Οι Σχολές και τα Τμήματα που είναι συναφή με τις σπουδές στο Περιβάλλον χωρίζονται σε δύο διαφορετικές κατηγορίες:
- Τμήματα Μηχανικών Περιβάλλοντος (πενταετής φοίτηση)
- Τμήματα Περιβάλλοντος (τετραετής φοίτηση)
Ως Μηχανικός Περιβάλλοντος νοείται ο μηχανικός που ασχολείται με την προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος, την περιβαλλοντική διαχείριση των τεχνικών έργων, τη διαχείριση αερίων ρύπων, υγρών και στερεών αποβλήτων, την εξυγίανση ρυπασμένων περιοχών, την ανάπτυξη τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη διαχείριση υδατικών πόρων και τα υδραυλικά έργα.
Από την άλλη οι σπουδές στα Τμήματα Περιβάλλοντος έχουν σκοπό τη δημιουργία επιστημόνων ικανών να κατανοούν και να αναλύουν το περιβάλλον και τα περιβαλλοντικά προβλήματα και να καταρτίζουν σχέδια και προγράμματα διαχείρισης του περιβάλλοντος και αντιμετώπισης περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Οι βάσεις εισαγωγής στα Τμήματα Περιβάλλοντος δεν είναι υψηλές, όπως φαίνεται αναλυτικά και παρακάτω. Ωστόσο η νέα ρύθμιση για την ελάχιστη βάση εισαγωγής του υπουργείου Παιδείας στις Πανελλαδικές 2021, αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των βάσεων και την μείωση των εισακτέων.
Τα Τμήματα Μηχανικών Περιβάλλοντος κατανέμονται ως εξής:
Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (Θεσσαλονίκη)
Το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος της Σχολής Μηχανικών του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος (ΔΙ.ΠΑ.Ε.) είναι ένα νέο Τμήμα που προήλθε από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. του Αλεξάνδρειου Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης (Ν. 4610/2019/ΦΕΚ70 Α΄/07-5-2019).
Με βάση τη νομοθεσία αλλά και τις προκλήσεις από τις αρνητικές εξελίξεις στην ποιότητα του περιβάλλοντος και τις σοβαρές απειλές της ζωής, επιτακτικός σκοπός του Τμήματος είναι η κατάρτιση Μηχανικών για τη διατήρηση, προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος με έργα-δομές-κατασκευές και δράσεις που στοχεύουν στην προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος, την αποκατάσταση και παρακολούθησή του στα πλαίσια της βιωσιμότητας έχοντας παραδείγματα αποφυγής κάθε ενέργειας που έχει επιπτώσεις στη βιόσφαιρα.
Πανεπιστήμιο Πατρών (Αγρίνιο)
Το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος ιδρύθηκε το 1998 με την ονομασία Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων και μετονομάστηκε σε Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος τον Μάιο του 2019.
Στόχος του Τμήματος είναι να προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης στην επιστήμη της Περιβαλλοντικής Μηχανικής και να παράσχει ένα Πρόγραμμα Σπουδών που θα ανταποκρίνεται στις διεθνείς εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Περιβαλλοντικής Μηχανικής και της Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος. Το προσφερόμενο Πρόγραμμα Σπουδών ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις και τις ανάγκες της επιστήμης των Μηχανικών Περιβάλλοντος.
Στις 27/10/2020 το ΤΕΕ αναγνώρισε στους αποφοίτους του Τμήματος τα επαγγελματικά δικαιώματα του Μηχανικού Περιβάλλοντος.
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (Ξάνθη)
Το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος εκπαιδεύει τους μελλοντικούς Διπλωματούχους Μηχανικούς σε θέματα σχεδιασμού, κατασκευής, λειτουργίας και διαχείρισης σύγχρονων υποδομών για τη συντήρηση του κρίσιμου φυσικού κεφαλαίου του πλανήτη, που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών τόσο των σημερινών όσο και των μελλοντικών κοινωνιών.
Τα κύρια αντικείμενα εξειδίκευσης των μηχανικών περιβάλλοντος επικεντρώνονται στη διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων, στον έλεγχο και την διαχείριση των ατμοσφαιρικών ρύπων, στις τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στη διαχείριση υδατικών πόρων, στη διαχείριση ενέργειας και στην διαχείριση του περιβάλλοντος για την αειφόρο ανάπτυξη.
Αναλυτικότερα, στο αντικείμενο των Υγρών Αποβλήτων, Στερεών Αποβλήτων, της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, των Υδατικών Πόρων, της Διαχείρισης Ενέργειας, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, της Διαχείρισης Περιβάλλοντος και της Αειφόρου ανάπτυξης,
Πολυτεχνείο Κρήτης (Χανιά)
Οι στόχοι του ΠΠΣ της Σχολής Μηχανικών Περιβάλλοντος είναι η κατάρτιση Διπλωματούχων Μηχανικών Περιβάλλοντος με εξαιρετικές τεχνικές και επικοινωνιακές ικανότητες και πληροφόρηση στα παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα, που θα αναλάβουν ηγετικό ρόλο στη διαχείριση του περιβάλλοντος.
Οι εκπαιδευτικοί στόχοι του ΠΠΣ είναι:
- Η προσφορά μαθημάτων που σχετίζονται με την επιστήμη του Μηχανικού Περιβάλλοντος, την ανάλυση δεδομένων και το σχεδιασμό συστημάτων.
- Η διαμόρφωση των βασικών ικανοτήτων: δυνατότητα για ανάλυση και σύνθεση, ολοκληρωμένη λογική συστημάτων, πειραματισμό και συνεργασία.
- Η ενσωμάτωση κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών θεμάτων στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με στόχο τη βέλτιστη επίλυση προβλημάτων.
Τα Τμήματα Μηχανικών Περιβάλλοντος κατανέμονται ως εξής:
Ιόνιο Πανεπιστήμιο (Ζάκυνθος)
Το πρόγραμμα σπουδών στο Τμήμα Περιβάλλοντος, εδράζεται στις Θετικές Επιστήμες και στοχεύει στην ποιοτική και ποσοτική κατανόηση των Φυσικών, Χημικών, Βιολογικών διεργασιών και αποτελεσμάτων τους στο περιβάλλον και τα οικοσυστήματα, καθώς και στις περιβαλλοντικές τεχνολογίες. Το πρόγραμμα εναρμονίζεται τακτικά προς τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις, αλλά και τις απαιτήσεις του επαγγελματικού, παραγωγικού, και κοινωνικού ιστού της χώρας.
H προπτυχιακή εκπαίδευση χωρίζεται σε δύο διακριτές μαθησιακές περιόδους. Η πρώτη περίοδος, διάρκειας τεσσάρων εξαμήνων, θεμελιώνει το συμπαγές γνωστικό υπόβαθρο που απαιτείται για την κατανόηση των κύριων περιβαλλοντικών διεργασιών και φαινομένων μέσα από μια σειρά βασικών υποχρεωτικών μαθημάτων. Η δεύτερη περίοδος, διάρκειας επίσης τεσσάρων εξαμήνων, παρέχει γνώσεις εμβάθυνσης στις περιβαλλοντικές επιστήμες και τεχνολογίες, επιτρέποντας στο φοιτητή να επιλέξει την επιστημονική περιοχή του ενδιαφέροντός του μέσα από ένα μεγάλο αριθμό προσφερόμενων μαθημάτων.
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λάρισα)
Το πρόγραμμα σπουδών του νεοσύστατου Τμήματος Περιβάλλοντος διαρθρώθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε στην διάρκεια των 2 πρώτων εξαμήνων οι φοιτητές να αποκτήσουν βασικές γνώσεις σε δομικές επιστήμες για την κατανόηση των διεργασιών στο περιβάλλον (Χημεία, Φυσική, Βιολογία, Μαθηματικά), καθώς και μαθήματα που θα εισαγάγουν τους φοιτητές στο φυσικό και δομημένο Περιβάλλον, στην Περιβαλλοντική Μηχανική και στην Περιβαλλοντική Γεωλογία.
Στα επόμενα 6 εξάμηνα οι φοιτητές θα διδαχθούν μαθήματα που θα μπορούσαν να κατανεμηθούν σε τρεις βασικούς άξονες
- Βιολογικές διεργασίες, Οικολογία και Διαχείριση Οικοσυστημάτων
- Οικονομικές και Κοινωνιολογικές Προσεγγίσεις στις Περιβαλλοντικές Επιστήμες
- Τεχνολογίες και Δεξιότητες Μηχανικού στις Περιβαλλοντικές Επιστήμες
Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Μυτιλήνη)
Σκοπός του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Περιβάλλοντος είναι η δημιουργία επιστημόνων ικανών να κατανοούν και να αναλύουν το περιβάλλον και τα περιβαλλοντικά προβλήματα, και να καταρτίζουν σχέδια και προγράμματα διαχείρισης του περιβάλλοντος και αντιμετώπισης περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Το Τμήμα ιδρύθηκε το 1984, με έδρα τη Μυτιλήνη Λέσβου, υπό τον τίτλο Τμήμα Επιστημών Φυσικού Περιβάλλοντος και ήταν ένα από τα πρώτα Τμήματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Βάσεις 2020
Οι βάσεις εισαγωγής στις Πανελλήνιες Εξετάσεις το 2020 διαμορφώθηκαν ως εξής:
Για τα Τμήματα Μηχανικών Περιβάλλοντος
- Μηχανικών Περιβάλλοντος (Θεσσαλονίκη): Διεθνές Πανεπιστήμιο - 7.400
- Μηχανικών Περιβάλλοντος (Αγρίνιο): Πανεπιστήμιο Πατρών - 3.475
- Μηχανικών Περιβάλλοντος (Ξάνθη): Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο - 6.750
- Μηχανικών Περιβάλλοντος (Χανιά): Πολυτεχνείο Κρήτης - 7.325
Για τα Τμήματα Περιβάλλοντος
- Περιβάλλοντος (Ζάκυνθος): Ιόνιο Πανεπιστήμιο - 900
- Περιβάλλοντος (Λάρισα): Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - 5.250
- Περιβάλλοντος (Μυτιλήνη): Πανεπιστήμιο Αιγαίου - 4.300