ΤΑ ΓΡΗΓΟΡΑ ΜΟΛΥΒΙΑ

Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, η αγαπημένη εποχή μικρών και μεγάλων και σημαντικότερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, όπου γιορτάζουμε την γέννηση του Χριστού. Όλο τον μήνα Δεκέμβριο ο κόσμος προετοιμάζεται για την υποδοχή των Χριστουγέννων και οι κεντρικές πλατείες και οι δρόμοι, όλης της χώρας πλημμυρίζουν από φώτα και μουσικές. Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα όμως ποικίλουν από χώρα σε χώρα. Ας γνωρίσουμε μερικά από τα ήθη και τα έθιμα από κάποιες χώρες της Ευρώπης.

ΕΛΛΑΔΑ:
Τα Χριστούγεννα για την Ελλάδα είναι σημαντική θρησκευτική γιορτή. Πριν από τα Χριστούγεννα οι πιστοί νηστεύουν για σαράντα ημέρες και η νηστεία τελειώνει τη μέρα των Χριστουγέννων 25 Δεκεμβρίου. Τα παιδιά ψέλνουν τα κάλαντα σε κάθε γειτονιά και οι περισσότεροι στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο ή καράβι. Παραδοσιακά στην Ελλάδα στολίζονταν καράβια, αλλά με την πάροδο των χρόνων, καθιερώθηκε ο στολισμός δέντρου. Το κύριο φαγητό των Χριστουγέννων είναι το χοιρινό. Την Πρωτοχρονιά συνηθίζεται να ετοιμάζεται μια πίτα, στην οποία κρύβουμε ένα φλουρί, την λεγόμενη Βασιλόπιτα. Όποιος πετύχει το φλουρί θεωρείται ότι θα είναι τυχερός για όλη τη χρονιά. Τα Θεοφάνια γιορτάζουμε τη Βάπτιση του Χριστού, όπου αγιάζονται τα ύδατα, ρίχνοντας τον «ιερό σταυρό» στο νερό. Διάφοροι κολυμβητές, βουτάνε στο νερό για να πιάσουν το σταυρό και αυτός που θα τον πιάσει θεωρείται ευλογημένος.

ΓΑΛΛΙΑ:
Τα Χριστούγεννα είναι μεγάλη και οικογενειακή γιορτή για τους Γάλλους. Τα δώρα από τον Άγιο Βασίλη, δίνονται την παραμονή των Χριστουγέννων, στις 24 Δεκεμβρίου. Την ημέρα των Χριστουγέννων, το εορταστικό τραπέζι ή όπως το αποκαλούν οι Γάλλοι, Reveillon (ρεβεγιόν), αποτελείται κυρίως από θαλασσινά και στρείδια. Την Πρωτοχρονιά συνηθίζεται η γαλοπούλα που έχει γίνει έθιμο σε όλη την Ευρώπη. Στη Γαλλία τα Αλεξανδρινά κόκκινα λουλούδια, αποκαλούνται, Le poinsettia ou étoile de Noël (Αστέρια των Χριστουγέννων) και τα χρησιμοποιούν για διακόσμηση ή προσφέροντας τα, ως δώρο για τις γιορτές.

ΙΣΠΑΝΙΑ:
Στην Ισπανία, η οικογένεια μαζεύεται την παραμονή των Χριστουγέννων, «Noche Buena» όπως την ονομάζουν οι Ισπανοί. Τα σπίτια στολίζονται με δώρα, κεράκια και κόκκινα ή μπεζ Αλεξανδρινά. Στις 5 Ιανουαρίου οργανώνεται και πραγματοποιείται μια μεγάλη παρέλαση που ονομάζεται «Cabalgata de Reyes», όπου άνθρωποι μεταμφιέζονται στους Τρεις Μάγους και σε άλλες μορφές της Θρησκείας και κατά την διάρκεια της παρέλασης πετάνε γλυκά στα παιδιά.

ΑΓΓΛΙΑ:
Βασικά στοιχεία της Χριστουγεννιάτικης Αγγλίας, είναι ο στολισμός με κόκκινα Αλεξανδρινά λουλούδια, φωτάκια και κλαδιά γκι που κρέμονται από την οροφή και σύμφωνα με τη παράδοση, όποιος στέκεται κάτω από αυτό πρέπει να ανταλλάξει φιλιά με αγαπημένα πρόσωπα. Στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι συνήθως σερβίρεται γαλοπούλα, κρεατόπιτα, μπιφτέκια με σάλτσα από γουρούνι και πουτίγκα για καλή τύχη.

ΙΤΑΛΙΑ:
Στην Ιταλία τα Χριστούγεννα διαρκούν περισσότερο από άλλες χριστιανικές χώρες, δηλαδή από τις 8 Δεκέμβρη έως τις 6 Ιανουαρίου (Θεοφάνια). Συνηθίζεται τα σπίτια να στολίζονται με Αλεξανδρινά κόκκινα λουλούδια, έλατα και την παραδοσιακή Φάτνη της Γεννήσεως, η οποία τοποθετείται στις 8 Δεκεμβρίου, ενώ το νεογέννητο βρέφος στις 24 του ίδιου μήνα. Κάποιοι Ιταλοί συνηθίζουν να νηστεύουν στις 23 και 24 Δεκεμβρίου. Σημαντική για τους Ιταλούς είναι η 6η Ιανουαρίου, όπου τη νύκτα, μεταξύ 5-6 Ιανουαρίου, καταφθάνει, η διάσημη Befana η
παλιά καλή και φτωχή μάγισσα. Η Befana έρχεται και τρώει καρύδια και μπισκότα που της άφησαν τα παιδιά και πριν πετάξει μακριά, τους αφήνει δώρα μέσα στις κάλτσες δώρων. Στα φρόνιμα παιδιά, αφήνει γλυκά και παιχνίδια, ενώ στα άτακτα παιδιά αφήνει κάρβουνα.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ:
Οι Γερμανοί ξεκινούν τις ετοιμασίες των Χριστουγέννων από τις αρχές Δεκεμβρίου, όταν στήνουν στο κέντρο κάθε πόλης χριστουγεννιάτικες αγορές (Xmas Markets). Κάθε αγορά έχει πάγκους με φαγητά, γλυκά, στολίδια, μπύρες και ζεστό κόκκινο γλυκό κρασί με μπαχαρικά. Στις 6η Δεκεμβρίου γιορτάζεται ο Ζανκτ Νικόλαους (ο Άγιος Νικόλαος) που για τους Γερμανούς είναι όπως ο δικός μας Άγιος Βασίλης. Σύμφωνα με τον λαό, φέρνει δώρα στα καλά παιδιά, αλλά και ένα δεματάκι βέργες για να δείρει τα παιδάκια που δεν ήταν φρόνιμα. Οι Γερμανοί δίνουν μεγάλη σημασία στον στολισμό των Χριστουγέννων. Γύρω από τα παράθυρα βάζουν ηλεκτρικά κεράκια ή λαμπιόνια και στα τζάμια τοποθετούν πολύχρωμες χριστουγεννιάτικες φιγούρες. Στολίζουν τους κήπους τους, με αληθινό φυτεμένο έλατο με λαμπάκια. Το παραδοσιακό Χριστουγεννιάτικο φαγητό είναι η ψητή χήνα (Weihnachtsganz) με κόκκινο λάχανο (Rotkohl) και μπαλάκια από πατάτες (Klösse), όπως επίσης και η πέστροφα ή ο κυπρίνος.

ΒΕΛΓΙΟ:
Για το Βέλγιο τα Χριστούγεννα ξεκινούν με την ημέρα του Sinterklaas όπως ονομάζουν τον Άγιο Βασίλη. Ο Sinterklaas μοιράζει δώρα στα σπίτια για τα παιδιά που αφήνουν τις κάλτσες των δώρων τους στο τζάκι. Επίσης συνηθίζεται τα παιδιά να αφήνουν, ζάχαρη και σανό για τα άλογα του Sinterklaas. Οι ιερές μέρες γιορτάζονται με υπαίθριες αγορές, λιτανείες και πλήθος παραστάσεων που αφορούν τη Θεία Γέννηση.

ΝΟΡΒΗΓΙΑ:
Τα Σκανδιναβικά «Jul» (Χριστούγεννα) προέρχονται από τα αρχαία γεωργικά έθιμα του Χειμώνα και της εποχής της συγκομιδής. Ο Νορβηγός Άγιος Βασίλης ονομάζεται Julenissen και μαζί με τους βοηθούς του φέρνει δώρα και καλή τύχη στα σπίτι αλλά και στους στάβλους. Τη νύχτα των Χριστουγέννων τα παιδιά αφήνουν ένα μπολ με κουρκούτι για τον Julenissen, που ταξιδεύει με έλκηθρο, το οποίο σέρνουν τάρανδοι. Παλαιότερα για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι ετοιμάζονταν μέχρι και 60 διαφορετικά πιάτα για κάθε οικογένεια.

ΠΟΛΩΝΙΑ:
Οι Πολωνοί, τα Χριστούγεννα, συνηθίζουν να στολίζουν κόκκινα και μπλε Αλεξανδρινά και κλαδιά πεύκου. Κάτω από το στολισμένο έλατο τοποθετούνται τα Χριστουγεννιάτικα δώρα, τα οποία δεν αντιστοιχούν σε κάποιο συγκεκριμένο άτομο, αλλά γενικότερα σε όλους. Τα δώρα μοιράζονται από το νεότερο μέλος της οικογένειας. Η έναρξη της εορτής γίνεται με το μοίρασμα του χριστουγεννιάτικου μπισκότου, που θεωρείται ένδειξη αγάπης και ευχών. Στο τραπέζι υπάρχει πάντα ένα άδειο πιάτο, μήπως και εμφανιστεί κάποιος επισκέπτης.

ΔΑΝΙΑ:
Οι Δανοί ξεκινούν τις γιορτές με την κατασκευή του παραδοσιακού Αλεξανδρινού στεφανιού με τέσσερα κεριά που συμβολίζουν τις τέσσερις Κυριακές μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων. Ένα άλλο έθιμο, είναι το «έθιμο του κεριού» όπως ονομάζεται, που λειτουργεί ως ημερολόγιο. Κάθε παιδί έχει ένα κερί το οποίο χωρίζεται με οριζόντιες γραμμές ή νούμερα, τα οποία αντιστοιχούν στις μέρες μέχρι τα Χριστούγεννα. Κάθε μέρα το κερί ανάβεται και σβήνει όταν φτάσει στην γραμμή της επόμενης μέρας. Έτσι, μετρούν αντίστροφα μέχρι να φθάσει η μέρα που θα πάρουν και το δώρο τους. Στο εορταστικό τραπέζι, σε ένα γλυκό κρύβεται ένα αμύγδαλο, που όποιος το βρει κερδίζει το “δώρο του αμυγδάλου”. Στη Δανία, τα Χριστούγεννα συνδέονται και με τα ζωηρά καλικαντζαράκια, τα ονομαζόμενα «Julenisser», τα οποία ζουν υπόγεια όλο το χρόνο και εκείνες τις μέρες ανεβαίνουν στη γη να κάνουν σκανταλιές.

ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΤΑΣΟΥΛΗ
Ε΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ