Η παραπληροφόρηση είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο που μαστίζει τις σημερινές κοινωνίες. Η παραπληροφόρηση είναι ψευδές ή παραπλανητικό περιεχόμενο που διαδίδεται με σκοπό την εξαπάτηση ή την εξασφάλιση οικονομικού και πολιτικού κέρδους και το οποίο μπορεί να προκαλέσει δημόσια βλάβη, καθώς η διάδοση της παραπληροφόρησης μπορεί να έχει μια σειρά επιβλαβών συνεπειών, όπως απειλές για τις δημοκρατίες, κινδύνους για την υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον των πολιτών της ΕυρωπαΪκής Ένωσης (εξής Ε.Ε.). Ωστόσο η Ε.Ε. δεν μένει άπραγη και προσπαθεί να εξαλείψει την παραπληροφόρηση μέσω ενεργειών μεγάλης κλίμακας σε συνεργασία με τις χώρες-μέλη της Ε.Ε και τα θεσμικά της όργανα. Ειδικότερα, Η Ε.Ε. έχει αναπτύξει μια σειρά από πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης.
Αρχικά, η Ε.Ε. έχει δημοσιεύση ανακοίνωση για την «καταπολέμηση της διαδικτυακής παραπληροφόρησης, μια ευρωπαϊκή προσέγγιση», η οποία περιγράφει τις βασικές αρχές και στόχους που θα πρέπει να καθοδηγούν τις ενέργειες για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την παραπληροφόρηση και την αποτελεσματική αντιμετώπισή της, καθώς και τα μέτρα που προτίθεται να λάβει η Ε.Ε.
Επιπλέον, έχει συζητηθεί και εγκριθεί από τα κράτη- μέλη το σχέδιο δράσης για την παραπληροφόρηση, το οποίο αποσκοπεί στην ενίσχυση της ικανότητας και της συνεργασίας της Ε.Ε. για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. Ακόμη, η Ε.Ε. έχει αναπτύξει το σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή δημοκρατία, το οποίο αναφέρεται στις κατευθυντήριες γραμμές για τις υποχρεώσεις και τη λογοδοσία των διαδικτυακών πλατφορμών με σκοπό την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.
Επιπρόσθετα, η υπογραφή του ενισχυμένου κώδικα πρακτικής για την παραπληροφόρηση του 2022 συγκεντρώνει ένα ευρύ φάσμα παραγόντων, προκειμένου οι χώρς να δεσμευτούν σε ένα ευρύ σύνολο εθελοντικών δεσμεύσεων για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης (μείωση οικονομικών κινήτρων για τους προμηθευτές της παραπληροφόρησης, διαφάνεια της πολιτικής διαφήμισης, διασφάλιση της ακεραιότητας των υπηρεσιών, ενδυνάμωση των χρηστώ , των ερευνητών και της κοινότητας ελέγχου δεδομένων, ενισχυμένο πλαίσιο παρακολούθησης, κέντρο διαφάνειας και task-face). Παράλληλα, σύμφωνα με τον κώδικα πρακτικής του 2018 για την παραπληροφόρηση είναι η πρώτη φορά που χώρες-μέλη συμφώνησαν, σε εθελοντική βάση, σε πρότυπα αυτορρύθμισης για την καταπολέμηση του φαινομένου.
Ακόμη, το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο ψηφιακών μέσων (EDMO) χρησιμεύει στη συνεργασία μεταξύ ελεγκτών, ακαδημαϊκών και άλλων σχετικών ενδιαφερομένων. Το EDMO τους ενθαρρύνει να συνδέονται ενεργά με οργανισμούς μέσω ενημέρωσης, με εμπειρογνώμονες στον γραμματισμό στα Μέσα Επικοινωνίας καθώς και να παρέχουν υποστήριξη σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Τέλος, οι ενέργειες του EDMO βασίζονται σε 5 σκέλη : α)χαρτογράφηση οργανισμών ελέγχου δεδομένων, β)υποστήριξη και συντονισμός ερευνητικών δραστηριοτήτων, γ) δημιουργία μιας δημόσιας πύλης, δ) υποστήριξη στις δημόσιες αρχές, ε) ο σχεδιασμός πλαισίου για τη διασφάλιση ασφαλούς και προστατευόμενης απορρήτου πρόσβασης στα δεδομένα των πλατφορμών.
Όλα τα παραπάνω μέτρα της Ε.Ε. συμβάλλουν στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.
Παναγιώτα Λάμπρου
Μαθήτρια της Α΄Λυκείου
