Επικονίαση

epikon

Επικονίαση ονομάζεται η μεταφορά γύρης από τους ανθήρες ενός άνθους στο στίγμα του ίδιου ή άλλου άνθους του ίδιου είδους φυτού. Στην συνέχεια συντελείται η εκβλάστηση του γυρεόκοκου, η γονομοποίηση του άνθους και η ανάπτυξη του καρπού. Κάποια φυτά γονιμοποιούνται από γύρη που προέρχεται από φυτό του ίδιου είδους και ποικιλίας (αυτοεπικονιαζόμενα) και κάποια άλλα από γύρη που προέρχεται από φυτό του ίδιου είδους αλλά διαφορετικής ποικιλίας (σταυροεπικονιαζόμενα). Επιπλέον τα φυτά διακρίνονται σε ανεμόφιλα, εντομόφιλα και ζωόφιλα ανάλογα με το μέσο μεταφοράς της γύρης. Εδώ εισέρχεται ο ρόλος της μέλισσας που βοηθάει να γίνει η επικονίαση. Ειδικά στα σταυροεπικονιαζόμενα φυτά από τα οποία τα περισσότερα είναι και εντομόφιλα, η δημιουργία μιας σχέσης εξάρτησης μεταξύ εντόμων και φυτών είναι η πεμπτουσία της σοφίας της φύσης όσον αφορά την αναγέννησή της. Τα έντομα τρέφονται από την γύρη των ανθών και ταυτόχρονα βοηθούν στην γονιμοποίησή τους. Την ίδια στιγμή τα φυτά, «επιτρέπουν» στα έντομα να τραφούν από αυτά, με «αντάλλαγμα» την βοήθεια των εντόμων στην αναπαραγωγική διαδικασία και κατ” επέκταση στην διαιώνιση του είδους.

epikoniash

Η συµβολή των µελισσών στο περιβάλλον και στον άνθρωπο δεν περιορίζεται µόνο στα πολύ ωφέλιµα προϊόντα που παράγουν, αλλά και στην αναπαραγωγική διαδικασία των φυτών (επικονίαση). Οι µέλισσες έχουν ενεργό ρόλο στην γονιµοποίηση των φυτών, καθώς δρουν ως µηχανικοί µεταφορείς της γύρης. Την σηµαντική λοιπόν εποχή της ανθοφορίας οι µέλισσες προκειµένου να τραφούν, πλάθουν την γύρη και την μεταφέρουν µε τα πίσω πόδια τους στην κυψέλη. Πετώντας από άνθος σε άνθος βοηθούν στην επικονίαση των φυτών µεταφέροντας ασυναίσθητα την γύρη από τους ανθήρες στο στίγµα του άνθους. Χαρακτηριστικό είναι ότι βοηθούν στην επικονίαση του 60 µε 70 % των φυτικών ειδών. Η χρησιµότητα των µελισσών στην επικονίαση είναι µάλιστα και πολύ µεγαλύτερη από την παραγωγή µελιού, αφού µια µέτρια αποικία µελισσών υπολογίζεται ότι έχει 20 µε 40 φορές µεγαλύτερη αξία για την επικονίαση που επιτελούν τα ανελισσοµένη, παρά για την παραγωγή του µελιού. Μελέτη που διεξήχθη από δύο ιδρύµατα της Γαλλίας και της Γερµανίας, αναφέρει ότι η επικονίαση που συντελείται από τα έντοµα, αντιστοιχεί στο 9,5 % της παγκόσµιας γεωργικής παραγωγής. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι µέλισσες αποτελούν το 80% περίπου των εικονιστικών εντόµων, τότε εύκολα καταλαβαίνουµε την σηµαντική προσφορά τους στο φυτικό και ζωικό περιβάλλον καθώς και τα φυτά, που αναπτύσσονται κατ” επέκταση, αποτελούν τροφή για τα ζώα και τον άνθρωπο, παράγουν οξυγόνο, εµποδίζουν την διάβρωση του εδάφους κτλ. . 35 Την σηµερινή εποχή που παρατηρείται µείωση του πληθυσµού των φυτών παγκοσµίως λόγω πυρκαγιών, δόµησης και άλλων αρνητικών συνεπειών της ανθρώπινης δραστηριότητας, ο εικονιστικός ρόλος της µέλισσας είναι πλέον ζωτικής σηµασίας. Με την µείωση πάλι των µελισσοκοµιών παγκοσµίως (πυρκαγιές, φυτοφάρµακα) και ιδιαίτερα στις Η.Π.Α, η αύξηση των τιµών των προϊόντων κυψέλης αλλά των γεωργικών που θα έρθει ως φυσικό επακόλουθο, θα ωχριά απέναντι στο πρόβληµα της µειωµένης εικονιστικής δραστηριότητας, κάτι που πρέπει να κάνει τους αρµόδιους φορείς παγκοσµίως να σκύψουν µε υπευθυνότητα πάνω από το πρόβληµα. Ήδη σε πολλές χώρες οι καλλιεργητές καταφεύγουν στην ενοικίαση µελισσιών, προκειµένου να πετύχουν ικανοποιητική επικονίαση και να αυξήσουν την παραγωγή τους, αφού α) οι µέλισσες επισκέπτονται πάνω από 300 είδη καλλιεργούµενων φυτών, β) αναπτύσσονται σε µεγάλους πληθυσµούς, δραστήριους σε όλη σχεδόν την διάρκεια του έτους, γ) έχουν ανθάκι σταθερότητα, εικονίζουν δηλαδή ένα είδος φυτού σε κάθε ταξίδι τους. Μια πιο προσεγµένη χρησιµοποίηση των µελισσών για εικονιστικό σκοπό στο περιβάλλον γενικότερα και όχι µόνο στις καλλιέργειες, θα είχε σηµαντικά οφέλη στην φύση και στον άνθρωπο. Είναι ένα έντοµο που ήδη το έχουµε µελετήσει και το χρησιµοποιούµε, µπορούµε να το µεταφέρουµε σε µεγάλους αριθµούς και να επωφεληθούµε και από την εικονιστική του δραστηριότητα και από τα πολύ ωφέλιµα προϊόντα που αυτό παράγει.

Σχολιάστε

Top