Συνέντευξη του κ. Στράτου Γεωργουδή, προέδρου της ΕΛΕΜΑΣΥΝ

- Καλημέρα σας και ευχαριστούμε που δεχτήκατε την πρόσκλησή μας να μας δώσετε αυτή τη συνέντευξη.
- Χαίρομαι πάρα πολύ που είμαι μαζί σας! Ήρθα για 3 λόγους. Ο πρώτος είναι γιατί με προσκαλέσατε και δεν μπορούσα να αρνηθώ. Ο δεύτερος είναι γιατί θυμάμαι με συγκίνηση τις ημέρες της Φλωρεντίας, και θεωρώ ότι όλα πήγαν πάρα πολύ καλά. Δεν ξέρω αν σας ικανοποίησε η παρουσία σας σε μια συνεδρία ή θα θέλατε κάτι παραπάνω, οπότε να περιοριστεί το εκδρομικό πρόγραμμα. Ο τρίτος λόγος για τον οποίο ήρθα είναι ότι είμαι κάτοικος νέας Σμύρνης εδώ και πολλά χρόνια. Και ο τελευταίος λόγος είναι ότι με το σχολείο αυτό έχω παραδοσιακούς δεσμούς γιατί εδώ πήγαινε γυμνάσιο η κόρη μου. Θυμάμαι την παρουσία σας στο Συνέδριο. Άλλωστε ήταν χαρακτηριστικά 2 πράγματα, πρώτον, η στολή σας, αυτά τα φουτεράκια, τα θαλασσιά ήταν χαρακτηριστικά και πάρα πολύ ωραία. Και δεύτερον ήταν το γεγονός ότι ένα βίντεο που μου έστειλε η καθηγήτριά σας μια Κυριακή πρωί με το στην «Ελευσίνα μια φορά» και μάλιστα της έγραψα χαρακτηριστικά ως απάντηση «μας κάνατε και μερακλώσαμε πρωί πρωί».
- Αρχικά θα θέλαμε να σας συγχαρούμε για τη διοργάνωση του δεύτερου μαθητικού συνεδρίου. Και να σας εκφράσουμε τη χαρά μας, διότι είχαμε την ευκαιρία να συμμετέχουμε. Σε ποια πόλη θα διοργανωθεί το 3ο Μαθητικό Συνέδριο;
- Επιλέξαμε την Πράγα, γιατί έχει πάρα πολλά χαρακτηριστικά. Ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, στην αλλαγή της χιλιετίας. Έτσι, εκείνη τη χρονιά, λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση για πρώτη φορά όρισε 9 πόλεις ως πολιτιστικές πρωτεύουσες τιμής ένεκεν για την αλλαγή της χιλιετίας και σε κάθε πόλη απέδωσε ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Την Πράγα την έκανε εκείνη τη χρονιά πολιτιστική Πρωτεύουσα, με ειδικό θέμα τον πολιτισμό, ενώ σε άλλους έδωσε τις τέχνες την τεχνολογία της έξυπνης πόλης κλπ. Συν το γεγονός ότι είναι μια πόλη άγνωστη είναι μια πόλη πάρα πολύ όμορφη. Πρέπει να σας πω ότι ο Γκαίτε έλεγε ότι είναι «Το πιο πολύτιμο πετράδι στην κορώνα του κόσμου». ‘Εχουμε βάλει φέτος και 1 τρίτο άξονα ως θεματική, εκτός από τον πολιτισμό και το περιβάλλον, και την επιστήμη. Γιατί η Πράγα ήταν ονομαστή για πολλά χρόνια ως η πόλη των Αλχημιστών. Η αλχημεία ήταν ένας στόχος των ανθρώπων στην εποχή του Μεσαίωνα που κυρίως προσπαθούσαν από τα ευτελή μέταλλα που βρίσκαν στο γήινο υπέδαφος να φτιάξουν χρυσάφι. Ξέρουμε ότι δεν τα κατάφεραν. Επιπλέον, η Πράγα είναι η πόλη που έζησαν Μεγάλοι Αστρονόμοι εκείνης της εποχής. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω μόνο 2 τον Tycho Brahe και τον Κέπλερ. Για όλους αυτούς, λοιπόν, επιλέξαμε την Πράγα. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις 1-4 Μαρτίου, οπότε θα δώσουμε ραντεβού για τότε, αλλά σήμερα ήρθαμε να μιλήσουμε για το παρελθόν. Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση και να ξέρετε ότι ήρθα με πάρα πολύ μεγάλη χαρά.
- Ας γνωριστούμε καλύτερα. Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς τις σπουδές σας και τα ενδιαφέροντά σας.
- Τελείωσα πριν από πολλά χρόνια. Δεν θυμάμαι πόσα είναι περίπου λίγο μετά την ελληνική επανάσταση του 21 το εξατάξιο γυμνάσιο τότε δεν υπήρχε λύκειο. Τελείωσα λοιπόν το εξατάξιο γυμνάσιο της Ιωνιδείου Σχολής στον Πειραιά. Πέτυχα στο Πανεπιστήμιο κι έγινα φυσικός. Στη συνέχεια πήρα μια υποτροφία από το Δημόκριτο, όπου συνέχισα τις σπουδές μου μέχρι το πτυχίο που λέγεται διδακτορικό. Ασχολήθηκα με την εκπαίδευση από το 81 περίπου, δηλαδή κλείνω 42 χρόνια φέτος. Και βέβαια ίσως. Να υπάρχει ένα ερώτημα στο μυαλό σας πως γίνεται ένας φυσικός να ασχολείται με αυτά τα θέματα; Και πρέπει να σας πω παιδιά ότι ένας άνθρωπος είναι πολλά πράγματα μαζί. Δεν υπάρχει φιλόλογος που να μην ασχολείται με την τεχνολογία. Δεν υπάρχει φυσικός που να μην ενδιαφέρεται για την τέχνη, γιατί όλα αυτά τα πράγματα είναι συνιστώσες που καταλήγουν σε μια συνισταμένη. Θεωρώ ότι το θέμα του πολιτισμού είναι υψίστης σημασίας και για μας τους μεγαλύτερους αλλά και για σας είναι η βάση να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, να γνωρίσουμε την πατρίδα μας, να γνωρίσουμε την Ευρώπη, να γνωρίσουμε όλο τον κόσμο γιατί είναι ένα χαρακτηριστικό που είναι κοινό της ανθρώπινης σκέψης δράσης και δημιουργίας. Αυτό μαζί με το τεράστιο πρόβλημα της εποχής που ονομάζεται κλιματική κρίση μας ώθησε στο να προσπαθήσουμε να διεγείρουμε τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και διάφορα άλλα χαρακτηριστικά.
- Τι σας ενέπνευσε για να ιδρύσετε την ΕΛΕΜΑΣΥΝ;
- Χρειαζόταν ένας φορέας που να αναλάβει αυτή τη διοργάνωση των συνεδρίων. Αυτός ο φορέας είναι μη κερδοσκοπικός και συνεχώς διευρύνεται. Πρέπει να σας πω φέτος ότι στις τάξεις της ΕΛΕΜΑΣΥΝ έχουν μπει άνθρωποι από όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης από το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο και από το πανεπιστήμιο που πλαισιώνουν την προσπάθειά μας.
- Με ποια κριτήρια επιλέγετε ποια πόλη θα φιλοξενεί τα μαθητικά συνέδρια;
- Είναι η τρίτη πόλη που επιλέγεται η Πράγα. Πρέπει να σας πω ότι είχαμε μια οδυνηρή εμπειρία στην πρώτη μας επιλογή στην Κωνσταντινούπολη, η οποία επελέγη για πολύ συγκεκριμένους λόγους τους οποίους υποθέτω αντιλαμβάνεστε. Εμείς είμαστε κάτοικοι της Νέας Σμύρνης. Είναι μια πόλη που χτίστηκε από την προσφυγιά, άρα καταλαβαίνουμε τι σημαίνει η Κωνσταντινούπολη για τον Ελληνισμό. Υπήρξε Πολιτιστική πρωτεύουσα το 2010. Πρέπει να σας πω χαρακτηριστικά ότι η Κωνσταντινούπολη ήταν η πρώτη πόλη από αυτές που έγιναν Πολιτιστικές πρωτεύουσες που δεν ήταν πόλη κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λοιπόν, ετοιμαστήκαμε. συμμετείχαν 640 περίπου μαθητές και μαθήτριες από όλη την Ελλάδα, την Κύπρο και την ομογένεια και μία εβδομάδα πριν από την έναρξη του συνεδρίου κηρύχθηκε η καραντίνα τότε το 2020 και έτσι το συνέδριο αυτό δεν έγινε ποτέ με φυσική παρουσία. Μετά πέρασαν τα 2 χρόνια της καραντίνας. Τα ξέρετε, τα ζήσατε και εσείς και στη συνέχεια συνεχίσαμε αυτή την προσπάθεια. Πήραμε τις πόλεις με τη σειρά, η Φλωρεντία βέβαια είναι αυτό που είναι .Ήταν η δεύτερη Πολιτιστική πρωτεύουσα στην ιστορία αυτού του θεσμού, το 1986. Τώρα επιλέξαμε την Πράγα ως επόμενη στάση για τους λόγους που σας προανέφερα.
- Για ποιο λόγο στο Συνέδριο τα σχολεία είναι χωρισμένα σύμφωνα με τη χώρα τους και δεν παρουσιάζουν σε συνεδρίες που συμμετέχουν και ξένες χώρες. Πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ ενδιαφέρον.
- Έχετε δίκιο, αλλά ξέρετε επειδή σκοπός μας είναι να περάσουν όσο γίνεται περισσότερα παιδιά και να καταλάβουν να βιώσουν τι σημαίνει συμμετοχή σε ένα συνέδριο, χωρίσαμε τις 5 μέρες του Συνεδρίου σε 10 διαφορετικές συνεδρίες, 2 κάθε μέρα μια πρωινή μια απογευματινή. Το κάθε σχολείο έκανε το δικό του πρόγραμμα. Άρα λοιπόν θέλουν χρόνο για να γνωρίσουν ευρύτερα τη χώρα στην οποία βρίσκονται. Αναγκαστήκαμε να περιορίσουμε την παρουσία του κάθε σχολείου σε μια τρίωρη συμμετοχή σε μια συνεδρία. Δυστυχώς δεν έτυχε να συμπέσετε με κάποια άλλα σχολεία, τα οποία όμως μπορείτε να τα δείτε από τα πρακτικά. Καταλαβαίνω βέβαια ότι η συνύπαρξη είναι κάτι διαφορετικό. Θα προσπαθήσουμε στο μέλλον να το λύσουμε αυτό.
- Στο τέλος των συνεδριών, θα μπορούσε να υπάρξει μια ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των συμμετεχόντων.
- Το ενδεχόμενο να κάνουμε κάτι σαν μίνι debate ανάμεσα στα παιδιά, μια πιο συνθετική δραστηριότητα, ένα workshop, κάτι τέτοιο, αλλά αυτό είναι δύσκολο για λόγους πρακτικούς, διότι υπάρχει περιορισμένος χρόνος που επιτρέπεται στα σχολεία να είναι εκτός Ελλάδας. Παρόλα αυτά προσπαθούμε να βρούμε κάποια λύση.
- Πώς επιλέξατε ως εξίσου σημαντικό θέμα με τον πολιτισμό, την κλιματική αλλαγή;
- Δεν τη λένε η κλιματική αλλαγή αλλά Κλιματική κρίση. Δεν είναι μια αλλαγή, γιατί ξέρετε, η αλλαγή έχει διπλή ερμηνεία. Μπορεί να είναι μια αλλαγή προς το χειρότερο, αλλά και μια αλλαγή προς το καλύτερο. Η λέξη κρίση όμως έχει μέσα κυριολεκτικά το περιεχόμενο αυτού που βιώνουμε είναι μια κρίση και μπορώ να σας το πω υπεύθυνα μιλώντας πάλι ως φυσικός, ότι αυτή η κρίση δεν είναι πρωτόγνωρη στη διάρκεια των αιώνων έχει ξανασυμβεί. Υπάρχουν δηλαδή φωτογραφίες από μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, όπου η έρημος της Σαχάρας στην Αφρική ήταν καλλιεργήσιμη έκταση. Έχουν ξανασυμβεί αυτά, και διορθώθηκαν. Τώρα είμαστε βέβαιοι ότι αν πούμε όχι, αν πούμε είμαστε μέσα στην κρίση ότι κάποτε αυτά θα διορθωθούν, δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Θα πρέπει να το δούμε και όσο μπορούμε να προλάβουμε να το αναχαιτίσουμε, να το αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Και πρέπει πριν από όλα να ευαισθητοποιηθούμε πάνω σε αυτό. Οι πιο κατάλληλες ηλικίες να ευαισθητοποιηθούν είναι οι δικές σας.
- Τι θα θέλατε να αλλάξετε ή να βελτιώσετε; Στη διοργάνωση του τρίτου μαθητικού Συνεδρίου;
- Θα θέλαμε αυτά που θέσατε και εσείς. Θα θέλαμε περισσότερη ενεργό συμμετοχή πέρα από το 10 λεπτο της παρουσίασής σας, παρόλο που ένα συνέδριο δεν είναι μόνο αυτή καθαυτή η παρουσίαση εκτός από την παρουσίαση είναι και εκδρομή. Είναι όλο το ταξίδι. Η προετοιμασία που κάνετε μέχρι να ολοκληρώσετε τις εργασίες σας είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί σας ωθεί, σας βοηθάει να αποκτήσετε κάποιες δραστηριότητες μέσα στο σχολείο που η παραδοσιακή διδασκαλία δεν τις εμπεριέχει, δηλαδή δεν έχει τη διαδικασία της αναζήτησης της διερεύνησης, της αναζήτησης, της βιβλιογραφίας, της ομαδοσυνεργατικής δουλειάς, ο ένας με τον άλλον. Αυτό λοιπόν είναι μια νέα μορφή σχολείου, είναι ένα παγκόσμιο ζητούμενο σε όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου και προσπαθούμε και εμείς στο μέτρο των δυνάμεών μας πάνω σε αυτό να βάλουμε ένα λιθαράκι.
- Τι επιχειρήματα θα χρησιμοποιήσετε για να πείσετε τους μαθητές να συμμετέχουν;
- Τα καλύτερα επιχειρήματα είστε εσείς. Βλέπουμε δηλαδή τα αποτελέσματα του απόηχου που άφησε το Συνέδριο της Φλωρεντίας, όπου χάρη στη δική σας συμβολή αλλά και των συναδέλφων, των αγαπημένων σας καθηγητριών και καθηγητών, πρέπει να άφησε πολύ καλές εντυπώσεις. Γιατί η ζήτηση που υπάρχει μέχρι τώρα για το Συνέδριο της Πράγας είναι απίστευτη. Βέβαια πρέπει να πω και οφείλω να τονίσω ότι δυστυχώς είμαστε σε μια οικονομική στιγμή , για την κοινωνία, για τις οικογένειες που δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν ένα τέτοιο ταξίδι. Έτσι υπάρχουν παιδιά, που δεν έχουν τη δυνατότητα οι γονείς τους να καλύψουν τα έξοδα για ένα τέτοιο ταξίδι. Μακάρι να είχαμε χορηγίες, μακάρι να είχαμε τη δυνατότητα να καλύψουμε και να μην νομίζετε ότι δεν το ψάχνω. Το αναζητούμε αυτό. Αναζητούμε να βρούμε τρόπο κάποια παιδιά τουλάχιστον διακριτικότατα βέβαια, να μπορέσουμε να βοηθήσουμε για να ζήσουν και αυτοί την εμπειρία. Εσείς όμως που έχετε αυτή τη δυνατότητα, χάρη στον κόπο των γονιών σας, κανείς δεν τους τα χάρισε αυτό πρέπει να το σέβεστε. Να ευχαριστείτε τους δικούς σας και να λέτε «εντάξει, εγώ είμαι σε μια πλεονεκτική θέση, αλλά υπάρχουν κι άλλοι. Και στη ζωή μου πρέπει να προσπαθήσω ώστε όλοι μαζί να έχουμε τις ίδιες δυνατότητες».
Να ρωτήσω εγώ κάτι; Από τα 3 θέματα που έχει το επόμενο συνέδριο, πολιτισμό, περιβάλλον και το τρίτο είναι η επιστήμη με τα χαρακτηριστικά που σας είπα πριν ποιο νομίζετε, ότι είναι πιο ενδιαφέρον από τα 3;
- Η Επιστήμη.
- Πολλούς εκκολαπτόμενους επιστήμονες έχουμε. Η Πράγα εμπνέει και μόνο το ότι υπάρχει η οδός των αλχημιστών μέσα στο Κάστρο της Πράγας, το μεγαλύτερο κάστρο της Ευρώπης. Εκεί υπάρχει μια ολόκληρη οδός που λέγεται οδός των Αλχημιστών, όπου προσπαθούσαν να πάρουν σίδηρο ή χαλκό και με διάφορους τρόπους με κάτι μεγάλα καζάνια με ματζούνια, με φωτιές και τα λοιπά να φτιάξουν χρυσάφι. Εκτός από αυτό έψαχναν το ελιξίριο της ζωής που λέγεται φιλοσοφική λίθος, ήταν εκείνο το μαγικό ποτό που το έπινες και δεν γέρναγες ποτέ. Προφανώς και δεν το ανακάλυψαν ποτέ, γιατί οι άνθρωποι είναι φθαρτοί. Επομένως, λοιπόν, εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι γνωστή η Πράγα για τους αλχημιστές της, αυτό προσέλκυσε και το ενδιαφέρον πολλών γνωστών αστρολόγων εκείνης της εποχής.
- Και μια ερώτηση σε σχέση με την ανταλλαγή απόψεων μετά το Συνέδριο. Δεν γίνεται μετά την παρουσίαση κάποιου σχολείου να ρωτάνε τα υπόλοιπα πάνω στο θέμα που συζητήθηκε;
- Υπάρχουν 2 θέματα. Τα θέματα είναι καθαρά οργανωτικά, θέμα χρόνου, θέμα διαθεσιμότητας της αίθουσας. Ξέρετε πολύ καλά ότι όσο πιο μεγάλη μάζα, τόσο πιο μεγάλη είναι η αδράνεια. Τόσο πιο πολύ δυσκολεύεται στη μετακίνηση. Όμως μας προβληματίζει το γεγονός, προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε.
- Η Μορφή των πρακτικών είναι πολύ ωραία και πρωτοποριακή. Έτσι σαν βιβλίο να το ανοίγεις…
- Είναι όταν εκμεταλλευόμαστε τις δυνατότητες για το καλό της τεχνολογίας. Τα αποτελέσματα είναι αυτά.
Η εμπειρία πως ήταν παιδιά;
- Εξωπραγματική! Εσας, αας άρεσε η Φλωρεντία;
- Όταν την πρωτοείδα εγώ τη Φλωρεντία, η ερώτηση που έκανα στον εαυτό μου είναι αν αυτό το πράγμα που βλέπουμε είναι ένα μουσείο που έγινε πόλη, ή είναι η πόλη που έγινε μουσείο. Δεν έχω δώσει την απάντηση και δεν θέλω να δώσω θέλω να το αφήσω αυτό το ερώτημα, έτσι να αιωρείται. Είναι εκπληκτική, έχει θησαυρούς απίστευτους και να λάβουμε υπ όψιν ότι το 1966 τον Νοέμβριο που πλημμύρισε ο Άρνος χάθηκαν άλλοι τόσοι περίπου θησαυροί. Πλημμύρισε το ποτάμι σε ορισμένα σημεία της πόλης υπάρχουν σημάδια μέχρι που έφτασε το νερό. Τότε πήγαν εθελοντές από όλο τον κόσμο για να μπορέσουν μέσα στις λάσπες να ψάχνουν αυτούς τους θησαυρούς, να τους βγάλουν κι αυτοί ονομάστηκαν οι Άγγελοι της Λάσπης. Ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, ένας διάσημος ηθοποιός πήγε εκεί εθελοντικά για να ανασύρει αυτούς τους θησαυρούς.Η τελευταία απόγονος των Μεδίκων, που τα έκανε δωρεά στην πόλη της Φλωρεντίας , γύρω στο 1750 1700 , άφησε στη διαθήκη υποχρεωτικό όρο ότι αυτοί οι θησαυροί δεν θα φύγουν ποτέ από τη Φλωρεντία. Άρα λοιπόν, δεν είναι δυνατόν αυτά τα εκθέματα να πάνε κάπου δανεικά.
- Σας ευχαριστούμε πολύ για την παρουσία σας κι ευχόμαστε να ξανασυναντηθούμε στην Πράγα.
- Και εγώ θέλω να σας ευχαριστήσω. Πρώτα πρώτα να σας ευχηθώ καλή επιτυχία στις εξετάσεις. Καλή επιτυχία και δεν είναι πλεονασμός αυτός έτσι καλή επιτυχία γιατί η επιτυχία μπορεί να την κερδίσεις και με όχι σωστά μέσα, αλλά δεν είναι επιτυχία και γι’ αυτό καλή επιτυχία και επιτυχία, αλλά και με τον σωστό τρόπο να είστε καλά στη ζωή σας. Είστε το οξυγόνο μας να το ξέρετε, εγώ νιώθω πάρα πολύ τυχερός που όλη μου τη ζωή είχα εμπλοκή με αυτές τις ηλικίες, γιατί θεωρώ ότι και εγώ παραμένω όπως είναι αυτά τα παιδιά που βλέπω απέναντί μου, δηλαδή νέος. Να είστε καλά σας φιλώ και καλή συνέχεια σε όλα.