Τα Διαβατά είναι κωμόπολη του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Ιωνίας της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης και αποτελεί, μαζί με τον οικισμό Αγία Σοφία, τη δημοτική κοινότητα Διαβατών, που ανήκει στη δημοτική ενότητα Εχεδώρου, του Δήμου Δέλτα. Έχει πληθυσμό 9.890 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Μαζί με τη Νέα Μαγνησία, με την οποία είναι ενωμένα οικιστικά, αποτελούν το Πολεοδομικό Συγκρότημα Ιωνίας.
Τα Διαβατά βρίσκονται βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης σε απόσταση 9 χιλιομέτρων. Επί Τουρκοκρατίας ονομάζονταν Δουδουλάρ και ήταν τσιφλίκι του Σκεντέρ πασά. Η ονομασία του προήλθε από κάποια όμορφη μουσουλμάνα που αποκαλούνταν «Ντουντού». Οι κάτοικοί του ήταν Σλαβόφωνοι και λειτουργούσε βουλγαρικό σχολείο.
Μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 εγκαταστάθηκαν στα Διαβατά Έλληνες από τη Μικρά Ασία (Ιωνία) καθώς και αρμενόφωνοι Καυκάσιοι (Έλληνες προερχόμενοι από το Ερζιγκιάν της Μικράς Ασίας). Οι εγκατασταθεντες πρόσφυγες ανέρχονταν σε 562 άτομα.
Μετονομάστηκε σε Διαβατά το 1926, λόγω της θέσης του που το καθιστά συγκοινωνιακό κόμβο, από την Επιτροπεία Τοπωνυμιών της Ελλάδος. Σήμερα τα Διαβατά αποτελούν το δεύτερο μεγαλύτερο πληθυσμιακό κέντρο του Δήμου Δέλτα, μετά την πρωτεύουσα του Δήμου, τη Σίνδο.
πηγή: Βικιπαίδεια
