Ο ακοντισμός είναι ένα από τα αγωνίσματα ρίψεων του στίβου , με μεγάλη ιστορία καθώς είναι γνωστό ήδη από την Αρχαία Ελλάδα. Σκοπός του αθλήματος είναι η ρίψη ενός ακοντίου σε μεγάλη απόσταση (δεκάδων μέτρων). Νικητής είναι ο αθλητής που θα ρίξει το ακόντιό του πιο μακριά.
Ο Όμηρος αναφέρει ότι οι Αχαιοί όταν δεν πολεμούσαν έξω από τα τείχη της Τροίας διασκέδαζαν ρίχνοντας δίσκο και ακόντιο. Στην Οδύσσεια οι μνηστήρες της Πηνελόπης περνούσαν τον καιρό τους ρίχνοντας δίσκο και ακόντιο και μάλιστα σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
Προστάτη του ακοντισμού οι αρχαίοι θεωρούσαν τον θεό Απόλλωνα, γι’αυτό τον βλέπουμε σε αγγειογραφείες και γενικά στην «Πλαστική» να κρατά δόρυ και τόξο «λόγχην δε εν ταις χερσίν και τόξον».
Το ακόντιο στην Αρχαία Ελλάδα το χρησιμοποιούσαν στον πόλεμο και στο κυνήγι. Για την εκπαίδευση τόσο των νέων όσο και των στρατιωτών οργανώνονταν αγώνες ακοντίου. Υπήρχαν δύο ειδών αγώνες. Εκτίναξη του ακοντίου σε μήκος, που ονομαζόταν «εκηβόλος ακοντισμός», και εκτίναξη του ακοντίου σε στόχο, που ονομαζόταν «Στοχαστικός ακοντισμός».
Κατά την προπόνηση στο εστοχαστικό ακόντιο οι αθλητές χρησιμοποιούσαν ακόντιο με την αιχμή, ενώ στη ρίψη του εκηβόλου, χωρίς αιχμή. Κατά τους επίσημους αγώνες πρέπει να χρησιμοποιούσαν αιχμηρό ακόντιο, ίσως με μεταλλική αιχμή αφού η βολή ήταν έγκυρη όταν το ακόντιο χτυπούσε στο έδαφος με την αιχμή του για να είναι δυνατή η μέτρηση της ρίψης.
Σαν αγώνισμα στους Αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες επικράτησε ο ακοντισμός σε μήκος και ήταν ένα από τα πέντε αγωνίσματα του πεντάθλου.
Αρχαίος Ακοντισμός
Στο πένταθλο χρησιμοποιούσαν ακόντιο χωρίς μεταλλική αιχμή. Το ακόντιο αυτό λεγόταν «αποτομεύς ή αποτομάς». Στις παραστάσεις που υπάρχουν σε αγγεία ή σε ανάγλυφα, απεικονίζονται ακόντια και με μεταλλική αιχμή. Τα ακόντια αυτά χρησιμοποιούνταν στο αγώνισμα ακοντισμού σε στόχο και η μεταλλική αιχμή (από σίδερο ή ορείχαλκο) βοηθούσε για να στερεωθεί το ακόντιο στον στόχο. Στο μέσο του ακοντίου υπήρχε δερμάτινη λωρίδα διπλωμένη σε θηλιά η «αγκύλη», δεμένη περίπου στο κέντρο βάρους του ακοντίου. Το ακριβές σημείο του δεσίματος της αγκύλης το ρύθμιζε ο κάθε αθλητής κατά τη δική του αντίληψη και την τεχνική που χρησιμοποιούσε. Οι αθλητές έδεναν την αγκύλη και την τύλιγαν στο κέντρο βάρους του ακοντίου, γι’αυτό και το ακόντιο ονομαζόταν μεσάγκυλον. Στη θηλειά της αγκύλης ο αθλητής περνούσε ένα η δύο δάχτυλα κρατώντας συγχρόνως με τα υπόλοιπα το ακόντιο. Είναι γεγονός ότι η αγκύλη κατά την εκσφενδόνιση λειτουργούσε ως μοχλός προώθησης αυξάνοντας τη δύναμη εκτοξεύσεως γιατί σταθεροποιούσε τη λαβή. Η αγκύλη καθώς ξετυλίγονταν προσέδιδε επίσης στο ακόντιο περιστροφική κίνηση γύρω από από τον άξονα που σταθεροποιούσε την πτήση.
Αγκύλη ακοντίου
