Οι Γερακίτες αγωνιστές του ΄21
Στους Γερακίτες αγωνιστές του ΄21 συγκαταλέγονται οι Αναγνώστης Καραμάνος, Αναγνώστης Ν. Παπαγεωργίου, Γιαννάκης Μπουλουγούρας, Μοίρας Μοιρόπουλος, Κώστας Τσερώνης, Γιαννάκης Μαρούτας, Γεωργάκης Κούπης, Παρασκευάς Παπαμανόκας, Θανάσης Κατζάρης, Γεωργάκης Μαντζάνης, Γιαννάκης Γερακός κ.ά. Η συνεισφορά τους στον αγώνα για την ελευθερία και ανεξαρτησία της πατρίδας μας είναι καταγεγραμμένη σε αρχειακά έγγραφα των Γενικών Αρχείων του Κράτους, της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας κ.ά. Οι περισσότεροι γνώρισαν από την ελληνική κυβέρνηση (Βασιλικό Διάταγμα της 20ης Μαΐου 1834) τιμητική διάκριση, ἀριστεῖον, το οποίο συνοδευόταν από προνόμια (τιμητικές θέσεις στις επίσημες τελετές, ελευθερία οπλοφορίας, συνταξιοδότηση κ.ά.). Το αριστείο (μετάλλιο και δίπλωμα) ήταν αργυρό για τους αξιωματικούς, χάλκινο για τους υπαξιωματικούς, σιδερένιο για τους στρατιώτες και κρεμόταν στο αριστερό μέρος του στήθους με κυανή ταινία. Στο μετάλλιο, στη μία όψη εικονιζόταν ο ελληνικός θυρεός με το σταυρό και στην άλλη ήταν τοποθετημένη η επιγραφή: «Ὄθων Βασιλεύς τῆς Ἑλλάδος τοῖς γενναίοις τῆς πατρίδος προμάχοις». Η νομοθεσία καθόριζε τους δικαιούχους, τους περιορισμούς ως προς την απονομή, τα προνόμια των κατόχων αλλά και τις περιπτώσεις αφαίρεσής του.
Βιβλιογραφία
Μανώκας, Δ., Ο Αναγνώστης Καραμάνος, Λακωνικά 51 (1972), 105–107.
Κωνστιάντος, Γ., Ν., Γεράκι. Μία συνεχής ζωή 6.000 ετών, Αθήναι 1971, 5.
Γριτσόπουλος, Τ., Αθ., Ιστορία του Γερακίου, Αθήναι 1982, 363, 367, 376–381.
Υποθέματα – Κριτικά ερωτήματα:
1. Να διαβάσετε τα παρακάτω έγγραφα που αφορούν Γερακίτες αγωνιστές του 1821 και να αναφέρετε συνοπτικά το θέμα τους.
2.1. Πιστοποιητικό του Αναγνώστη Ν. Παπαγεωργίου, με ημερομηνία 25 Φεβρουαρίου 1844 (βλ. Γ. Ν. Κωνστιάντος, Γεράκι. Μια συνεχής ζωή 6.000 ετών, Αθήνα 1971, 5)
2.2. Αίτηση του Γιάννη Γερακού προς τον δήμαρχο Γλυππίας, με ημερομηνία 25 Απριλίου 1839 (ΓΑΚ, Αριστεία, Φάκελος 26 , τεκμήριο 58).
2.3. Αίτηση του Αναγνώστη Ν. Παπαγεωργίου προς τον δήμαρχο Γερονθρών, με ημερομηνία 30 Αυγούστου 1839 (ΓΑΚ, Αριστεία, Φάκελος 33, τεκμήριο 413).
2.4. Επιστολή – καταγγελία δύο δημοτών του δήμου Γερονθρών προς την επί των Στρατιωτικών Γραμματεία της Επικρατείας, με ημερομηνία 5 Δεκεμβρίου 1841 (ΓΑΚ, Αριστεία, Φάκελος 66, τεκμήριο 11).
