Ορισμός:
Το φαινόμενο κατά το οποίο η θερμοκρασία στο κέντρο μιας πόλης είναι μεγαλύτερη από αυτή των προαστίων και της αγροτικής περιοχής που την περιβάλλει ονομάζεται αστική θερμική νησίδα.
Επιπτώσεις:
1.Στην υγεία :Σύμφωνα με μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί στις ΗΠΑ, σχεδόν 1.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε ετήσια βάση εξαιτίας της υπερβολικής ζέστης. Οι θάνατοι που σχετίζονται με την υπερβολική ζέστη σημειώνονται συχνότερα κατά τη διάρκεια παρατεταμένων περιόδων με υψηλές θερμοκρασίες, γνωστές και ως κύματα καύσωνα!Η ένταση των κυμάτων καύσωνα, αλλά και η συνακόλουθη θνησιμότητα, μπορεί να
μεγεθυνθεί εξαιτίας της ΑΘΝ!
2.Στην ποιότητα αέρα/ζωής : Οι διογκωμένες, λόγω της αστικής θερμικής νησίδας, θερμοκρασίες που επικρατούν στις αστικές περιοχές, δύνανται να οδηγήσουν σε επιτάχυνση των φυσικών και χημικών διεργασιών που σχετίζονται με τη δημιουργία αέρια ρύπανσης. Για παράδειγμα, υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν αύξηση του ρυθμού παραγωγής όζοντος στις πόλεις, εξαιτίας των υψηλότερων θερμοκρασιών!
3.Στην ενέργεια/ οικονομία :Η εμφάνιση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας έχει αποδειχθεί πως έχει σημαντικές επιπτώσεις στη ζήτηση και κατανάλωση ενέργειας, γεγονός που μπορεί μεσοπρόθεσμα να οδηγήσει σε σημαντικές οικονομικές απώλειες!
Τρόποι αντιμετώπισης της αστικής θερμικής νησίδας
Οι σημερινές πόλεις παγκοσμίως, ενόψει της κλιματικής αλλαγής που επιβαρύνει επιπλέον την υπερθέρμανση των πόλεων τους καλοκαιρινούς μήνες, ερευνούν νέες λύσεις και στρατηγικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Μερικοί από αυτούς είναι :
- η φύτευση των στεγών (green roofs) και των δρόμων,
- οι κατακόρυφοι κήποι στις όψεις των κτιρίων,
- η χρήση ανοιχτών χρωμάτων στις επιφάνειες για να ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία,
- η αξιοποίηση του υγρού στοιχείου (σιντριβάνια, πισίνες),
- η επαναφορά των θαμμένων ποταμών και η αποκατάσταση της ροής τους (Daylighting rivers) καθώς και
- η ενίσχυση της δημόσιας συγκοινωνίας για τη μείωση των αυτοκινήτων στις πόλεις,
Σύμφωνα με μια μελέτη στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας, αυτού του είδους οι αλλαγές θα ήταν αρκετές για να εξοικονομήσουν σχεδόν 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως σε κόστος ενέργειας.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Σιγκαπούρης, όπου τοποθετήθηκε ένα υπόγειο σύστημα ψύξης του νερού, το μεγαλύτερο του κόσμου, για την ψύξη μιας σειράς δημόσιων συγκροτημάτων. Πρόκειται για ένα σύστημα που είναι 40% αποδοτικότερο σε σχέση με τον κλιματισμό, ικανό να δροσίσει 24.000 κατοικίες σε έναν χρόνο. Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα με τη χρήση αυτού του συστήματος ισοδυναμεί με την απομάκρυνση 10.000 αυτοκινήτων από τους δρόμους της πόλης.
Η ατομική ευθύνη ωστόσο είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες αντιμετώπισης του προβλήματος. Η μετρίαση της άσκοπης χρήσης του κλιματιστικού, η επιλογή χρήσης της δημόσιας συγκοινωνίας αντί των Ι.Χ., η εγκατάσταση πράσινων χώρων γύρω από τις κατοικίες, η χρήση ενεργειακά υψηλών αποδοτικών συστημάτων ενέργειας, η χρήση ανοιχτόχρωμων χρωμάτων στα κτίρια, είναι κάποιες από τις λύσεις που μπορούν να μειώσουν τη θερμοκρασία στις πόλεις ενώ συμβάλλουν παράλληλα στη μάχη ενάντια στη κλιματική αλλαγή.
Σύμφωνα με τον DougKelbaugh, καθηγητή πολεοδομίας στο πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, «οι πόλεις είναι η τελευταία και μεγαλύτερη ελπίδα μας στη μάχη έναντι της κλιματικής αλλαγής». Εξάλλου οι θερμικές νησίδες είναι ένας πολύ αντιπροσωπευτικός τρόπος για να αντιληφθούμε άμεσα τις συνέπειες των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στον πλανήτη, και την ανάγκη επανεξέτασης του τρόπου και του βαθμού που επεμβαίνουμε στη φύση.
Οι μαθητές/τριες του Γ1+Γ2