Ιωάννης Καποδίστριας

αρχείο λήψης

Ιωάννης Καποδίστριας-Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας

Ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν Έλληνας πολιτικός και διπλωμάτης. Διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας και πρώτος Κυβερνήτης του ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους, το οποίο ίδρυσε εκ θεμελίων και με την προσωπική του περιουσία.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 11 Φεβρουαρίου 1776 την περίοδο της Ενετοκρατίας στη βενετοκρατούμενη Κέρκυρα, ήταν το έκτο παιδί της πολυμελούς οικογένειας του κόμη Αντώνιο-Μαρία Καποδίστρια και της Διαμαντίνας Γονέμη. Αν και το οικογενειακό τους όνομα ήταν Βιτόρι, σύντομα επικράτησε το επίθετο που προσδιόριζε την καταγωγή τους: Καποδίστρια Ο πατέρας του Αντώνιος – Μαρία καταγόταν από οικογένεια ευγενών, καθώς ένας από τους πρόγονούς του είχε λάβει τον τίτλο του Κόμη από τον Δούκα της Σαβοΐας Κάρολο Εμμανουήλ τον Β’. Ο τίτλος εισήχθη στη «Χρυσή Βίβλο» (Libro d” Oro) των ευγενών της Κέρκυρας το 1679 και έλκει την καταγωγή του από το ακρωτήριο Ίστρια της Αδριατικής, το σημερινό Κόπερ της Σλοβενίας. Η οικογένεια της μητέρας του Διαμαντίνας (Αδαμαντίας) Γονέμη, ήταν επίσης εγγεγραμμένη στη «Χρυσή Βίβλο» από το 1606.Ο νεαρός Ιωάννης σπούδασε ιατρική, φιλοσοφία και νομικά στο Πανεπιστήμιο της Παταβίας (Πάντοβα) της Ιταλίας. Το 1797 εγκαταστάθηκε στη γενέτειρά του Κέρκυρα και άσκησε το επάγγελμα του ιατρού – χειρούργου.

Πηγές: https://www.sansimera.gr/

 https://www.lifo.gr/                                                                                                                                                         Χρήστος Μ.

Η εκπαίδευση στα χρόνια του Καποδίστρια

Στην εκπαίδευση, ο Καποδίστριας κινήθηκε στη λογική δημιουργία ενός εκπαιδευτικού συστήματος που να μπορεί να μορφώσει τον λαό και να του δώσει πρακτικές γνώσεις για να αναπτυχθεί η βιοτεχνία, η γεωργία και η κτηνοτροφία. Από αυτήν την άποψη, η δημιουργία πανεπιστημίου δεν ήταν μέσα στις προτεραιότητές του, καθώς η ίδρυση πανεπιστημιακής εκπαίδευσης σε μια κοινωνία σχεδόν καθολικού αναλφαβητισμού δεν είχε καμία λειτουργική σημασία και ήταν περιττή πολυτέλεια. Η επιλογή του Καποδίστρια για παραμέληση της ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης στην δεδομένη συγκυρία δεν ήταν ιδεολογική αλλά τακτική επιλογή. Ο Καποδίστριας δεν ήταν αντίθετος με τη δημιουργία ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης από θέση αρχής. Κατά την διάρκεια της θητείας του στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, ο Καποδίστριας είχε γνωρίσει τον μεγαλοτραπεζίτη Ιωάννη Δόμπολη στον οποίο ενέπνευσε την ιδέα να διαθέσει μέρος της περιουσίας του για την ίδρυση πανεπιστημίου στο ελληνικό κράτος αν και όποτε αυτό δημιουργούταν. Ο Δόμπολης, το 1849, όρισε στην διαθήκη του το ποσόν των 261.428 ρουβλιών για την ίδρυση πανεπιστημίου με τον τίτλο «Καποδιστριακό» στην Ελλάδα υλοποιώντας την ιδέα του Καποδίστρια. Το 1815 ο Καποδίστριας, επίσης, είχε προτείνει τη δημιουργία ανώτατης σχολής με έδρα την Ιθάκη στο πλαίσιο της Επτανήσου Πολιτείας.

ΠΗΓΕΣ: http://criticeduc.blogspot.com/2017/06/blog-post_6.html , https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%AF%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%82

Ειρήνη Δ.

 

 

Οικονομία

Ο Ι. Καποδίστριας εργάστηκε για την οικονομική ανόρθωση του κράτους ιδρύοντας στις 2 Φεβρουάριου 1828 την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα, το πρώτο πιστωτικό ίδρυμα της χώρας. Τα αποτελέσματα της κίνησης αυτής ήταν άμεσα : Η κινητοποίηση των κεφαλαίων του εσωτερικού δίνοντας τόκο 8%, η πάταξη της τοκογλυφίας «Ευθύς εκ τούτου εξέλειπεν η τοκογλυφία, η σήμερον προς 12, 20 και 25 τοις εκατόν δανείζουσα επί ενεχύροις, και διαφθείρουσα τον τόπον» καθώς και η προσέλκυση κεφαλαίων από Ελληνες του εξωτερικού και ξένους, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο ίδιος ο Καποδίστριας, ο οποίος προσέφερε 25.000 τάλληρα.

Προκειμένου να βρεί πόρους δεν δίστασε να υποθηκεύσει υπέρ της Τράπεζας εθνικά κτήματα, όπως ο αμπελώνας της Κορίνθου, ο αμπελώνας της Βοστίτσης, ο ελαιώνας των Σαλώνων και η Σμύριδα και η Αλυκή της Νάξου.Το μέτρο αυτό ενίσχυσε τη χρηματιστική πίστη της Ελλάδος στο εξωτερικό.

Επιπρόσθετα, ο Καποδίστριας στις 28 Ιουλίου 1828, ίδρυσε στην Αίγινα το Εθνικό Νομισματοκοπείο. Την 1η Οκτωβρίου του 1829 κυκλοφόρησε το πρώτο Ελληνικό νόμισμα ονόματι «αργυρός φοίνικας». Μέσα σε ένα μήνα σχεδόν από τον ερχομό του, ο Ι. Καποδίστριας έθεσε με διάταγμα τέρμα στην απαράδεκτη ποικιλία νομισμάτων που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα. Καταλάβαινε ότι, για να μπει κάποια τάξη στην οικονομία, έπρεπε να αντικατασταθούν τα τούρκικα νομίσματα, γιατί με τις συνεχείς υποτιμήσεις τους υπονόμευαν κάθε οικονομική συναλλαγή, ιδιωτική η κρατική. Αισθανόταν, άλλωστε, πως τα νομίσματα ήταν και θέμα Εθνικής αξιοπρέπειας, επειδή με αυτά θα εκφραζόταν η ανεξάρτητη υπόσταση του Ελληνικού Κράτους. Το πρώτο νόμισμα της νεώτερης Ελλάδος, στην μπροστινή του όψη, έφερε τον αναγεννώμενο από τη στάχτη Φοίνικα, που ατένιζε τον Σταυρό, περιβαλλόμενο από τις ακτίνες του Αγίου Πνεύματος. Στην περιφέρειά του είχε τις λέξεις: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ και στην οπίσθια όψη σε κύκλο, ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ Ι. Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ – 1828 – και στη μέση δάφνινο στεφάνι, πάνω στο οποίο αναγραφόταν η αξία του νομίσματος.Τα πρώτα νομίσματα που κόπηκαν, οι Φοίνικες (ασημένια) ήταν των 10 λεπτών, των 5, του 1 (χάλκινο). Συνολικά κόπηκαν 12.000 ασημένιοι Φοίνικες και ένα εκατομμύριο χάλκινοι Φοίνικες.

Λίγες ημέρες μετά την άφιξη του Όθωνα, εκδόθηκε Διάταγμα με το οποίο σταματούσε η κοπή των νομισμάτων με αποτέλεσμα την 1 Φεβρουαρίου 1833 το Νομισματοκοπείο της Αίγινας να σταματήσει τις εργασίες του. Το νομισματοκοπείο έκλεισε και ο Όθωνας έκοψε τα νομίσματα του Κράτους στη Βαυαρία, καταργώντας το Φοίνικα ως εθνικό έμβλημα και αντικαθιστώντας τον με ρόμβους των Βίττελσβαχ. «…Εκρίναμεν αναγκαίον να αποφασίσωμεν να παύση παρευθύς η κατά τους μέχρι τούδε τύπους εκτύπωσις Ελληνικών νομισμάτων. Τα παρόντα μέταλλα, καθώς και τα παρόντα νομίσματα, πρέπει να σημειωθούν αμέσως κατά τας ποσότητας των και να βαλθώσι προσωρινώς εις ασφαλή φυλακήν».
Γεωργία

Ο Καποδίστριας έδιδε μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη της γεωργίας και στην ενίσχυση των γεωργών. Ο ίδιος έγραφε: «…να βοηθήσωμεν κατά προτίμησιν τους πολίτας εκείνους οίτινες πορίζονται τα προς το ζην εντίμως δια της καλλιέργειας της γης, και ευρίσκονται ήδη εστερημένοι καλύβης, βοσκημάτων και εργαλείων».

Προχώρησε στην ίδρυση γεωπονικής σχολής στην Τίρυνθα που σκοπό είχε την επαγγελματική μόρφωση των γεωργών. Εκεί δημιουργήθηκαν υποδειγματικές καλλιέργειες με παράλληλη ανάπτυξη της μεταξοσκωληκοτροφίας, οικοποιίας, γαλακτοτροφίας, τυροκομίας κ.ά. Η λειτουργία της Σχολής στην οποία φοιτούσαν παιδιά φτωχών γεωργών, ανατέθηκε στον Γρηγόριο Παλαιολόγο, γεωπόνο που είχε σπουδάσει στο Παρίσι. Για την επιπλέον ενίσχυση των γεωργών αποστάλησαν γεωπόνοι στην ύπαιθρο. Η Σχολή έπαυσε τη λειτουργία της το 1873. Η κακοδιαχείριση, ή έλλειψη πόρων αλλά και η αδιαφορία των κυβερνήσεων να συνεχίσουν την λειτουργία της στέρησαν την δυνατότητα στη Σχολή να αποτελέσει ένα πρότυπο υψηλού επαγγελματικού επιπέδου.

Φρόντισε ώστε ν” απαλλαχτούν οι γεωργοί από πολλά φορολογικά βάρη. Στους ακτήμονες γεωργούς που κατοικούσαν σε καλύβες παραχώρησε την κυριότητά τους δωρεάν και έδωσε το ίδιο δικαίωμα σε όσους θα ήθελαν να επαναπατριστούν και να εγκατασταθούν σε γεωργικές περιοχές. Ο Κυβερνήτης φρόντισε επίσης για την καλλιέργεια των εθνικών κτημάτων και τα παραχώρησε σε ιδιώτες με πολυετής ενοικιάσεις, οπότε και οι πολίτες ευεργετούνταν και το δημόσιο ταμείο. Αλλά και στους κτηνοτρόφους χαρίστηκαν οι φόροι των βοσκημάτων σε αναγνώριση της προσφοράς τους για τη διατροφή των πολεμιστών κατά τα χρόνια του πολέμου. Επιπλέον ενισχύθηκαν μέσω της ελευθερίας της κινήσεως των κοπαδιών και της ασφαλείας αυτών.

 

Στρατός                                                                                                                                                               Η συμβολή του Καποδίστρια στην επιτυχή έκβαση του ένοπλου αγώνα κατόπιν των αλλεπάλληλων λαθών των, υποτίθεται, ειδικών «στρατιωτικών» ήταν ανεκτίμητη.Η στρατηγική του Καποδίστρια σε θέματα πολέμου δεν ήταν η κατά μέτωπον επίθεση του στρατού κατά των ισχυρών δυνάμεων του εχθρού και των οχυρών του θέσεων, αλλά προτιμούσε με τις κατάλληλες κινήσεις να επιτυγχάνεται η προσβολή των μετόπισθεν του εχθρού, η κατάληψη ασφαλών θέσεων, η επίθεση κατά μεμονωμένων τμημάτων του εχθρού και τέλος η αποκοπή των γραμμών ανεφοδιασμού.

Ο Καποδίστριας φρόντισε να εξασφαλίσει τη γενική διεύθυνση του πολέμου μέσω μιας κεντρικής ηγεσίας η οποία καθόρισε τους αντικειμενικούς σκοπούς του πολέμου, τις απαραίτητες στρατιωτικές επιχειρήσεις, την αξιολόγηση των συμβουλών των ξένων όσον αφορά τις πολεμικές επιχειρήσεις, είχε την υπεύθυνη παρακολούθηση των πολεμικών επιχειρήσεων που ήταν υπό εξέλιξη, φρόντισε για την σωστή κατανομή των υπαρχόντων στρατιωτικών μέσων για τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Ιδρυσε το Γενικό Φροντιστήριο στο οποίο του ανατέθηκαν συν τω χρόνω καθήκοντα Γενικού Στρατηγείου και εξέδωσε ψήφισμα για τον κανονισμό της στρατολογίας.

Ο Καποδίστριας είχε στόχο την οργάνωση του στρατού, και αντιμετώπισε δύο σημαντικά προβλήματα. Ποια πρέπει να είναι η μορφή και η διάρθρωση των βασικών μονάδων, και ποιοί στρατιωτικοί θα τις στελεχώσουν.

Ναυτιλία

Η ναυτιλία απέδωσε τα μέγιστα και αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς. Δεν είχαν άδικο οι Άγγλοι πολιτικοί και διπλωμάτες που έλεγαν ότι πριν ακόμη αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ο Καποδίστριας: «Εάν η Ελληνική εμπορική ναυτιλία ήταν ανταγωνιστική της Αγγλικής και όταν η Ελλάδα ήταν υπόδουλη στην Τουρκία, ημπορεί να συμπεράνει κανένας πόσο επικίνδυνη θα γινόταν μετά την απελευθέρωσή της και εάν την κυβερνούσε κάποτε ο Καποδίστριας».

Οι προστάτριες Δυνάμεις μάλιστα προσφέρθηκαν να επιτρέψουν στα ελληνικά πλοία να υψώνουν τις δικές τους σημαίες ώστε να πλέουν με αγγλικά, γαλλικά και ρώσικα διαβατήρια σε όλα τα λιμάνια. Ο Κυβερνήτης κατάλαβε έγκαιρα πόσο επικίνδυνη για το Ελληνικό ναυτικό ήταν αυτή η προσφορά απηύθυνε έγγραφο προς όλα τα ναυτικά νησιά: «Εγγίζουμεν εις το τέλος της μακράς μας αβεβαιώτητος. Και βεβαίως κατ” αυτήν την στιγμήν το Ελληνικόν Ναυτικόν δεν θέλει χάσει το θάρρος και την ευψυχίαν του εξ εναντίας χρεωστεί να προσπαθήσει δια υστερινήν φοράν, ώστε να είναι εις θέσιν να συλλέξει τον καρπόν όλων των ευγενών και γενναίων προσφορών του». Επέβαλε τότε στα Ελληνικά πλοία την Ελληνική σημαία και μ” αυτήν έπλεαν και εμπορεύονταν πλέον σε όλα τα λιμάνια. Επέτυχε σε τέτοιο βαθμό ώστε «Οι ξένοι παραπονούνται ότι δεν βλέπουν καθ” όλας τας θαλάσσας ειμή την Ελληνικήν σημαίαν. Αποδίδουν δε την αιτίαν εις τον Κυβερνήτην.»

Επιπλέον δόθηκαν χρήματα για την επισκευή πλοίων, για ναυπήγηση ή αγορά καινούριων: «… να μεταχειρισθή το πλειότερον μέρος (του δανείου) υπέρ του ναυτικού. Τα πλοία της Ύδρας, των Σπετσών και Ψαρρών φθείρονται καθ” ημέραν …» και ιδρύθηκαν ναυπηγεία στον Πόρο και στο Ναύπλιο.

Ακόμη λήφθησαν ειδικά μέτρα για την Ύδρα και τις Σπέτσες δίδοντας φορολογική ατέλεια για τα λιμάνια τους: «… Ότι ο ελεύθερος λιμήν δοθήσεται αμοιβαδόν έν έτος εις την Ύδραν, και άλλο εις τας Σπέτσας…».

Στη Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος άρχισε να δημοσιεύεται από τον Δεκέμβριο 1829 η κίνηση των λιμένων της χώρας. Από τις δημοσιεύσεις αυτές φαίνεται η πολύ μεγάλη ανάπτυξη της ναυτιλίας και η σημαντική ναυτική και εμπορική δραστηριότητα του νέου Κράτους κατά τα έτη 1830-1831. Τα λιμάνια που αναφέρονται συχνότερα είναι: Σύρου, Αίγινας, Ναυπλίου, Ύδρας, Σπετσών, Πόρου, Πατρών, Νεοκάστρου, Μονεμβασιάς, Μεσολογγίου, Ναυπάκτου, Γαλαξιδίου, Βόνιτσας, Μύτικων, Καλαμακίου, Μεγάρων, Αλμυρού, Κορώνης, Μεθώνης, Κατακόλου, Γλαρέτζας, Σκαλομάτων Πύργου, Βοστίτσας, Μύλων, Κρανιδίου, Τήνου, Σαντορίνης, Μυκόνου, Κέας, Σκοπέλου, Σαλαμίνος, Ίου, Σάμου, Άνδρου, Σίφνου, Μήλου, Ψαρών, Ηλιοδρομίων, Νάξου, Κάσου, Πάτμου. Αναφέρονται και λιμάνια νησιών, που δεν περιλήφθηκαν τελικά στο ελληνικό κράτος τότε, της Σάμου, των Ψαρών, της Κάσου και της Πάτμου. Τα εμπορεύματα, εξάλλου, που διακινούνται από τα λιμάνια αυτά είναι, όπως αναφέρονται: ξυλεία, ζώα, οίνος, έλαιον, πορτοκάλια, βάμβαξ, κριθή, κάστανα, σταφίδες, ελαίαι, λεμόνια, όσπρια, κίτρα, δέρματα, αραβόσιτος, μέλι, τυρός, όρυζα, κρόμμυα, βούτυρον, σίτος, σάπον, βελανίδια.

 

Πηγές: 1) https://www.kapodistrias.info/oikonomia

         2) https://www.kapodistrias.info/georgia

           3) https://www.kapodistrias.info/stratos

           4) https://www.kapodistrias.info/naytilia

                                                                                                                                            Θεοδώρα Σ.

Ο θάνατος του Καποδίστρια

Το ημερολόγιο γράφει Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου του 1831 και ο πρώτος κυβερνήτης της Ελληνικής Πολιτείας, Ιωάννης Καποδίστριας ετοιμάζεται να πάει στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα για την πρωινή λειτουργία, συνοδευόμενος από την ασφάλειά του.

 

Ο 31χρονος Γεώργιος Κοζώνης, που έχει χάσει το χέρι του στον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, ανήκει σε αυτήν όπως και ο ο οπλίτης Δημήτριος Λεωνίδης, που είχε προστεθεί πρόσφατα.

 

Ξεκινούν με τα πόδια για τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνα και όσο πλησιάζουν, τόσο πιο κοντά βρίσκεται στο θάνατο ο Ιωάννης Καποδίστριας, που σε λίγη ώρα θα κείτεται νεκρός.

Στην διαδρομή προς τον ναό συναντιούνται τυχαία με τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη όπως και με τον ανιψιό του Γιώργη, που έχουν αποφασίσει να κόψουν το νήμα της ζωής του κυβερνήτη, καθώς αφενός ήταν εκείνος που κατέπνιξε η στάση που οργάνωναν στη Μάνη κατά της επίσημης ελληνικής κυβέρνησης και αφετέρου είχε στείλει στην φυλακή τον γενάρχη της οικογένειας, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.

 

Η διαμάχη Μαυρομιχαλαίων, που αποτελούσαν φεουδάρχες της Μάνης με ισχυρή δύναμη, με τον Ιωάννη Καποδίστρια ήταν γνωστή σε ολόκληρο το Ναύπλιο.

 

Κοινό μυστικό αποτελούσε μάλιστα, το γεγονός ότι πίσω από τους Μαυρομιχαλαίους κρύβονταν δύο εκ των τριών «προστάτιδων δυνάμεων», η Αγγλία και η Γαλλία εν αντιθέσει με την Ρωσία, που στήριζε τον κυβερνήτη.

Φτάνοντας στην εκκλησία ο κυβερνήτης είδε τους Μαυρομιχαλαίους και ταράχτηκε, δεν πίστεψε όμως ότι δεν προέβαιναν σε μια τέτοια ενέργεια.

 

Σε όσους τον συμβούλευαν να προσέχει, απαντούσε ότι «εάν οι Μαυρομιχαλαίοι θέλουν να με δολοφονήσουν ας με δολοφονήσουν. Τόσο το χειρότερον δι’ αυτούς. Θα έλθη κάποτε η μέρα κατά την οποίαν οι Έλληνες θα εννοήσουν την σημασίαν της θυσίας μου».

 

Ο κυβερνήτης βγάζει το καπέλο του και τότε ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης τον αρπάζει από το αριστερό χέρι και τον πυροβολεί στην βάση του κρανίου. Ταυτόχρονα ο νεαρός Γιώργης τον μαχαιρώνει στα δεξιά της βουβωνικής χώρας.

 

Ο Καραγιάννης, που είχε «αλλάξει στρατόπεδο» αντί να πέσει κάτω πάνω τους, πυροβολεί τον κυβερνήτη αλλά αστοχεί. Η σφαίρα του βρίσκεται ακόμη και σήμερα σφηνωμένη στην δεξιά πλευρά της εισόδου του ναού, οπού μπορεί να την δει κάθε επισκέπτης.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας σωριάζεται νεκρός, δίχως να προλάβει να πει λέξη ενώ ο μονόχειρας σωματοφύλακάς του τον αφήνει να πέσει μαλακά στο έδαφος και κυνηγά τους φονιάδες του.

 

Πυροβολεί τον Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη και τον βόλι τον βρίσκει στην πλάτη ξυστά. Την «χαριστική» βολή ρίχνει ο στρατηγός Φωτομάρας ενώ ακολουθεί το οργισμένο πλήθος που τον χτυπά με μανία σε όλο του το σώμα.

 

Λίγα λεπτά αργότερα αφήνει την τελευταία του πνοή, το πλήθος όμως εξακολουθεί οργισμένο να τον χτυπά και τον σέρνει μέχρι την πλατεία του Πλάτανου και κατόπιν τον ρίχνει από τα ψηλά τείχη του φρουρίου στη θάλασσα.

Πηγή : https://www.in.gr/2019/11/10/plus/features/dolofonia-kapodistria-akros-aporrita-mexri-simera-ta-stoixeia/

Γεωργία Π.

Σχολιάστε

Top