Ο πόλεμος, η ένοπλη σύγκρουση μεταξύ κρατών και λαών, θεωρείται ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθρεφτίζοντας ανέκαθεν τις πιο ζωώδεις εκφάνσεις της ανθρώπινης φύσης. Οι αιτίες του είναι πολυσύνθετες και συχνά σχετίζονται με την επέκταση της εξουσίας, την απληστία και τις φιλοδοξίες. Οι συνέπειες, πάντα καταστροφικές, αγγίζουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής και του πλανήτη.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους σε πολέμους, ενώ εκατομμύρια άλλοι έχουν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους, αναζητώντας ασφάλεια και καταφύγιο. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο αριθμός των εκτοπισμένων ανθρώπων παγκοσμίως ανέρχεται σε 84 εκατομμύρια.
Οι επιπτώσεις του πολέμου δεν περιορίζονται μόνο στον αριθμό των νεκρών. Οι πόλεμοι μετατρέπουν ολόκληρες πολιτείες σε συντρίμμια αχρηστεύοντας υποδομές και συστήματα υγείας. Προκαλούν, επίσης, φυσικές καταστροφές και μόλυνση, απώλεια εδάφους και δασών, καθώς και μείωση της βιοποικιλότητας. Ακόμη, το αποκτηνωτικό κλίμα του πολέμου μπορεί να σημαδεύσει ανεξίτηλα τις ανθρώπινες ψυχές. Παιδιά και ενήλικες που έχουν βιώσει τη φρίκη του πολέμου συχνά υποφέρουν από μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη και άλλες ψυχικές διαταραχές, ανάλογα με το βίωμά τους, τα οποία τους δεσμεύουν για πολλά χρόνια ή και ισοβίως.
Η ειρήνη, η κατάσταση αρμονικής συνύπαρξης και συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων και των λαών, αποτελεί μία από τις πολυτιμότερες αξίες της ζωής. Είναι μια κατάσταση που προϋποθέτει την προώθηση της δικαιοσύνης, της ισότητας και της αλληλεγγύης. Στα πλαίσια ενός ειρηνικού περιβάλλοντος, ο άνθρωπος μπορεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τις δυνατότητες του και να αναζητήσει την πραγματική ευτυχία. Είναι γεγονός πως ο διακρατικός σεβασμός και η σύμπνοια μεταξύ των λαών, μπορούν να οδηγήσουν σε σπουδαία έργα που ξεπερνούν τα σύνορα, τον τόπο και τον χρόνο.
Σήμερα, ο πόλεμος αποτελεί μια κατάσταση τρομακτικά οικεία για πολλούς λαούς, καθώς εμπόλεμες ζώνες συναντώνται σε διάφορα σημεία παγκοσμίως. Οι σπαρακτικές εικόνες και μαρτυρίες από περιοχές όπως η Συρία, η Παλαιστίνη και η Ουκρανία αναδεικνύουν τη βαναυσότητα του πολέμου, και την έντονη παρουσία του σε μια εποχή όπου απέναντι στην ισχύ των συμφερόντων ολόκληροι λαοί χάνουν την ανθρώπινη υπόστασή τους.
Η ανάγκη για ειρήνευση κρίνεται επιτακτική. Στην πρόληψη και την επίλυση των συγκρούσεων καίριο ρόλο διαδραματίζει η διπλωματία, ο διάλογος και η διάθεση για συνεργασία από τις εμπλεκόμενες χώρες. Οφείλουμε, ωστόσο, να συνειδητοποιήσουμε πως πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά στο σύνολό μας. Η ευθύνη που φέρουμε έγκειται στον τρόπο με τον οποίο επιλέγουμε να διαμορφώσουμε τη ζωή μας, τις ιδέες που διαλέγουμε να αναπαραγάγουμε, την παρουσία και τον βαθμό συμμετοχής μας στα κοινά.
Ο πόλεμος είναι ένας κίνδυνος που δεν θα παύσει να ελλοχεύει, καθώς πάντα θα υπάρχουν ψυχές υπόδουλες στο συμφέρον. Στόχος της κοινωνίας είναι να διατηρήσει ανέπαφα τα υγιή μέλη της από οποιαδήποτε αρνητική επιρροή, και με μέσο την ειρήνη και το δίκαιο να υψώσει ανάστημα απέναντι σε οποιαδήποτε μορφή επιβολής του μίσους και της αδικίας.
Ομάδα συγγραφής:
Γιώργος- Αλέξανδρος Παναγόπουλος
Θανάσης Πέττας- Πενταράκης