ως ανεξάρτητοςστη Γαλλική Βουλή των Αντιπροσώπων, αντέδρασε στην αποικιακή πολιτική της Γαλλίας επειδή δεν συμφωνούσε με τα ιδανικά του ελεύθερου εμπορίου. Το 1889 συνίδρυσε την Διακοινοβουλευτική Ένωση.Ήταν μέλος του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης στη Βέρνη. Το 1909 δημοσίευσε το έργο του «Για την ειρήνη», όπου περιέγραψε τη δημιουργία και την ιστορία των οργανισμών αυτών.
