Κώδικας γίγας (Codex gigas: στα λατινικά και giant book: στα αγγλικά) είναι το μεγαλύτερο χειρόγραφο που υπάρχει.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:

• 92 εκ. ύψος

• 50 εκ. πλάτος

• 22 εκ. πάχος

• Τα ξύλινα εξώφυλλα έχουν δερμάτινη επένδυση και είναι ενισχυμένα με μεταλλικές διακοσμήσεις. Αποτελείται από 320 περγαμηνές από τις οποίες οι 8 λείπουν, χρειάστηκαν 160 δέρματα ζώων για την υλοποίηση του.

• Ζυγίζει περίπου 75 κιλά.

• Κατασκευάστηκε μάλλον τον 13ο αιώνα στο μοναστήρι Ποντλάζιτσε των Βενεδικτίνων της Βοημίας (δυτικό τμήμα της Τσεχίας). Είναι επίσης γνωστό ως Αγία Γραφή του διαβόλου λόγω της μεγάλης εικόνας του διαβόλου στο εσωτερικό του και το μύθο που περιβάλλει τη δημιουργία του. Είναι το μεγαλύτερο σωζόμενο μεσαιωνικό χειρόγραφο στον κόσμο.

Τα μεσαιωνικά βιβλία συχνά αποτελούνται από «φωτεινές» εικονογραφήσεις. Στον Κώδικα Γίγα κυριαρχεί το κόκκινο, το μπλε, το κίτρινο και το πράσινο χρώμα. Το πρώτο γράμμα κάθε κεφαλαίου είναι ειδικά εικονογραφημένο και καταλαμβάνει σχεδόν όλη τη σελίδα.

                                       (1)                                                                                                    (2)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ:

1. Τη Βουλγάτα δηλαδή την λατινική μετάφραση της Αγίας Γραφής που έγινε στο τέλος του 4ου αιώνα μ. Χ.

2. Την «Ετυμολογία» του Ισίδωρου της Σεβίλλης

3. Το Antiquitates Judaicae του Ιώσηπου Φλάβιου

4. Το Χρονικό της Βοημίας του Κοσμά της Πράγας

5. Διάφορα δοκίμια

6. Ιστορίες και ετυμολογίες

7. Φυσιολογίες

8. Ένα ημερολόγιο

9. Έναν κατάλογο των αδελφών μοναχών της μονής

10. Θαυματουργίες και άλλα χρονικά.

Το κείμενο είναι συνταγμένο στα λατινικά και περιέχει πολλές και πολύχρωμες εικονογραφήσεις.

ΜΥΘΟΣ:

Σύμφωνα με τον μύθο ένας καλόγερος είχε καταδικαστεί και επρόκειτο να ταφεί ζωντανός. Ο καλόγερος ζήτησε να απαλλαγεί από την καταδίκη του και υποσχέθηκε για αντάλλαγμα μέσα σε μια νύχτα να γράψει ένα βιβλίο που να περιέχει όλη την γνώση της ανθρωπότητας. Ο καλόγερος άρχισε να γράφει το βιβλίο, αλλά φτάνοντας μεσάνυχτα τον εγκατέλειψαν οι δυνάμεις του. Τότε, παρουσιάστηκε ο Διάβολος και ο καλόγερος του πούλησε την ψυχή του. Ο Διάβολος ολοκλήρωσε το έργο, ενώ ο καλόγερος έφτιαξε μόνο μια εικόνα, και μάλιστα αυτή του διαβόλου.

* Σε κάποιες άλλες παραλλαγές του μύθου ο διάβολος δεν εμφανίστηκε, αλλά ο μοναχός τον προσκάλεσε, επίσης σε κάποιες άλλες ισχυρίζονται πως ο ίδιος ο σατανάς ζωγράφισε την μορφή του.

ΟΙ ΣΕΛΙΔΕΣ ΠΟΥ ΛΕΙΠΟΥΝ:

Οι σελίδες που λείπουν δεν αποκολλήθηκαν με το πέρασμα του χρόνου, αλλά αφαιρέθηκαν εσκεμμένα. Οι εικασίες σχετικά με το περιεχόμενο των χαμένων σελίδων.

Οι μελετητές πιστεύουν:

1. ότι ορισμένες από αυτές αφορούσαν τους κανόνες της Μονής όπου φυλασσόταν το βιβλίο, αλλά σημειώνουν ότι μια τέτοια προσθήκη δεν θα έπιανε πάνω από δύο σελίδες.

2. Ορισμένοι πιστεύουν ότι οι σελίδες καταστράφηκαν επειδή το περιεχόμενό τους θεωρήθηκε πολύ επικίνδυνο

3. ενώ άλλοι πιστεύουν ότι έχουν κλαπεί για κακό σκοπό.

Υποσημείωση: Εάν έχετε εσείς τις σελίδες παρακαλώ ενημερώστε μας!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ:

Πιστεύεται ότι ο κώδικας έχει γραφτεί από έναν μόνο συγγραφέα. Αν και η ταυτότητα του είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί, το έργο φέρει την υπογραφή ενός μοναχού με την ονομασία Hermanus Monachus Inclusus. Οι ιστορικοί έχουν καταλήξει σε δύο βασικά συμπεράσματα σχετικά με τον συγγραφέα:

1. ο γραφικός χαρακτήρας είναι ο ίδιος σε όλο το έργο, που σημαίνει ότι γράφτηκε από ένα μόνο άτομο

2. κάποιος θα χρειαζόταν περίπου πέντε χρόνια συνεχούς εργασίας για να καταγράψει το κείμενο με το χέρι.

[Πιθανότατα, χρειάστηκαν από 20-35 χρόνια για την διεκπεραίωση του έργου αυτού.]

Οι ερευνητές του έργου αποκλείουν το κομμάτι της ιστορίας που αναφέρεται στην τιμωρία, όμως όλα δείχνουν πως γράφτηκε όντως από μοναχό. Το χειρόγραφο υπογράφεται ως εξής: Hermanus inclusus.

Αρχικά, πολλοί πίστευαν πως η λέξη “inclusus” σημαίνει «τιμωρία», όμως η πραγματική ερμηνεία της λέξης είναι «ερημίτης». Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, σημαίνει πως το έργο δημιουργήθηκε από έναν ερημίτη μοναχό που αφιέρωσε την ζωή του σε αυτό το χειρόγραφο.

ΓΙΑΤΙ ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ “Η ΒΙΒΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ”:

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του βιβλίου είναι δύο σελίδες που περιέχουν τεράστιες εικόνες, η μία απεικονίζει μια ιερή πόλη, που είναι μάλλον ο Παράδεισος ή η Ιερουσαλήμ και ή άλλη τον ίδιο τον Διάβολο. Ο Διάβολος απεικονίζεται με αιχμηρά νύχια στα χέρια και τα πόδια, κέρατα και διχαλωτή γλώσσα. Το μέγεθός του υπερβαίνει αυτό της ιερής πόλης, γεγονός που ίσως αντιπροσωπεύει συμβολικά τη δύναμη του. Πολλοί πιστεύουν ότι είναι αυτή η εικόνα που έδωσε στο βιβλίο την ονομασία «Η Βίβλος του Διαβόλου».

                               (3)                                                                                                                   (4)

ΙΣΤΟΡΙΚΟ:

Ο Κώδικας γράφτηκε στην μονή των Βενεδικτίνων του Ποντλάζιτσε. Το μοναστήρι αυτό καταστράφηκε από τους Χουσίτες τον 15ο αιώνα.

(Οι Χουσσίτες ή Ουσσίτες ήταν οι οπαδοί του Χριστιανικού κινήματος που ακολουθούσε τις διδασκαλίες του Τσέχου μεταρρυθμιστή Γιαν Χους, (1369-1415), ο οποίος ήταν ένας από τους πρόδρομους της Μεταρρύθμισης.)

• Η τελευταία εγγραφή του Κώδικα είναι από το 1229.

• Το 1245, ο Κώδικας μεταφέρθηκε στην Κιστερκιανή μονή του Σέντλετς της Κούτνα Χόρα

• το 1477 μεταφέρθηκε στην μονή των Βενεδικτίνων στο Μπρζέβνοβ, όπου και παρέμεινε ως το 1593. Αργότερα, πέρασε στην ιδιωτική συλλογή του Αυτοκράτορα Ροδόλφου Β΄της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

• Με το πέρας του τριακονταετούς πολέμου η συλλογή έγινε λάφυρο πολέμου και έπεσε στα χέρια του Σουηδικού στρατού.

• Από το 1649 μέχρι σήμερα ο Κώδικας φυλάσσεται στην βιβλιοθήκη Kungliga στην Στοκχόλμη.

• Από το 2007 μέχρι τον Μάρτιο του 2008 ήταν μέρος έκθεσης που πραγματοποιήθηκε στη Πράγα.

 Αυτά είναι όσα γνωρίζουμε για το Codex gigas. Όποιος και αν το κατασκεύασε ένα είναι το σίγουρο, πως αυτό είναι το μεγαλύτερο χειρόγραφο στην ιστορία!

• Ποια η δική σας άποψη σχετικά με τις χαμένες σελίδες;