ΠΕΡΙΟδικό μας

Γράφει ο

Χρήστος Τσαπάκης

Γράφει ο

Φίλιππος Σταθόπουλος

Το πηρούνι

Το πηρούνι ειναι το αντίθετο του κουταλιού.Υπάρχουν πολλά είδη πηρουνιόυ.Υπάρχουν τα δίκαρφα,τα τρίκαρφα και τα τετράκαρφα.

Tο τρίκαρφο πηρούνι έχει πρόγονο την τρίαινα του Ποσειδώνα που την χρησιμοποιούσε για να πιάνει ψάρια,και έπειτα την πήρε ο Σατανάς για να καρφώνει τους αμαρτωλούς.Ένα υποείδος του πηρούνιου είναι το καμάκι που χρησιμοπόιουν οι ψαροντουφεκάδες.

Το πηρούνι μπορεί να πίασει την μπριζόλα, την πανσέτα και το φιλέτο, αλλα οχι το παϊδάκι γιατί αυτό τρώγεται με το χέρι.Το πηρούνι το δίκαρφο χρησιμοποιείται απο τα  Goody’s για να τρώμε τις τηγανιτές πατάτες ενώ ξέρουν οτι τις τρώμε με τα χέρια.Το πηρούνι όμως κυριώς χρησιμοποιείται για να τρώμε τα μακαρόνια και να χτυπαμε το αβγολέμονο και την ομελέτα.

Τα κύρια υλικά που φτιάχνονται τα πηρούνια είναι:το ανοξείδωτο ατσάλι,το ασήμι,το πλαστικό στα πάρτυ, ο  χρυσός και η πλατίνα.Το πηρούνι χρησιμοποιείται μόνο απο λαούς της δύσης, γιατί οι άραβες και οι μαύροι οι ζουλόυ τρώνε με τα χέρια, ένω οι κίτρινοι τρώνε με τα τσόπστικς γιατί λένε οτι το πηρούνι τους θυμίζει τον διάβολο και δεν τόυς βολέυει να τρώνε τα νουντλς και το ρύζι.

Λέξεις που διχάζουν… ορθογραφικά: «Πιρούνι ή πηρούνι (ή και πειρούνι);»

Όπως και να γράφεται ο συγκεκριμένος τύπος η ουσία είναι ότι την ίδια απόλαυση μας προσφέρει όταν το χρησιμοποιούμε. Για να είμαστε όμως τυπικοί ας δούμε τι γίνεται.

ΛΚΝ:  πιρούνι το [pirúni] O44 : 1. επιτραπέζιο μεταλλικό συνήθ. σκεύος, με μακριά, συνήθ. πεπλατυσμένη στη μια άκρη λαβή, στην άλλη άκρη της οποίας υπάρχουν αιχμές (σπανιότερα δύο, συχνότερα τρεις ή περισσότερες)· το χρησιμοποιούμε για να τρώμε στερεές τροφές: Ξύλινο / πλαστι κό / ασημένιο ~. Έμαθε να τρώει με μαχαίρι και με ~. ΦP άναψαν* τα πιρούνια. γρήγορο / γερό ~, για κπ. που τρώει πολύ και γρήγορα. 2. (τεχν.) τμήμα του σκελετού των δικύκλων, στο οποίο προσαρμόζεται ο μπροστινός τροχός: Tηλεσκοπικό ~. πιρουνάκι το YΠOKOP. [μσν. πιρούνι < ελνστ. περόνιον `μικρή περόνη, καρφάκι΄ ([o > u] από επίδρ. του [r] και του [n], [e > i] αναλ. προς λ. με παρόμοια εναλλ.: μηρός – μερί)]

«Ορισμένες νεωτερικές λέξεις έχουν αναπτύξει νέους, σε σχέση με τους προδρόμους τους, φθόγγους, γι’ αυτό και γράφονται με την απλούστερη γραφή. Απλούστερη εδώ δεν σημαίνει απλοποιημένη γραφή έναντι μιας άλλης, δήθεν ετυμολογικά σωστής. Απλούστερη γραφή των υπό συζήτηση λέξεων σημαίνει ορθογραφική παράσταση των λέξεων αυτών με τον απλούστερο δυνατό τρόπο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα: ο νέος φθόγγος [i] στο πιγούνι (που προέρχεται από το μεσαιωνικό πουγούνι) και το πιρούνι(που προέρχεται από το «μεταγενέστερο» ή ελληνιστικό περόνιον) θα αποδοθεί με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, δηλ. με ι. Οι γραφές πηγούνι και πηρούνι είναι αβάσιμες ετυμολογικά, επομένως εσφαλμένες. Δεν είναι εύκολο να πούμε γιατί γράφονται αυτές οι λέξεις -κακώς- και με η. Ίσως στο ορθογραφικό αυτό λάθος παίζει ρόλο η στρεβλή εντύπωση ότι γενικά οι γραφές με ι είναι απλοποιημένες, αφού άλλωστε το ι σε πολλές περιπτώσεις νεοελληνικών λέξεων αντιπροσωπεύει την απλοποίηση των η, υ κτλ. Στη γραφή νεότερων δάνειων λέξεων λ.χ., όπως μπίρα, πέναλτι κ.λπ., η απλοποίηση συνίσταται μεταξύ άλλων στη χρήση μόνο του ι και όχι της ποικιλίας των η, υ κτλ. Ως προς τις γραφές πιγούνι και πιρούνι συμφωνούν μεταξύ τους τα τρία εγκυρότερα νεοελληνικά λεξικά, το ΛΚΝ, το ΛΝΕΓ και το ΝΕΛ. Επιπλέον, το ΣΓΑ στα αντίστοιχα λήμματα τονίζει ότι δεν δικαιολογείται ή δεν στηρίζεται ετυμολογικά η γραφή των δύο αυτών λέξεων με η» (ΠΕΡΙΓΛΩΣΣΙΟ)

«Το πιρούνι γράφεται με -ι-, για να δηλωθεί με τον πιο απλό τρόπο η φωνητική τροπή του -ε- (περόνη – περόνιον) σε -ι- (πιρούνι)»: (Γ. Μπαμπινιώτης)

 «Αρχική – Ριζική: πέρας < ΙΕ περ- (δηλωτικό κίνησης και κατεύθυνσης, τέλος, τέρμα, διαπερνώ, πουλώ) Ετυμολογία: [<μσν. πιρούνι < μτγν. περόνιον, υποκορ. του αρχ. περόνη]» ( lexigram)

Για κάποιους : «Το «πειρούνι» είναι προφανές ότι γράφεται με «ει» και όχι με «ι» όπως πολύ άστοχα το γράφουμε σήμερα.  Ο λόγος είναι πολύ απλός, καθώς το «πειρούνι» προέρχεται από το ρήμα «πείρω» που σημαίνει τρυπώ-διαπερνώ, ακριβώς επειδή τρυπάμε με αυτό το φαγητό για να το πιάσουμε».

Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

© schooltime.gr

Τα πιό παράξενα πηρούνια ειναι τα κουταλοπήρουνα που είναι μισά πηρούνια και μισά κουτάλια,τα σουγιόπήρουνα και τα πτυσσόμενα τρίκαρφα του Τζάμπο που τα έχουν για να κλέβουν τα αδέλφια φαγητό.