Η ομάδα των junior senior ambassadors του σχολείου μας στο πλαίσιο της ενασχόλησης με το ζήτημα της ισότητας των φύλων στην εργασία την Τετάρτη 19 Μαρτίου 2025 είχε τη χαρά να συνομιλήσει διαδικτυακά με την κα. Στέλλα Κάσδαγλη συγγραφέα, μεταφράστρια και ιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Women On Top (WHEN) για την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στην εργασία με θέμα τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα και τις δράσεις που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυσή της.
Η κυρία Κασδαγλη με διαδραστικό τρόπο και με εύστοχες ερωτήσεις κατάφερε να εξάψει το ενδιαφέρον των μαθητών για την έννοια του επιχειρείν και για τις διαφορές γυναικείας και ανδρικής επιχειρηματικότητας. Αρχικά, διακρίναμε δύο είδη επιχειρηματικότητας: την επιχειρηματικότητα ευκαιρίας και την επιχειρηματικότητα ανάγκης. Όπως ανέφερε η κυρία Κάσδαγλη, οι άνδρες σε μεγαλύτερο ποσοστό αναπτύσσουν επιχειρηματικότητα λόγω ευκαιρίας ,δηλ. βλέπουν την επιχειρηματικότητα ως ευκαιρία για αύξηση των εσόδων τους ενώ οι γυναίκες δημιουργούν επιχειρήσεις περισσότερο λόγω ανάγκης, επειδή δυσκολεύονται να βρουν εργασία. Στη συνέχεια γνωρίσαμε διάφορα είδη επιχειρηματικότητας ανάγκης. Οι γυναίκες που δημιουργούν επιχειρήσεις λόγω ανάγκης μπορεί να είναι γυναίκες από 25 ως 35 ετών που κινδυνεύουν να μην προσληφθούν από εργοδότες λόγω δημιουργίας οικογένειας και πιθανότητας εγκυμοσύνης αλλά και γυναίκες άνω των 40 ετών που έχουν απολυθεί ή έχουν απουσιάσει αρκετό διάστημα από το στίβο της εργασίας λόγω ανατροφής παιδιών (ηλικιακός ρατσισμός). Υπάρχουν ακόμα γυναίκες που έχουν βιώσει άσχημες συνθήκες εργασίας σε εταιρικό περιβάλλον ή έχουν μικρές πιθανότητες προαγωγής και ανέλιξης. Τέλος, μια ακόμα κατηγορία γυναικών είναι οι μετανάστριες που η γλώσσα και η διαφορετική κουλτούρα τους ενδέχεται να αποτελεί εμπόδιο στην πρόσληψή τους από εργοδότες.
Στην Ελλάδα οι γυναικείες επιχειρήσεις είναι μικρές καθώς οι γυναίκες διαθέτουν μικρό κεφάλαιο για τη δημιουργία τους και εκδηλώνουν και ένα έμφυλο χαρακτηριστικό, αυτό του δισταγμού να δανειστούν και να διαχειριστούν χρήματα άλλων που τις αποτρέπει από το δανεισμό τόνισε η ομιλήτριά μας. Επίσης, οι γυναίκες φαίνονται πιο αποφασισμένες σε σχέση με τους άνδρες να δημιουργήσουν μια επιχείρηση καθώς για αυτές είναι ανάγκη επιβίωσης και βιοπορισμού. Ωστόσο, το γεγονός αυτό μπορεί να τις οδηγήσει σε περισσότερες πιθανότητες λάθους λόγω της αγωνίας τους να βρουν δουλειά και να μην σταθμίσουν άλλους παράγοντες. Οι μικρές επιχειρήσεις έχουν και μικρές πιθανότητες ανάπτυξης όταν το κεφάλαιο είναι μικρό αλλά και μεγαλύτερες πιθανότητες αποτυχίας σε εποχή κρίσεων, τόνισε η κυρία Κάσδαγλη. Έτσι, οι γυναίκες αναπτύσσουν δράση με μικρές επιχειρήσεις (μαγαζιά, φροντιστήρια) σε τομείς επιχειρηματικούς όπως ο τουρισμός, η εστίαση, η λιανική πώληση, η υγεία και η αισθητική αλλά και η εκπαίδευση. Είναι τομείς παρόμοιοι με τους τομείς στους οποίους απασχολούνται και ως εργαζόμενες αλλά και με τους εκπαιδευτικούς κλάδους που επιλέγουν ως σπουδές.
Πηγη : EIGE https://eige.europa.eu/gender-equality-index/2024/domain/work/EL
ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΑ
ΕΛΛΑΔΑ: ΓΥΝΑΙΚΕΣ 36%ΑΝΔΡΕΣ 16%
ΕΥΡΩΠΗ : ΓΥΝΑΙΚΕΣ 43% ΑΝΔΡΕΣ 21%
Ωστόσο η σύγχρονη εποχή με την ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη αναδεικνύει ως πεδία με δυνατότητες αυτά που υπερισχύει το τεχνολογικό στοιχείο, επεσήμανε η κα Κάσδαγλη. Η τεχνολογία σχετίζεται με την καινοτομία, με την ευρεία εξάπλωση και την κατάργηση των γεωγραφικών προσδιορισμών στο επιχειρείν. Είναι όμως ένας τομέας στον οποίο οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται όπως βλέπουμε και στον πίνακα που δείχνει τα ποσοστά γυναικών και ανδρών σε Ελλάδα και Ευρώπη αντίστοιχα στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας στους τομείς πληροφορικής
https://eige.europa.eu/gender-equality-index/2024/thematicfocus
Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα αντιμετωπίζει προκλήσεις και εμπόδια που δεν έχουν να κάνουν με τη γυναίκα και την ικανότητά της στον τομέα του επιχειρείν αλλά με τη φύση της γυναικείας επιχειρηματικότητας και εμπόδια που προκύπτουν λόγω των στερεοτυπικών αντιλήψεων που επηρεάζουν τις εκπαιδευτικές επιλογές των γυναικών και κατ’ επέκταση και τις επαγγελματικές και τις απομακρύνουν από τομείς με μέλλον όπως η τεχνολογία. Άλλα εμπόδια έχουν να κάνουν με την αδυναμία συμφιλίωσης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Ιδιαίτερα στον τομέα της επιχειρηματικότητας οι γονικές άδειες ,η άδεια μητρότητας, τα επιδόματα που δίνονται δεν κάνουν τη γυναίκα επιχειρηματία να νιώθει ασφάλεια για το μέλλον της επιχείρησής της. Το φαινόμενο της αόρατης γυναικείας επιχειρηματικότητας έχει να κάνει με γυναίκες που δουλεύουν και παίρνουν πρωτοβουλίες σε οικογενειακές επιχειρήσεις αλλά δεν φαίνονται ως δημιουργοί. Ακόμη, υπάρχει και το φαινόμενο της ψευδούς γυναικείας επιχειρηματικότητας κατά το οποίο η ανάγκη επιδότησης και χρηματοδότησης οδηγούσε στην ίδρυσή γυναικείων επιχειρήσεων αλλά διοικούνταν στην ουσία από άνδρες.
Η κυρία Κάσδαγλη τόνισε την ανάγκη ελέγχου των επενδυτικών χρηματοδοτήσεων για τη στήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας, της θεσμοθέτησης οριζόντιων δεικτών σε όλα τα προγράμματα επιχειρηματικότητας και της συνεργασίας φορέων για την ενδυνάμωση των γυναικών και την καθοδήγησή τους σε όλη την πορεία της επιχείρησης και σε κάθε δυσκολία που προκύπτει. Φορείς όπως ο ΣΕΓΕ (Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Γυναικών Ελλάδας) , το ΕΒΕΑ (Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών) και άλλες οργανώσεις παρέχουν κατάρτιση και καθοδήγηση. Υπογράμμισε, όμως, και την ανάγκη της αυτογνωσίας, της γνώσης του οικονομικού και εργασιακού κόσμου αλλά και την ανάγκη επίγνωσης του τι σημαίνει επιχειρείν και των θετικών και προκλήσεων που συνεπάγεται προκειμένου κανείς να δράσει στον επιχειρηματικό τομέα.
