Το νερό στον πλανήτη

Στις εύκρατες περιοχές οι βροχές εξασφαλίζουν μιαν επαρκή ποσότητα νερού για αρκετά μεγάλες χρονικές περιόδους. Eπιπλέον στα εύκρατα κλίματα, διαδικασίες που μειώνουν την ποσότητα του διαθέσιμου νερού όπως π.χ. η εξάτμιση, δεν προκαλούν σοβαρές αλλαγές.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν σ’ αυτά τα κλίματα να θεωρούν την επάρκεια νερού ως δεδομένη. Το νερό όμως δεν είναι ισόποσα κατανεμημένο και, ακόμα και στα εύκρατα κλίματα, οι ζεστοί μήνες του καλοκαιριού οδηγούν σε προσωρινή έλλειψη νερού.

Η άνιση παγκόσμια κατανομή του νερού γίνεται εύκολα αντιληπτή. Με μια απλή ματιά στο χάρτη βλέπουμε ότι σχεδόν το 71% της επιφάνειας της γης καλύπτεται από ωκεανούς.

Οι ωκεανοί όμως είναι άνισα κατανεμημένοι. Το μεγαλύτερο μέρος τους βρίσκεται στο νότιο ημισφαίριο ενώ το μεγαλύτερο μέρος ξηράς στο βόρειο ημισφαίριο. Οι ωκεανοί αποτελούν το 97,6% του νερού που κυκλοφορεί στον πλανήτη μας. Το υπόλοιπο 2,4% αποτελεί το σύνολο του γλυκού νερού στη φύση.

Στις Ν. και στις Β. πολικές περιοχές υπάρχουν μεγάλοι όγκοι πάγου, που είναι σημαντικά αποθέματα νερού και αποτελούν σχεδόν το 75% των γλυκών νερών. Έτσι απομένει μόνο το 25% του γλυκού νερού, σε υγρή μορφή, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπο.

Το περισσότερο από το παραπάνω 25% κατακρατείται στη γη ως υπόγειο νερό (0,29% της ολικής ποσότητας νερού στη φύση), είναι επιβαρυμένο σε μέταλλα, και μεταφέρεται μέσω υπόγειων ρυακιών ή ποταμών στη θάλασσα.

Τί απομένει λοιπόν από τα γλυκά νερά; Τα ηπειρωτικά νερά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα, αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό κομμάτι της υδρόσφαιρας (UNESCO-UNEP, 1993).

Το υπάρχον στην ατμόσφαιρα νερό υπό τη μορφή υδρατμών αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1/100.000 του συνόλου του νερού στον πλανήτη.

Οι ποταμοί και οι λίμνες, και γενικά το σύνολο των υγροτόπων, κατέχουν μια ποσότητα μικρότερη του 0,02%!

Εξ’ άλλου, περισσότερο από το μισό αυτών των επιφανειακών γλυκών νερών περιέχεται σε καμιά δεκαριά μεγάλες λίμνες! Όσο για τους ποταμούς, περισσότερο από το 1/4 της συνολικής ροής των υδάτινων ρευμάτων του πλανήτη μας εξασφαλίζεται από έξι μεγάλους ποταμούς: Αμαζόνιος, Ορινόκος, Ρίο Παρανά (Ν. Αμερική), Ζαΐρ (Κεντρ. Αφρική), Γιανγκ-Τσε-Κιανγκ (Κίνα) και Γάγγης-Βραχμαπούτρας (Ινδία) (Lacroix, 1991). Ο μεγαλύτερος ποταμός του κόσμου, ο Αμαζόνιος, είναι στον Ισημερινό και έχει σχεδόν το 20% της παγκόσμιας ποτάμιας ροής.

Οι ποταμοί είναι επίσης άνισα κατανεμημένοι. Οι περισσότεροι ποταμοί βρίσκονται στο Β. ημισφαίριο (όπου υπάρχει και το μεγαλύτερο μέρος ξηράς). Σε πολλές άνυδρες περιοχές της Αφρικής συμβαίνει μεγάλη εξάτμιση, οπότε τα ποτάμια μπορεί να μη φτάνουν ποτέ στη θάλασσα. Το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να οφείλεται και σε ανθρώπινες παρεμβάσεις. (UNESCO-UNEP, 1993).

Οι αλλαγές που προξενεί το φαινόμενο θερμοκηπίου μπορεί να προκαλέσουν αλλαγές στην παγκόσμια κατανομή νερού. Το επίπεδο της θάλασσας ανεβαίνει, και σε κάποιες περιοχές υπάρχει κίνδυνος πλημμυρών – υπάρχει πλεόνασμα νερού. Σε άλλες περιοχές το κλίμα μπορεί να γίνει ξηρότερο, να σημειωθεί δηλαδή έλλειψη νερού.to nero ston planiti

Σχολιάστε