Βιολογία της μέλισσας

untitled (4)
Γιάννης Αναγνωστόπουλος
Σιγά σιγά πλησιάζει ο χειμώνας και η μέλισσες θα σχηματίσουν την μελισσόσφαιρα, όπου μέσα σε αυτή θα ξεχειμωνιάσει με ασφάλεια μαζί με το σμήνος και η βασίλισσα. Από την άνοιξη όμως και όσο η ημέρα αρχίζει να μεγαλώνει, οι μέλισσες θα αρχίζουν να ταΐζουν την βασίλισσα, με την θαυματουργή – γεμάτη πρωτεΐνες τροφή, τονβιολογικό βασιλικό πολτό ο οποίος θα διεγείρει την βασίλισσα στο να αρχίσει να γεννάει αυγά.

Οι μέλισσες όπως και οι πεταλούδες αναπτύσσονται σε τέσσερις φάσεις: αυγό, προνύμφη, νύμφη, ενήλικο έντομο. Για κάθε κάστα μέλισσας όμως, ο χρόνος – διάρκεια διαφέρει: 24 ήμερες χρειάζεται ο κηφήνας, 21 ημέρες χρειάζεται η εργάτρια και 16 ημέρες η βασίλισσα.
Αυγό
Η βασίλισσα ωοτοκεί ένα αυγό  σε κάθε κελί, το οποίο κολλά στον πυθμένα του κελιού,  oρθιο. Μέσα σε 3 ημέρες το ωό γέρνει σταδιακά και ακουμπά στον πυθμένα του κελιού όπου εκκολάπτεται η προνύμφη της μέλισσας.
Το αυγό έχει μήκος περίπου 3mm και χρώμα γαλακτόχρωμο. Εάν η βασίλισσα επιλέξει να γεννήσει ένα αυγό σε κελί εργάτριας θα αφήσει ένα γονιμοποιημένο αυγό, αλλά αν επιλέξει να γεννήσει ένα αυγό σε κελί κηφήνα θα αφήσει ένα αγονιμοποίητο.
Το ποσοστό βέβαια γονιμοποιημένου – αγονιμοποίητου άρα και αριθμό εργατριών – κηφήνων σε ένα μελίσσι, το καθορίζουν οι μέλισσες κατά το χτίσιμο των κηρηθρών.
Σαν μελισσοκόμοι είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διακρίνουμε το αυγό μέσα στο κελί γιατί είναι ένα σημάδι ότι η βασίλισσα είναι παρούσα. Πολύ εύκολα εντοπίζεται μέσα στο κελί, αν υπάρχει ηλιοφάνεια και πλαγιάσουμε το πλαίσιο έχοντας τον ήλιο πίσω μας. Από την στιγμή που θα καταφέρουμε να εντοπίσουμε ένα αυγό τα υπόλοιπα θα φανερωθούν μπροστά μας εύκολα. Όσοι έχουν πρόβλημα και δεν μπορούν να τα βρουν, υπάρχουν στα μελισσοκομικά μαγαζιά ειδικά γυαλιά.
Προνύμφη
Στην εκπνοή των 3 ημερών από το αυγό εκκολάπτεται η προνύμφη της μέλισσας, η οποία αμέσως  εφοδιάζεται από τις παραμάνες μέλισσες με τροφή.  Η προνύμφη τρέφεται με το ‘μελισσόγαλα’ και αναπτύσσεται, πρόκειται  για μικρά «τερατάκια» τα οποία καταναλώνουν 1.300 γεύματα την ημέρα.
Όταν ολοκληρωθούν οι 5 ημέρες τροφοδοσίας και έχουν μεγαλώσει κατά 1.570 φορές περισσότερο οι μέλισσες σφραγίζουν το κελί.
Νύμφη
Η προνύμφη στο σφραγισμένο κελί αφού ολοκληρώσει την κατανάλωση της τροφής ακινητοποιείται με το κεφάλι προς την έξοδο του κελιού. Το στάδιο της προνύμφης διαρκεί 6 ημέρες για τη βασίλισσα, 7 ημέρες για την εργάτρια και 9 ημέρες για τον κηφήνα, με παρέκκλιση 12 ωρών.
Μετά την ύφανση του βομβυκίου η προνύμφη μεταμορφώνεται χωρίς αποδερμάτωση σε προ χρυσαλλίδα (prepupa), στάδιο το οποίο διαρκεί μόλις 24 ώρες ή και λιγότερο. Στη διάρκεια αυτού του σταδίου γίνονται σημαντικές μεταβολές στο σώμα του εντόμου. Μορφολογικά το έντομο κατά το στάδιο αυτό μοιάζει περισσότερο με προνύμφη, αν και κάτω από το δέρμα της ‘προνύμφης’ μπορούν εύκολα να διακριθούν τα χαρακτηριστικά της νύμφης.
Η 5η  αποδερμάτωση οδηγεί στο στάδιο της νύμφης ( pupa ). Στο στάδιο διακρίνονται πλέον τα τρία μέρη του σώματος του εντόμου, η κεφαλή, ο θώρακας και η κοιλία. Στην αρχή είναι λευκή, ενώ χρώμα αρχίζει και εμφανίζεται πρώτα στους σύνθετους οφθαλμούς. Από το χρώμα των οφθαλμών μπορεί να προσδιοριστεί η ηλικία της νύμφης με ακρίβεια 24ώρου .
Ενήλικο έντομο
Μέτα από 16 ημέρες η βασίλισσα, 21 ημέρες η εργάτρια και 24 ημέρες ο κηφήνας, το ενήλικο έντομο επιτέλους, μασώντας το κέρινο σφράγισμα του κελιού της, έρχεται η στιγμή να ενσωματωθεί με τις αδελφές – αδελφούς τις & κόρες – γιους.
Τα ξαδέρφια και οι θείες……………………………….?   δεν ξέρω.
  ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΣΤΕΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ
ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΕΡΓΑΤΡΙΑ ΚΗΦΗΝΑΣ
Εκκόλαψη προνύμφης από το ωό 3 3 3
1η αποδερμάτωση προνύμφης 3,5 3,5 4
2η αποδερμάτωση 4,5 4,5 5
3η αποδερμάτωση 5,5 5,5 6
4η αποδερμάτωση 6,5 6,5 7
Σφράγισμα κελιού 8 8-9 10
Ύφανση βομβυκίου 9 10 12
Prepupa
5η αποδερμάτωση – νύμφη 10 11 14
Νύμφη με ροζ οφθαλμούς 14
με κόκκινους 12 15
με πορφυρούς οφθαλμούς και κιτρινωπό θώρακα  13 17
Νύμφη με σκουρόχρωμες κεραίες 19
Αποδερμάτωση νύμφης 15 20 22,5
Έξοδος από το κελί του ακμαίου 16 21 24

http://bio-meli.blogspot.gr/

Σχολιάστε

Top